شاخصههای «اسلام ناب» به مثابه نقطه کانونی «گفتمان انقلاب اسلامی»
رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر ویژگیهای اسلام ناب را آسان بودن، اختیاری بودن، دارای عقلانیت، فطری بودن، علمی بودن، حرکت به سوی زیباییها، برخورداری از کمال، جامعیت و حق طلبی و عدالتخواهی دانست.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، چهارمین جلسه از نهمین دوره کرسیهای آزاد اندیشی با عنوان «گفتمان انقلاب اسلامی» به همت مجمع هماهنگی پیروان امام(ره) و رهبری استان قم و اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر در دانشگاه طلوع مهر قم به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
حجتالاسلام والمسلمین مهاجرنیا در این نشست گفت: بعد از 40 سال از انقلاب اسلامی، این سؤال در جامعه مطرح است که بالأخره انقلاب باید به ملت ایران خدمت کند؟ یا ملت ایران باید در خدمت انقلاب باشند؟ بالاتر از این سؤال اینکه اسلام درخدمت ملت است یا ملت باید سرباز اسلام باشند و به اسلام خدمت کنند؟ و اصولاً در خدمت اسلام و انقلاب بودن یعنی چه؟ مشابه این پرسشها، تعبیرهایی مثل اینکه انقلاب ما اسلامی است یا اسلام ما انقلابی است؟ اسلام انقلابی در مقابلش اسلام غیرانقلابی است؟ ما به دنبال دین انسانی هستیم یا انسان دینی؟ اسلام آمده دین انسانی با خودش آورده یا آمده که انسان ها را دینی کند؟ خوب اینها با هم خیلی تفاوت دارند و از آن چیزهایی است که وقتی ما می گوییم انقلاب اسلامی نقطه کانونی و دال مرکزی آن «اسلام» است، تکلیف این اسلام را باید مشخص کنیم، بالأخره این اسلام کدامیک از این قرائت و دیدگاههاست؟
وی افزود: اسلامِ انقلاب اسلامی یک سری ویژگیهایی دارد. دین الهی است، دین جزمی است، یقینی است، قطعاً وجود دارد، قطعاً اصولش ثابت است، تردیدی در آن نیست یک دین آسمانی است دست ساخت بشر نیست، دین حق ومقدس و آخرین نسخه وحیانی است. دین مُهمین علی کل الادیان است. بر همه ادیان گذشته یک احاطه وجودی دارد، سیطره دارد، جامع همه ادیان گذشته است، «مصدقً لما بَین یدی»است، همه آنها را تصدیق می کند در عین حال کاملتر از همه آنهاست.
استاد فلسفه سیاسی حوزه و دانشگاه افزود: چنین باوری به دین حق،ثابت، تغییرناپذیر، فرازمانی، فرامکانی، در شرایط دنیای جدید، با سوالاتی مواجه است. اگر این دین ثابت است یعنی همان دینی است که در دوره پیامبر اسلام صلوات الله علیه نازل شده و بدان عمل شده، همان را می خواهیم بیاوریم بعد از هزار و چهارصد سال، مبنای عمل و زندگی قرار دهیم، دین ثابت است ولی زمان و زیست جهان بشر که تغیر کرده، شرایط که عوض شده، آدم ها که ذائقهشان عوض شده، همهچیز زمان عوض شده، آیا آن دین ثابت میتواند پاسخگوی شرایط متغیّر باشد؟
وی افزود: فلسفه سیاسی انقلاب اسلامی برای پاسخگویی به این ابهامات است انقلاب اسلامی تنها یک تحول روبنایی برای توسعه زندگی سیاسی نبود با خودش بنیادهای فلسفی و نظامات فکری و عملی دارد و من متأسفم که بگویم بعد از چهار دهه ما نتوانستیم نسل جدید را با آن مبانی و آرمان ها و ارزش های الهی و انسانی آشنا کنیم. شاید دلیلش این باشد که خود ما نسل اولی ها هم در اندیشه، رفتار و کردارمان، وفاداری به آن مبانی را نشان ندادیم و این سبب شده است که بخشی از نسل جدید با اسلام ناب امام خمینی(ره) و تفاوت آن با اسلام آمریکایی آشنایی ندارند.
رئیس اندیشکده انقلاب اسلامی طلوع مهر افزود: قرائتی که انقلاب اسلامی از اسلام ارائه داده است، نمود و نماد فطرت و سرشت انسان است هیچ تمایزی و هیچ تفاوتی با اصول فطری تکوینی و سرشت آدمی ندارد، بازتاب حقایق فطری است. احکام و مقررات اسلام برای تدبیر حیات فردی و اجتماعی همین انسان آمده است. اما جای این پرسش باقی است که رابطه عنصر دین با عنصر زمان چیست؟ آیا دین عصری و زمانمند و موقعیتمند میشود؟ یا زمانها، دینی میشوند؟ دین ثابت اسلام چگونه پاسخگوی دورههای متغیّر تاریخ میشود؟ چرا اسلام ناب بعد از عصر نزول و صدر اسلام در هیچ دورهای نتوانسته است به درستی محقق شود؟ دوره طولانی امویان و عباسیان، عثمانیان و صفویان و قجریان که همه مدعی اسلام بودهاند، چرا اسلام به درستی تحقق نیافته است؟ مشکل در کجاست؟ اسلام نتوانست پاسخگوی شرایط عصری باشد یا شرایط زمانه نتوانست پذیرای اسلام باشد؟
استاد مهاجرنیا در ادامه این گفتوگو بیان کرد: دعوای عرب و عجم، مسلمان و ایرانی مسلمان، یا مسلمان عرب و مسلمان ایرانی هنوز در جهان اسلام مطرح است. در سالهای اول انقلاب همین دعوا را عده ای در کشور مطرح میکردند که ما ایرانی مسلمانیم، در مقابل عدهای میگفتند ما مسلمان ایرانی هستیم. این دعوای فکری در مدیریت کشور در جاهایی خودش را نشان داد. ماجرای تعهد و تخصص از همین جا ناشی میشد. جمعی در آغاز انقلاب میگفتند مسئولان کشور اول باید به دین متعهد باشند و بعد متخصص در حوزه مسئولیت خود باشند در مقابل عده ای شرط اول را تخصص میدانستند و بعد تعهد به اسلام را مطرح میکردند.
وی سپس ادامه داد: اندیشه انقلاب اسلامی در سختترین شرایط تاریخ بشر پا به جهان نهاد و خودش اولین معتقد و باورمند به حقیقت و مشروعیت خودش است. همان طوری که قرآن درباره رسالت پیامبراکرم(ص) فرمود: «آمن الرسول بما انزل الیه» حضرت خودش اولین مؤمن به رسالت خودش بود و به آن باور داشت. تردیدی در وحی و رسالت نداشت و با قدرت وارد شد.
استاد حوزه و دانشگاه افزود: برداشت ما از امام راحل عظیم الشأن هم این است که امام راحل دراندیشه انقلاب اسلامی اولین معتقد به آن بود و بر این باور بود که اسلام نسخه نجات بخش همۀ مشکلات زیست جهان مدرن است. با چنین اعتقادی پای انقلاب ایستاد و همه اتهامات گفتمانهای رقیب را تحمل کرد و پشت سرگذاشت.
وی سپس گفت: انتظار امام از حاملان و فرزندان انقلابیش این است که امروز در مقابل همه ابهامات و شبهات و اتهامات به انقلاب اسلامی، پا به رکاب باشند. دشمنان انقلاب اسلامی اتهام ناتوانی و ناکارآمدی دین در عصر مدرن، ضدیّت با توسعه و تمدن و حقوق بشر و حقوق زن، حمایت ازتروریسم، خشونت و... را متوجه ما کرده اند. این اتهام ها را باید از خودمان رفع کنیم چرا ثابت نمی کنیم؟چه زمانی باید به گفتمانهای رقیبمان ثابت کنیم که حقیقت اسلام چیست؟ ما برای ورود به حیات خلوت جهانخواران، باید در دنیا تلقی مثبت و شاخصههای انسانی خودمان را اثبات کنیم. باید از زیر چتر اتهامها خارج شویم و برای این کار باید راهش را پیدا کنیم.
استاد مهاجرنیا با اشاره به تلاشهای امریکا در اینترنت رایگان ایلان ماسک در فضای ایران گفت: اگر این ایده آنها محقق شود برای ما یک فرصت تاریخی است، یک نعمت الهی است. ابزار و امکان بسیار مهمی در تبلیغ حقایق دین و اندیشه انقلاب اسلامی در اختیار ما قرار می گیرد و شرایط حضور اندیشمندان باید فراهم شود تا با اقتدار علمی بنیادهای لیبرالیسم را مورد هجوم قرار دهند. نباید این فرصت را از دست داد.
رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر در ادامه به تبیین ماهیت اسلام ناب و ویژگیهای آن پرداخت و به مواردی چون آسان بودن، اختیاری بودن، دارای عقلانیت، فطری بودن، علمی بودن، حرکت به سوی زیباییها، برخورداری از جامعیت وکمال، حق طلب بودن اشاره کرد و گفت: ویژگیهای دین اسلام به عنوان محور و مدار «گفتمان انقلاب اسلامی» باید بازخوانی شود.
انتهای پیام/