بازگشت پناهجویان سوری از لبنان؛ بازگشت زندگی به وطن جنگ‌زده

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم از بیروت، گامی دیگر در مسیر بازگشت آوارگان سوری به آغوش وطن، این بار از دروازه لبنان؛ همسایه سوریه. به‌تازگی عصام شرف‌الدین وزیر امور مهاجران لبنان به دمشق سفر کرد تا درباره بازگشت آوارگان سوری به کشورشان با مقام‌های سوریه گفت‌وگو کند.

بر اساس برآوردهای سازمان ملل، بیش از یک میلیون و نیم پناهجوی سوری در لبنان حضور دارند که 800 هزار تن از آنها در اردوگاه‌های پناهجویان به‌سر می‌برند.

لبنان نزدیک به 6 میلیون جمعیت دارد و از این تعداد یک و نیم میلیون نفر، پناهجوی سوری هستند، یعنی به‌ازای هر 4 شهروند لبنانی یک پناهجوی سوری در این کشور زندگی می‌کند، علاوه بر آن 500 هزار پناهنده فلسطینی نیز از زمان اشغال این کشور به‌دست رژیم صهیونیستی، به لبنان پناهنده شده‌اند.

دیدار میان هیئت لبنانی و سوری با تأکید بر توافق و تعامل درباره برنامه بازگشت پناهجویان سوری از لبنان به کشور خود پایان یافت.

عصام شرف‌الدین وزیر مهاجران در لبنان در گفت‌وگوی اختصاصی با تسنیم می‌گوید: هنگامی که ما درباره 15 هزار پناهجو برای بازگشت به سوریه صحبت کردیم، وزیر کشور سوریه ما را شگفت‌زده کرد و گفت؛ نه! بگذارید تعداد بیشتری به سوریه بازگردند؛ چون ما امکانات لازم را داریم و در زمان حاضر نزدیک به 532 مرکز در سوریه مستقر شده‌اند و تقریباً 80 درصد از اراضی سوریه برای اسکان پناهجویان بازگشته به وطن، امنیت دارد، مسئله‌ای که می‌تواند حدود 220 هزار از شهروندان سوریه را در بر بگیرد.

وی افزود: ما هم درباره اصلاح برنامه خود فکر کردیم، تا مناسب‌ترین راه‌حل را در پیش بگیریم و فعالیت بازگشت مهاجران را از اردوگاه‌ها شروع کنیم که 17 درصد از جمعیت کنونی پناهجویان سوری در لبنان را تشکیل می‌دهند. امروز مهم‌ترین مانع اصلی برای انجام این کار، دخالت غربی‌ها و فشار بر مذاکرات بازگشت پناهجویان است؛ به این بهانه که سوریه هنوز محل امنی برای سکونت مردم و پناهجویان نیست.

موضوع پناهجویان سوری و مشکلات لبنان

اولین مشکلی که لبنان پس از ورود پناهجویان سوریه با آن روبه‌رو شد، فشار بر زیرساخت‌های این کشور بود، مشکلی که در نتیجه وسعت کم مناطق جغرافیایی لبنان به وجود آمد، اضافه بر آن، احزاب مختلفی در لبنان اوضاع کنونی اقتصادی کشور را نتیجه حضور پناهجویان سوری می‌دانند؛ چون به‌گفته آنها باعث کاهش منابع ارزی کشور و بالا رفتن درخواست کار شده است. آمارها هم نشان می‌دهد حضور پناهجویان سوری هزینه 40 میلیارد دلاری بر اقتصاد لبنان تحمیل کرده است، موضوعی که میشل عون رئیس‌جمهوری پیشین لبنان هم بر اساس آمارهای صندوق بین‌المللی پول به آن اشاره کرد.

در این ارتباط احمد جابر کارشناس مسائل اقتصادی در لبنان به تسنیم می گوید: سالانه هزینه ای حدود 4 میلیارد دلاری در بودجه لبنان صرف پناهجویان می شود. اگر این رقم را ضرب در 11 سال کنیم، یعنی از زمان ورود پناهجویان سوری به لبنان، مبلغی حدود 44 میلیارد دلار می شود که برای حکومت لبنان هزینه داشته است. پناهجویان سوری امروز با شهروندان لبنانی در کسب فرصت های شغلی رقابت می کنند. هر خانواده سوری امروزه مبلغی حدود 300 دلار، به عنوان کمک هزینه به صورت ماهانه از سازمان های بین المللی دریافت می کند که معادل 10 میلیون لیره لبنان است؛ مبلغی که یک مدیرکل در لبنان دریافت نمی کند.

بهبود شرایط در سوریه

اوضاع امنیت در سوریه بهبود پیدا کرده است و نتیجه دیدار اخیر مقام های لبنان و سوریه هم توافق بر سر بازگشت بیش از 15 هزار پناهجوی سوری به صورت ماهانه به کشور خود بود. لبنان هزینه های زیادی را تاکنون به دوش کشیده است. مسئله ای که مهم ترین علت آن، موضع سازمان های بین المللی، مجموعه های حامی پناهجویان و موانع آنان در برابر اجرای پروژه بازگشت پناهجویان سوری به سرزمینشان است.

عصام شرف الدین به تسنیم می گوید: در مذاکرات با دمشق به نتایج بسیار خوبی دست پیدا کردیم و انتظار می رود که کابینه از این طرح استقبال کند و از سوریه و فعالان این ابتکار تشکر و تقدیر به عمل بیاورد؛ اما متاسفانه متغیرهایی به وجود آمده که اجازه نمی دهد کار به درستی پیش برود. این موضوع در نامه نجیب میقاتی نخست وزیر لبنان واضح بود که ایشان این پروژه رو خنثی می کند یا مسئله را به تاخیر می اندازد؛ به دلایلی که به کمیسیاریای عالی پناهجویان سازمان ملل مرتبط است. ما هم درخواست کردیم نشستی سه جانبه میان لبنان، کمیساریا و سوریه برگزار شود. کمیساریا اعلام کرد مدتی بعد پاسخ شما را می دهیم. هیئت سوری نیز تاکید کرد ما قطعا موافقیم.

پناهجویان چه می گویند؟

خبرنگار تسنیم در بیروت در خیابان با پناهجویان سوری زیادی روبرو می شود و از آنان می پرسد چرا تاکنون به کشور خود بازنگشته اند؟

یک پناهجوی سوری می گوید: شهروندان لبنانی بسیاری ما را تحت فشار می گذارند که به کشور خود برگردید، اما اینکه برنمی گردیم دلایل متعددی دارد. مثلا باید به ارتش و یا خدمت سربازی برویم، در حالی که من ازدواج کرده ام و چهار فرزند دارم، چطور می توانم به سربازی بروم، نمی توانم زن و فرزندانم رو تنها بگذارم.

پناهجوی دیگری می گوید: ما نمی توانیم به منطقه خود بازگردیم، اولین نگرانی حضور گروه های تروریستی است و دومین نگرانی هم نبود و حمایت و کمک است.

یکی دیگر از پناهجویان هم دیدگاه خود را اینگونه بیان می کند: کارگر سوری جای کارگر لبنانی را می گیرد، یعنی اینجا نیمی از ما یا بهتره بگویم سه چهارم ما که در این محل کار می کنیم، سوری هستیم. بدون شک ما داریم جای کارگر یا شهروند لبنانی را می گیریم. همزمان با این مسئله، پناهجویان سوری از طرف سازمان های حمایت از پناهندگان، کمک های مالی دریافت می کنند در صورتی که باید در خانه و کشور خود حضور داشته باشند.

وجود یک و نیم میلیون پناهجوری سوری در لبنان، در زمانی که این کشور با بحران های بسیاری رو به رو است، بر اساس گزارش ناظران لبنانی، منجر به کاهش توان اقتصادی لبنان در زمینه برق، کالاهای اساسی و دیگر مسائل شده است. از سوی دیگر مقام های لبنانی بر این باورند، حل بحران پناهندگان سوریه در لبنان، می تواند آغاز مسیر حل بحران های داخلی و خارجی این کشور باشد.

انتهای پیام/