پ.ک.ک در ترکیه، صاحب وزارتخانه می­‌شود؟

به گزارش گروه بین ­الملل خبرگزاری تسنیم، 6 حزب مخالف اردوغان عزم خود را جزم کرده اند تا در انتخابات سال 2023 میلادی، او و باغچلی را از صحنه قدرت کنار بزنند. اما ظاهراً آنان در همه حوزه ها همفکر نیستند و وقایع دیروز نشان داد که ممکن است برخی مسائل سیاسی – امنیتی، موجب شکاف در صف مخالفین شود.

سران جریانات سیاسی مخالف اردوغان، در مورد چند مساله بنیادین و مهم، اتفاق نظر دارند و معتقدند که به محض پیروزی در انتخابات، باید با برگزاری یک همه پرسی، نظام سیاسی – اجرایی ریاستی را منحل کرده و دوباره ترکیه را به نظام پارلمانی بازگرداند.

رهبران 6 حزب مخالف اردوغان تاکنون 6 بار گرد هم آمده و بیانیه های مشترکی را برای بیان نقشه راه آینده منتشر کرده اند. آنان نشان داده اند که در بسیاری از مسائل مهم و حساس انتخابات، هم رای و همراه هستند و متعهد شده اند که بدون همفکری با همدیگر، نامزدی معرفی نشود. اما واقعیت این است که با وجود وحدت نظر در مورد مسائل مهم، دست کم درباره مساله کردها اختلاف نظر جدی دارند.

پ.ک.ک صاحب وزارتخانه می شود؟

گورسل تکین، یکی از نمایندگان برجسته حزب جمهوری خلق (ج.ه.پ) است. سخنان دیروز او توجه رسانه ­ها و فضای مجازی ترکیه را به سوی خود جلب کرد و جنجال بزرگی به پا شد.

تکین در پاسخ به سوال یک خبرنگار در مورد مشارکت و سهم احتمالی نهاد اقماری پ.ک.ک در دولت آینده، اعلام کرده بود: بله. چه اشکالی دارد. ممکن است یک یا چند وزارتخانه هم به حزب دموکراتیک خلق ها (ه.د.پ) بدهیم.

دیروز خبرنگاران ترکیه همین سوال را از کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق پرسیدند و از او خواستند توضیح دهد. رهبر ج.ه.پ در پاسخ گفت:«ممکن است دوست ما در یک حال و هوای طنازانه و مزاح چنین چیزی گفته باشد. اما در هر حال، موضوعی است که می ­توان بر روی آن بحث کرد. ما در ائتلاف 6 گانه مشکل و شکاف نداریم و در مورد همه مسائل، به اتفاق هم تصمیم خواهیم گرفت. اگر قرار باشد به ه.د.پ وزارتخانه بدهیم، پشت میز گفتگوی 6 حزب بر روی آن به توافق خواهیم رسید.»

دادن یک یا چند کرسی وزارتی در دولت آتی ترکیه به حزب دموکراتیک خلق ها، درست به مثابه این است که بخشی از قدرت ترکیه به دست سران پ.ک.ک افتاده باشد و آنان از دور یعنی از کوهستان قندیل در شمال عراق، ترکیه را کنترل کنند!

این همان چیزی است که به مذاق ملی گرایان و محافظه کاران خوش نمی آید و امروز، روزنامه های وابسته به حزب عدالت و توسعه و جریانات ملی گرا، به شدت به این تصمیم واکنش منفی نشان دادند.

مخالفت قاطعانه آکشنر

هنوز جملات کلیچدار اوغلو منعقد نشده بود که در آن سوی استانبول، شریک او یعنی خانم مرال آکشنر رهبر حزب خوب در نشست عالی مسئولین حزب با این جملات قاطعانه، دیدگاه خود را نشان داد: «جایی که ه.د.پ باشد، ما نخواهیم بود. اصلاً حاضر نیستیم با آنها پشت یک میز بنشینیم.»

این سخن خانم آکشنر، دیدگاه شفاف او در مورد پ.ک.ک، حزب دموکراتیک خلق ها و پایگاه اجتماعی و سیاسی حزب او نزد ملی گرایان ترکیه را نشان می دهد.

حالا سوال اینجاست: آیا کلیچدار اوغلو با وجود این مخالفت قاطعانه باز هم از نهاد اقماری پ.ک.ک حمایت خواهد کرد؟ پاسخ منفی است. چرا که کلیچدار اوغلو با شراکت و همراهی آکشنر توانسته است که دولت اردوغان و حزب عدالت و توسعه را به معنای واقعی به گوشه رینگ انداخته و آنها را زیر ضربه مشت انتقادات سیاسی و اقتصادی بگیرد. اگر قرار باشد نهادهای اقماری پ.ک.ک و جایگاه اجتماعی آکشنر بر روی ترازو گذاشته شوند قطعاً با اختلاف جدی، رای به نفع آکشنر خواهد بود.

چرا حزب دموکراتیک خلق ها مهم است؟

چرا همراهی با حزب دموکراتیک خلق ها می تواند برای مخالفین اردوغان ارزشمند باشد؟ به این دلیل که میزان آرای 6 حزب مزبور، با آرای ائتلاف اردوغان – باغچلی اختلاف جدی ندارد. اما نهاد اقماری پ.ک.ک 10 درصد از آرای مردم ترکیه را در دست دارد و چنین رای قابل توجهی حکم یک پارسنگ طلایی را دارد. اما مساله اینجاست که استفاده از این پارسنگ طلایی هزینه دارد.

پ.ک.ک نزد بخش کثیری از مردم ترکیه و به ویژه نزد محافظه کاران و ملی گرایان، چنان چهره منفوری دارد که هیچ رهبری از ترس از دست رفتن جایگاه و اعتبار اجتماعی، جرات نمی کند به نهادهای اقماری و تحت پوشش آن نزدیک شود.

پ.ک.ک چه خواهد کرد؟

گروه تروریستی پ.ک.ک از سال 1984 میلادی حملات نظامی خود را علیه ترکیه آغاز کرد. این گروه در یک جنگ فرسایشی طولانی، صدها میلیارد دلار به ترکیه خسارت وارد کرد و ده ها هزار نفر جان خود را از دست دادند.

پ.ک.ک جنگ را به مناطق مرزی و کوهستانی کشاند و ارتش ترکیه بیش از یک هزار روستا را تخلیه کرد و مهاجرت ساکنین این روستاها به کلانشهرهایی همچون استانبول و ازمیر، تبعات تلخی برای مردم مظلوم این مناطق به دنبال آورد.

با دستگیری عبدالله اوجالان رهبر پ.ک.ک در سال 1999 میلادی، این گروه مدتی حملات خود را متوقف کرد و نهاد اقماری این گروه توانست در انتخابات و در عرصه سیاست قانونی و مشارکت پارلمانی، موفقیت های قابل توجهی به دست بیاورد.

اما سران پ.ک.ک پس از آن که در مناطق کردنشین شمال سوریه صاحب قدرتی ناچیز شدند زیر میز مذاکره زده و در شهرهای کوچک ترکیه یک بار دیگر آتش جنگ را بر افروختند. دولت ترکیه نیز شهرهای مزبور را هدف آتش بار توپخانه و حتی بمباران هوایی قرار داد.

با این حال ماجراجویی های پ.ک.ک همچنان ادامه دارد. چند روز پیش، یکی از نمایندگان دیاربکر در پارلمان ترکیه که تصاویر دیدارهای او با یکی از اعضای پ.ک.ک در کوهستان قندیل منتشر شده بود، با چهره گریم شده و گذرنامه جعلی در صدد فرار از مرز زمینی ترکیه به بلغارستان بود، اما توسط پلیس ترکیه دستگیر شد.

حزب دموکراتیک خلق ها مدتی تلاش کرد تا با مخالفین اردوغان یکی شود. اما آنان از ترس واکنش های تند اردوغان و باغچلی و روبرو شدن با اتهام «همدستی با تروریسم و تجزیه طلبی»، حاضر نشدند با این حزب ائتلاف کنند. در نتیجه حالا نهاد اقماری پ.ک.ک یعنی ه.د.پ، با چند گروه کمونیستی فاقد رای و پایگاه اجتماعی، گروهی را به عنوان ائتلاف سوم تشکیل داده و اعلام کرده که می خواهد در انتخابات آتی دولت را در اختیار بگیرد!

در پایان باید گفت، سران پ.ک.ک با رویکرد تروریستی، خشونت طلبانه و دگماتیک خود، ظرفیت های فعالیت سیاسی و دموکراسی برای نهادهای اقماری خود را از بین بردند و مردم مناطق کردنشین ترکیه به خاطر این نگرش پ.ک.ک، متحمل خسارات فراوانی شده اند.

حالا همراهی و همکاری با این نهادها، هزینه های سنگینی برای احزاب ترکیه دارد. در نتیجه، آن چه سهم نمایندگان و سیاستمداران تحت امر عبدالله اوجالان شده، چیزی جز انزوا و بی اعتنایی نیست.

انتهای پیام/