تهدیدی جدی برای ثبت جهانی "مسجد تاری‌خانه"/ ساخت‌وساز غیرمجاز در حریم منظری اثر تاریخی


مدیرکل میراث فرهنگی شهرستان دامغان با اشاره به ساخت‌و‌ساز یک بنا در اطراف مسجد تاری‌خانه دامغان گفت: مالک این ساختمان هم‌اکنون در حال ساخت یک طبقه مازاد بر پروانه ساختمانی صادر شده است که موجب آسیب به حریم منظری این بنا شده است.

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ انتشار اخبار و تصاویری در فضای مجازی مبنی بر ساخت‌وساز غیرمجاز در اطراف مسجد تاریخی تاری‌خانه دامغان و آسیب به حریم منظری این اثر فاخر نیز موجب ایجاد موجی از نگرانی در میان کارشناسان و میراث‌دوستان شده است. این مسجد که در 15 دی 1310 با شماره ثبت 80 به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است، با اختصاص اعتباری از سوی پایگاه ثبت جهانی وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی مقدمات لازم جهت ثبت جهانی این اثر در فهرست جهانی یونسکو در حال انجام است.

در این میان اما کارشناسان و اهالی‌فن نیز آسیب به حریم منظری مسجد تاری‌خانه را تهدیدی جدی در راستا ثبت جهانی آن عنوان کرده‌اند که ادامه ساخت‌وساز در حریم منظری آن نیز می‌تواند این اثر تاریخی را برای همیشه از ثبت جهانی شدن محروم کند.

در این راستا و به منظور تنویر ابعاد این موضوع و لزوم انجام اقدامات لازم جهت جلوگیری از بلندمرتبه‌سازی و آسیب به حریم این اثر، مهدی قاسمی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان دامغان در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی تسنیم با بیان این مسئله که سازه مجاور بنای مسجد تاری‌خانه در حریم و بافت این اثر قرار ندارد و صرفاً باعث ایجاد ظاهری نامناسب از لحاظ بصری برای این بنا شده است، از اقدامات لازم برای رفع نگرانی‌ها از طریق طرح مجدد پرونده این بنا در کمیسیون ماده 100 شهرداری به جهت رسیدگی به تخلفات سازنده بنا و پیگیری مراتب تا حصول نتیجه نهایی خبر داد:

وی با بیان اینکه عملیات صورت گرفته در خصوص احداث سازه این بنا از لحاظ مقرراتی به هیچ عنوان داخل در حریم قانونی این اثر تاریخی نیست، گفت: به صورت صادقانه و مستند به بررسی‌های دقیق کارشناسی و مستندات موجود در این رابطه این امر محرز است که این‌ سازه نه تنها در حریم حتی در بافت تاریخی مجاور مسجد تاری‌خانه نیست و صرفاً از نظر بصری و منظری باعث ایجاد ظاهری نامناسب برای این اثر تاریخی شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان دامغان در ادامه با تأکید بر اینکه بر همین اساس و از آنجایی که این سازه اساساً از نظر قانونی و مقرراتی در حریم این اثر و بافت مجاور قرار ندارد، عملیات ساخت‌وساز آن تاکنون پیش رفته و به این مرحله رسیده است، بیان کرد: قاعدتاً اگر خلاف این موضوع صادق بود و این سازه در حریم اثر تاری‌خانه واقع شده بود، مسئولان میراث فرهنگی ضمن انجام اقدامات قانونی لازم مانع از ساخت اولیه این بنا می‌شدند.

قاسمی ادامه داد: با توجه به عدم قرارگرفتن این سازه در حریم اثر تاریخی مسجد تاری‌خانی پیگیری‌های مقتضی برای رفع نگرانی‌ها در باب اختلال بصری این سازه اندکی به کندی پیش می‌رود.

این مقام مسئول با اشاره به مکاتبات و هماهنگی‌های صورت گرفته در این راستا، تصریح کرد: در حال حاضر با تعاملات صورت گرفته با شهرداری منطقه مترصد این هستیم که با استفاده از ظرفیت‌های قانونی موجود، پرونده این بنا به کمیسیون موضوع ماده 100 شهرداری ارجاع شود.

مطابق صحبت‌های وی، تنها محمل قانونی برای رفع نگرانی‌ها در این باب،  استفاده از ظرفیت تصمیم‌گیری در کمیسیون ماده 100 شهرداری است؛ چراکه پیشتر نیز این کمیسیون صرفاً با ساخت 3 طبقه در خصوص این بنا موافقت کرده بود، اما هم اکنون سازنده در حال احداث 4 طبقه است که در واقع تخلف بوده و مطمئناً در حال حاضر این بنا یک طبقه مازاد تخلفاتی دارد که همین طبقه مازاد نیز موجب آسیب به حریم منظری این اثر شده است

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان دامغان در پایان صحبت‌های خود خاطرنشان کرد: پیگیری‌هایی از سوی میراث فرهنگی به جهت طرح مجدد پرونده این ساختمان با توجه به توضیحات بیان شده در کمیسیون ماده 100 شهرداری ادامه دارد و پیش‌بینی می‌شود به محض طرح موضوع نیز با عنایت به اینکه یکی از اعضای حاضر در کمیسیون میراث فرهنگی بوده و رأی ما در این خصوص منفی است، بتوانیم اقدامات لازم را انجام دهیم که نتیجه نیز برای پیگیری توسط شهرداری و اجرای نهایی به وسیله سازنده الزام‌آور خواهد بود.

مسجد تاری‌خانه نمونه بسیار زیبا و کاملی از مساجد سده‌های آغازین اسلام به‌شمار می‌رود. شیوه معماری مسجد برگرفته از معماری ساسانی است. تاری‌خانه از آثار باستانی دامغان است که بر پایه پژوهش‌های اداره کل باستان‌شناسی، پیش از تسلط اعراب بر ایران، آتشکده بوده و بعداً به مسجد تبدیل شده‌است. ساختمان بنای دوباره آن مربوط به سده دوم هجری است. تاری‌خانه در ترکی به معنای خانه خدا است.

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط