کابینه دولت آینده احتمالی ترکیه شکل گرفته است؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، هنوز 10 ماه به زمان برگزاری انتخابات سراسری ترکیه باقی مانده است. اما تب و تاب رقابت و تنش بین احزاب ترکیه شدت گرفته و حال و هوای رقابت و کشمکش بر سر کسب آرای بیشتر بر این کشور سایه افکنده است.

رجب طیب اردوغان رهبر حزب عدالت و توسعه که حزب او به مدت 20 سال تمام قدرت را در دست داشته، تلاش می کند تا هر جوری شده سکان حزب و دولت را در دریای طوفان زده ترکیه در دست خود نگه دارد. اما شواهد نشان می دهد که حزب او حال و روز خوشی ندارد. چرا که حالا میادین سخنرانی یا میتیگ های اردوغان چنان خلوت و بی روح است که حزب حاکم، در اغلب استان های ترکیه ناچار می شود برای پر کردن فضا، از جرثقیل، کامیون های سنگین و ماشین آلات راهداری کمک بگیرد.

بر اساس همین استدلال و همچنین بر مبنای نتایج نظرسنجی های میدانی و اغلب تحلیلگران سیاسی ترکیه معتقدند که سال 2023 میلادی، سال خداحافظی اردوغان از قدرت خواهد بود.

دولت آتی، رفته رفته شکل می گیرد

طی روزهای گذشته بحث بر سر دولت آتی ترکیه و نامزد مشترک مخالفین اردوغان بالا گرفته است. در حال حاضرآرایش دو ائتلاف اصلی احزاب ترکیه چنین است:

الف) ائتلاف جمهور: حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان، حزب حرکت ملی به رهبری دولت باغچلی، حزب وحدت بزرگ به رهبری مصطفی دستیجی و حزب کمونیستی وطن به رهبری دوغو پرینچک.

ب) ائتلاف ملت: حزب جمهوری خلق به رهبری کمال کلیچدار اوغلو و حزب خوب به رهبری خانم مرال آکشنر. اما باید به این نکته نیز اشاره شود که ائتلاف ملت، همراه با چهار حزب دیگر، گروهی تشکیل داده که آن را «ائتلاف 6 حزب مخالف اردوغان» می نامند. در این ائتلاف، علاوه بر کلیچدار اوغلو و آکشنر، چهار سیاستمدار دیگر نیز حضور دارند: علی باباجان رهبر حزب جهش و دموکراسی، تمل کاراملا اوغلو رهبر حزب اسلامگرای سعادت، احمد داود اوغلو رهبر حزب آینده و گلتکین اویسال رهبر حزب دموکراسی.

دشواری های تحمیل شکست بر اردوغان

به قول اغلب تحلیل گرانی که له و علیه اردوغان قلم می زنند، اصلی ترین رقیب او در انتخابات پیش رو بحران اقتصادی و ناکارآمدی سیاست های مالی حزب حاکم است و نه سران احزاب مخاالف!

اما از این باور سیاسی که بگذریم، فردی که به عنوان رقیب اصلی اردوغان به میدان برود، مبارزه سنگین و نفس گیری را پیش رو خواهد داشت. چرا که اولاً اردوغان سیاستمداری به شدت کارکشته و همه فن حریف است که در سنجیدن نبض مردم ترکیه و ارائه سخنرانی های تند و آتشین توانایی بالایی دارد. از این گذشته، کهکشانی از امکانات رسانه ای پشت سر اوست و علاوه بر همه این ها، طیف قابل توجهی از پیمانکاران و سرمایه داران قدرتمندی که در دو دهه اخیر صاحب ثروت و مکنت شده اند، نمی خواهند کسی غیر از او رئیس جمهور شود.

گذشته از عوامل مهمی که در بالا مورد اشاره قرار گرفت، باید به این نکته هم توجه کرد که اردوغان همواره در شرایطی که در تنگنا قرار گرفته، از راهبرد شگرفی به نام «امنیتی سازی فضا» بهره برده و بعید نیست در سال آتی نیز چنین اقدامی در دستور کار قرار بگیرد.

چه کسی رقیب اصلی اردوغان است؟

کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق اعلام کرده که خود را از هر نظر برای ورود به صحنه انتخابات آماده می بیند.

نظرسنجی ها نشان داده اند که اکرم امام اوغلو شهردار استانبول و منصور یواش شهردار آنکارا می توانند به راحتی اردوغان را شکست دهند. اما ترجیح کلیچدار اوغلو این است که آن دو، قلعه های مهم خود را حفظ کنند و کاری به ریاست جمهوری نداشته باشند.

کلیچدار اوغلو نشان داده که تمایل دارد رئیس جمهور شود اما  در عین حال، اعلام کرده که آمدن او منوط به تایید رهبران 5 حزب دیگر ائتلاف است.

کابینه عملاً شکل گرفته است

مهمت علی کولات، رئیس شرکت تحقیقاتی و نظرسنجی MAK در مورد نامزد ریاست جمهوری اپوزیسیون گفته است: «نامزد ریاست جمهوری اپوزیسیون، قطعاً توسط سران 6 حزب انتخاب خواهد شد و با یک ورود ناگهانی و بدون هماهنگی، روبرو نخواهیم بود.»

کولات در ادامه گفته است: «حالا همه می دانیم که سران 6 حزب مزبور، دو کار مهم در برنامه دارند: اول، انتخاب نامزد مشترک. دوم، انتخاب اعضای اصلی کابینه آتی. بگذارید بی تعارف باشیم. همین افرادی که رئیس جمهور آتی را مشخص می کنند، وزارتخانه های اصلی را نیز در اختیار خواهند گرفت.»

احمد داود اوغلو رهبر حزب آینده اعلام کرد تاکنون در 6 نشست که توسط احزاب مزبور برگزار شده، هیچگاه بر روی نامزد مشترک بحث نشده است.

اما علی باباجان رهبر حزب جهش  دموکراسی گفته است: «برای ما، یک ویژگی بسیار مهم و حیاتی است. نامزد مشترکی که به میدان می فرستیم، باید کسی باشد که در همان دور اول، اردوغان را شکست دهد و انتخابات به دور دوم کشیده نشود. این موضوع برای ما اهمیت بالایی دارد.»

نظرسنجی ها چه می گویند؟

مهمت علی کولات، رئیس شرکت تحقیقاتی و نظرسنجی MAK در مصاحبه با رادیو اسپوتنیک گفته است:«ما نظرسنجی های دقیق و مداومی انجام دادیم. متوجه شدیم که در حال حاضر در ترکیه ائتلاف ملت از ائتلاف جمهور جلوتر است. حزب عدالت و توسعه در تحقیقاتی که ما در 8 ماه گذشته انجام دادیم همیشه زیر 30 درصد بوده است. ائتلاف اردوغان و باغچلی، نهایتاً 40 درصد رای دارد اما ائتلاف ملت از 45 درصد نیز گذشته است.»

نکته حائز اهمیت در این سخن کولات، این است که منظور او از 45 درصد رای ائتلاف ملت، صرفاً آرای دو حزب کلیچدار اوغلو و آکشنر است و رای احزاب باباجان، داود اوغلو، کاراملا اوغلو و اویسال، در آن محاسبه نشده و این احزاب نیز روی هم رفته، دست کم 5 درصد رای خواهند گرفت.»

اردوغان خیلی زود اعلام کرد که در انتخابات آتی، شخصاً به میدان می آید. اما مخالفین، عجله نکردند و با صبر استراتژیک خود، عملاً اتاق فکرها و رسانه های تحت امر اردوغان و باغچلی را دچار بهت و ابهام کرده اند.

نزدیک ترین سناریو

مخالفین اردوغان اعلام کرده اند که پس از پیروزی، با برگزاری یک رفراندوم، یک بار دیگر ترکیه را به نظام پارلمانی باز می گردانند. چنین چیزی به این معنی است که باز هم پست نخست وزیری باز می گردد و نخست وزیر عملاً همه کاره خواهد بود. این یعنی به احتمال قوی، مرال آکشنر رهبر حزب خوب می تواند نخست وزیر باشد و خود کلیچدار اوغلو نیز پست ریاست جمهوری را تصاحب کند.

انتهای پیام/