پورحسین: سینمای ما آنچه را جهان ما را به‌خاطرش تحسین می‌کند، منعکس نمی‌کند
عضو هیئت انتخاب چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر می‌گوید: چرا سینمای ما از ایجاد «روحیه علم‌گرایی» غفلت می‌کند؟ جهان به عضویت ما در چندین باشگاه "های‌تک" به‌دیده تحسین نگاه می‌کند، اما متأسفانه خودمان آن را منعکس نمی‌کنیم.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، دکتر رضا پورحسین در یادداشتی که در اختیار روابط عمومی جشنواره فیلم فجر قرار داده است در ارزیابی کلی آثار سینمایی این دوره جشنواره نوشت: «ارزیابی فیلم‌ها باید متناسب با شرایط کرونایی و پساکرونایی انجام شود. در شرایط کرونایی و پس از آن لطماتی به سینما و مجموعه فعالیت‌های هنری وارد شده است که هنوز هم ادامه دارد، با این حال شاهد فیلم‌های خوبی در جشنواره چهل و یکم هستیم. به‌لحاظ مضمونی اشکالی در جریان فیلم‌سازی وجود دارد که نویسندگان و یا کارگردان‌ها از قواعد و مضامین «روان‌شناختی»، «جامعه‌شناختی» و «فلسفی» کمتر استفاده می‌کنند، توجه کنیم که تبیین پدیده‌های زندگی فردی و اجتماعی نمی‌تواند فارغ از قوانین علمی باشد.
کار فیلم‌سازی بیان هنری و چندلایه هنری و فلسفی پدیده‌های زندگی در ساحت‌های فردی و اجتماعی و گاهی جهانی است، در این موضوع، سینمای ما دارای ضعف «اندیشه» است، البته در همه جشنواره‌ها شاهد چند فیلم مبتنی بر اندیشه بوده‌ایم. در جشنواره امسال نیز چند فیلم این‌چنینی یعنی عمیق ارایه شده است. نکته دیگر درباره جشنواره چهل و یکم، کاهش «تلخ‌گرایی» درباره مسایل رایج اجتماعی است. وظیفه فیلم‌ساز انعکاس مسایل جامعه خویش و حتی جامعه جهانی است، این انعکاس اگر «واقع‌گرایانه» باشد، مأموریت به‌خوبی انجام می‌شود؛ اما دوری از واقع‌گرایی و القای جامعه‌ای چرک و سیاه، منصفانه نیست، این همان «قضاوتی» است که به‌دور از انصاف است و موجب یأس در مخاطبان خواهد شد. «گشتالت» و برآیند سینما «امید و پیشرفت» به‌سوی «افق»هاست، فیلم‌ساز می‌تواند واقع‌گرا باشد، مسایل منفی اجتماعی را به‌خوبی مطرح کند، آسیب‌های اجتماعی را بیان نماید؛ اما حق ندارد هیجانات شخصی خود را به‌گونه‌ای بروز دهد که گردی از افسردگی و ناامیدی را بر سر جامعه بیفشاند.
نکته دیگر کمبود فیلم‌هایی است که مؤید گفتمان‌های رایج کشور است. ملاحظه کنید، «گفتمان علمی» عامل اصلی پیشرفت و اقتدار امروز ایران اسلامی است. پیشرفت‌های ما در حالی است که در چندین باشگاه علمی «های‌تک» وارد شده‌ایم، در این موضوع، جهان به‌دیده تحسین به پیشرفت‌های «علمی و فناورانه» ما نگاه می‌کند، اما متأسفانه خودمان آن را منعکس نمی‌کنیم و با هزاران تأسف گاهی شاهد «خودتحقیری» و «خودتخریبی» نیز هستیم، چرا سینمای ما از ایجاد «روحیه علم‌گرایی» غفلت می‌کند؟ مایه علمی آن کم است، یا دغدغه آن کمینه است؟ فراموش نکنیم بخش مهمی از سینمای امروز دنیا، گشودن پنجره‌ای برای ایجاد روحیه علم‌گرایی در جامعه را در دستور کار خود دارد، این موضوع در سینمای ایران دارای نقص فراوانی است، البته گسترش گفتمان علمی بیشتر در سینمای «علمی‌تخیلی» و سینمای «کودک و نوجوان» جلوه دارد، اما در سینمای رئال نیز هزاران سوژه جذاب برای فیلم‌سازی وجود دارد که در سینمای ایران مشاهده نمی‌شود، شاید بهتر است بگویم مخاطبان و مردم ما به‌دلیل کم‌کاری سینما، از موضوعات دراماتیک در حوزه علم و دانش، محروم هستند.
نکته دیگر نبود «فیلم‌های طنز» در جشنواره است، البته رگه‌هایی از طنز در برخی فیلم‌های جشنواره دیده می‌شود که عمدتاً کلامی است و البته گاهی با شوخی‌های زشت کوشش می‌کنند مقدمات خنده و نشاط را فراهم کنند، اما به‌نظر من موفق نیستند. فیلم طنز دارای قواعدی است که بیشتر از «موقعیت» بهره می‌برد تا کلام، شاید در شرایط امروز اجتماعی و اقتصادی، ساخت فیلم‌های نشاط‌آور نجیب، ضرورت بیشتری داشته باشد، در هر صورت در جشنواره چهل و یکم، شاهد فیلم‌های خوبی هستیم، و کارگردان‌ها و تهیه‌کنندگان و نیز عوامل فنی و هنری، زحماتی تحسین‌برانگیز داشته‌اند که در برخی فیلم‌ها هنوز هم ادامه دارد، باید قدردان آنان باشیم که در شرایط امروز، خود را به آب و آتش می‌زنند تا به طبع بزرگ مخاطبان سینمای ایران، پاسخ بدهند.»
انتهای پیام/+
