برای نجات "یوزپلنگ ایرانی" حفاظت در زیستگاه و تکثیر در اسارت را با قدرت ادامه دهیم

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، روز 9 شهریور ماه به عنوان "روز ملی یوزپلنگ" نامگذاری شده است که هدف از این نام‌گذاری آگاهی‌رسانی هرچه بیشتر به جامعه در رابطه با این گونه منحصر به فرد حیات وحش کشور است.

به همین بهانه، مهدی زارع خورمیزی؛ کارشناس حیات وحش در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم اظهار کرد: تاریخچه نامگذاری این روز به 9 شهریور سال 1373 برمی‌گردد؛ در این تاریخ یک یوزپلنگ ماده به همراه سه توله‌اش به سوی روستاهای شهرستان بافق یزد می‌آید. متأسفانه مردم محلی که یوز را دشمن دام‌های خود می‌دانند، با سنگ و چوب به آن‌ها حمله می‌کنند که یوز مادر موفق به فرار می‌شود اما توله‌ها گرفتار مردم محلی می‌شوند.

وی ادامه داد: یکی از توله‌ها بر اثر ضربات درجا می‌میرد و زمانی که مأمورین محیط زیست از ماجرا خبردار شده و برای انتقال 2 توله دیگر به یزد تلاش می‌کنند، متأسفانه یک توله دیگر نیز به دلیل شدت آسیبی که به آن وارد شده بود در مسیر تلف می‌شود. توله سوم که بعدها "ماریتا" نام گرفت، به پارک پردیسان در تهران منتقل شد. متأسفانه این یوزپلنگ نیز بدون اینکه بتوانیم از آن در جهت حفظ نسل یوزپلنگ استفاده کنیم، پس از 9 سال تلف شد.

این کارشناس محیط زیست با بیان اینکه گزارشات زیادی از کشته شدن یوز توسط چوپانان و جوامع محلی وجود دارد، بیان کرد: در گزارشی دیگر سال‌ها پیش یک چوپان 4 یوزپلنگ را با اسلحه جنگی می‌کشد. همچنین گزارش دیگری که به زمان 10 سال پیش برمی‌گردد، بیان می‌کند که چندین چوپان سگ‌های گله خود را به جان یوزها انداخته و 3 فرد یوزپلنگ ایرانی را می‌کشند.

زارع خورمیزی تأکید کرد: با توجه به این حجم از ناآگاهی‌ها در رابطه با این گونه ارزشمند نام‌گذاری این روز به منظور آگاه کردن مردم به ویژه جوامع محلی که در ارتباط با یوز هستند، اهمیت زیادی دارد. یکی از مهم‌ترین اقدامات در جهت حفظ یوز فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی است که باید از این فرصت استفاده شود.

وی در رابطه با اهمیت جایگاه یوزپلنگ ایرانی تصریح کرد: ما بسیاری از گونه‌ها از جمله میش مرغ و شاهین ایرانی را داریم که اوضاع جمعیت آن‌ها از یوزپلنگ نیز کمتر است اما دلیل اهمیت بیشتر یوز این است که یوزپلنگ ایرانی فقط در مرزهای کشور ما یافت می‌شود و پراکنش آن تنها محدود به ایران است. یوزپلنگ در زنجیره غذایی اکوسیستم نقش زیادی ایفا می‌کند و با توجه به اینکه مردم و بسیاری از مسئولین نسبت به یوز دغدغه دارند، به بهانه حفط یوز می‌توان بسیاری از زیستگاه‌ها و گونه‌های دیگر را نیز حفظ کرد.

این متخصص اکولوژی با بیان اینکه نباید حفاظت از یوز ما را از حفاظت سایر گونه‌ها غافل کند، افزود: گونه‌های باارزش و کمیابی در کشور وجود دارند که باید به آن‌ها اهمیت داده شود. یکی از این گونه‌ها پلنگ ایرانی است که باید حفاظت از آن را در دستور کار خود قرار دهیم تا به سرنوشت یوزپلنگ دچار نشود. گونه‌های ارزشمند حیات وحش کشور با شیب تندی به سمت انقراض می روند که باید هرچه سریع‌تر در جهت کاهش مخاطرات این گونه‌ها حرکت کنیم.

زارع خورمیزی بیان کرد: بسیاری از موجودات از جمله عقرب زرد ایرانی، زاغ بور، هوبره، گوزن زرد ایرانی، یوزپلنگ، پلنگ ایرانی، گربه شنی، افعی دم عنکبوتی، افعی شاخدار ایرانی و...، تنها مخصوص به حیات وحش ما هستند که حفظ این گنجینه‌های زنده بسیار مهم است.

وی درباره برنامه‌های حفاظتی از یوزپلنگ توضیح داد: ما باید برنامه حفاظت از زیستگاه را با قدرت ادامه دهیم و با توجه به اینکه جمعیت یوز به شدت کم شده است، برنامه تکثیر در اسارت نیز باید ادامه پیدا کند. ما نباید اجازه دهیم کریدورهای بین جمعیت یوزپلنگ شمالی و جنوبی قطع شود و به طور مداوم زیستگاه یوز را پایش کنیم. محورهای حادثه خیز از جمله محور میامی عباس آباد باید ایمنی‌سازی شود تا تلفات یوز کاهش پیدا کند. باید فازهای بعدی تکثیر و پرورش یوز که در سمنان شروع کرده‌ایم را با قدرت ادامه دهیم.

کارشناس تنوع زیستیِ سازمان محیط زیست تأکید کرد: برای حفاظت از یوز باید یک دید محیط زیستی میان نهادهای مختلف از جمله سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت راه، وزارت صمت، خبرنگاران محیط زیست، سمن‌ها و فعالان محیط زیستی ایجاد شود و اگر این دیدگاه شکل بگیرد، می‌توان به احیا جمعیت یوز امیدوار شد.

زارع خورمیزی در خصوص جمعیت کرد: در حال حاضر نمی‌توانیم جمعیت دقیق یوزپلنگ در کشور را اعلام کنیم اما بر اساس تخمین‌ها جمعیت جنوبی یوزپلنگ نهایتاً 2 یا 3 فرد است و جمعیت شمالی هم کمتر از 30 فرد هستند. در مجموع در حدود 30 فرد یوزپلنگ در کشور داریم که این جمعیت به شدت نگران‌کننده است اما همچنان باید به نجات جمعیت یوز امیدوار باشیم.

وی تلفات جاده‌ای و سگ‌های گله را از جمله مهم‌ترین تهدیدات جمعیت یوزپلنگ دانست و خاطرنشان کرد: حفاظت فیزیکی باید افزایش پیدا کند و در کنار آن خروج دام اهلی از زیستگاه یوز نیز باید انجام شود. برای سایر تهدیدات از جمله سگ‌های ولگرد نیز باید چاره‌اندیشی شود.

انتهای پیام/