ماهیت سد انحرافی "کمالخان" و وعده‌های ساده‌انگارانه طالبان درباره حق‌آبه هیرمند
سروری نژاد کارشناس آبخیزداری می‌گوید: اساسا بدون تغییر در طراحی و اصلاح بند انحرافی کمالخان نمی‌توان وعده طالبان را عملی دانست مگر اینکه نیت دیگری داشته باشند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، جاری شدن آب هیرمند به سمت ایران پس از باز شدن دریچه‌های سد کمالخان در دی 1400 را عده‌ای نشانه بهبود روابط طالبان با ایران در دوره جدید تعبیر کردند.
اتفاقی که برخی کارشناسان دلیل آن را نه مساعدت طالبان بلکه افزایش بارندگی‌ها دانستند و بسته‌شدن دریچه‌های سد کمالخان و تشنگی دوباره هامون، مهر تأییدی بر این ادعا بود.حق‌آبه هیرمند قدمتی 165 ساله و به درازای تاریخ جدایی هرات از ایران دارد.
50 سال پیش نیز قرارداد کمیسیون دلتا، افغانستان را ملزم به تحویل سالانه 850 میلیون مترمکعب آب به ایران کرد.
اما اشرف غنی پس از افزایش ارتفاع تاج سد کمالخان گفت: «آب را به کسی مفت نمی‌دهیم و فرآورده‌های خودمان را به همسایه‌ها می‌فروشیم.»
طالبان نیز پس از استقرار، وعده‌هایی درباره اعطای حق‌آبه هیرمند داد اما خلف وعده آنها اعتراض رسمی ایران را به دنبال داشت. چرا که ساختار ایجاد شده بر رود هیرمند، بخش زیادی از آب پشت سد را به جای ایران به سمت "شوره‌زار گودزره" هدایت می‌کند. در حالی که وزیر آب و انرژی هیئت حاکمه افغانستان گفته بود ما به ایران اطمینان دادیم یک قطره آب هم به شوره‌زار گودزره نرود.
سروری نژاد کارشناس آبخیزداری می‌گوید: اساسا بدون تغییر در طراحی و اصلاح بند انحرافی کمالخان نمی‌توان وعده طالبان را عملی دانست مگر اینکه نیت دیگری داشته باشند.
بند انحرافی کمال خان حدود 2 کیلومتر طول و 20 متر ارتفاع دارد. در ساحل سمت چپ آن، سد کنترلی دیگری به طول 540 متر احداث شده که اختلاف ارتفاع آن نسبت به تاج سد 10 متر پایین‌تر است.
در عمل این سازه نقش انحراف آب از مسیر رودخانه هیرمند را دارد و بخش قابل توجهی از سیلاب‌ها را به «بیابان» می‌فرستد.
پس از طی مسیری 10 کیلومتری، مجدداً روی رود بیابان، سدی به نام «قلعه افضل» احداث شده که دارای سرریزی است که سیلاب‌ها را نهایتاً به دشت «رام‌رود» هدایت می‌کند.
سروری‌نژاد می‌گوید: مرتفع‌تر بودن تاج سد قلعه افضل از تاج سرریز کنار بند انحرافی کمالخان ماهیت پنهان این سیستم بزرگ طراحی را آشکار می‌کند.
سیلاب‌ها نهایتاً از انتهای این قسمت به "رود خشک" می‌رود و به شوره‌زار "گود زره" که ظرفیت آبگیری آن بیش از 24 میلیارد مترمکعب است. می‌رسد.
به گفته سروری‌نژاد چگونه می‌شود این سیستم وسیعی که فقط در سمت راست سد انحرافی کمالخان به اجرا درآمده را نادیده گرفت و به تحلیل‌های بسیار ساده بسنده کرد و خوش‌بین بود؟
به نظر می‌رسد اظهارنظر مقامات طالبان را باید صرفاً در زمره کارکردهای سیاسی برون مرزی تعبیر کرد ولاغیر!
انتهای پیام/