مهدویت در زیارت جامعه | غلبه دین حق بر تمام ادیان هنگام قیام قائم (عج)

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، یکی از محورهای اصلیِ زیارت جامعه کبیره‌ی امام هادی علیه‌السلام مسئله مهدویت، آخرالزمان و ظهور امام عصر عجل‌الله تعالی فرجه است، همان امری که بیشترین آیات قرآن از جهت موضوعی را به خود اختصاص داده، اما سوگوارانه این دست آیات نه تنها مهجور باقی ماندند بلکه گاهی با تحریف محتوایی مواجه شدند به گونه‌ای که گاهی تفسیری غیر از آنچه معصومین علیهم‌السلام ذیل آیات‌المهدی عجل ا‌لله مطرح بیان فرمودند، ارائه می‌شود. مسئلۀ مهدویت تا حدی در سیره عترت اهمیت دارد که محور گفتمان جامعۀ صدر اسلام و دوران ائمه علیهم‌السلام قرار گرفت و این به دلیل صدور احادیث فراوانی بود که از پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله آغاز شد و توسط سایر عترت در قالب احادیث موجز، خطبه‌ها و ادعیه رواج و در منابع شیعه و سنی انعکاس یافت. گستردگی این احادیث به قدری زیاد است که هر قسمت از موضوعات آن به تنهایی می‌تواند تبدیل به کتب قطوری شود.

زیارت جامعه کبیره از این امر مستثنی نیست و می‌توان در جای جای فرازهای آن، آموزه‌های مهدویت را دید. هرچند در احصای این فرازها نگارش‌هایی از سوی محققان صورت گرفته، اما باز خلأهایی را در زمینه شناسایی فرازهای مرتبط با مهدویت را شاهدیم؛ از جمله این فرازها، مربوط به معرفی رسول خدا صلی الله علیه و آله است: «وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ الْمُنْتَجَبُ وَ رَسُولُهُ الْمُرْتَضَى أَرْسَلَهُ‏بِالْهُدى‏ وَ دِینِ الْحَقِ‏ لِیُظْهِرَهُ‏ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ‏ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُون‏»؛ یعنی شهادت می‌دهم که محمد (ص) عبد اختیارشده‌ی او و رسول مورد رضایت اوست؛ او را با هدایت و دین الحق فرستاد تا آن را بر تمام ادیان غلبه دهد، هرچند مشرکان کراهت داشته باشند. این آیه که از وجهی در آیه33 سوره توبه و از وجهی دیگر در آیه نهم سوره صف وجود دارد، یکی از آیات‌المهدی عجل الله تعالی فرجه است که ارتباط مستقیم با ظهور امام عصر عجل‌الله تعالی فرجه پیدا می‌کند؛ به این صورت که هرچند «الهُدی» و «دین حق» در اختیار رسول الله صلی الله علیه و آله قرار گرفت، اما قسمت دوم آیه یعنی غلبه دین حق بر تمام ادیان هنوز واقع نشده است.  در واقع این آیه یکی از مأموریت‌های مهم رسول خدا را بیان می‌کند که همان امر مهدویت است.

منابع روایی ما نیز از این حقیقت سخن می‌گویند که از جمله‌ی آنها حدیث غدیر پیامبر صلی الله علیه و آله  به عنوان مستندترین و متواترترین حدیث شیعه و سنی است. در فرازی از حدیث غدیر می‌خوانیم «اَلا اِنَّ خاتَمَ الاَئِمَّهِ مِنَّا القائِمُ المَهدِیُّ، اَلا اِنَّهُ الظّاهِرُ عَلَی الدّینِ؛ بدانید که آخرین امامان، مهدی قائم از ماست؛ آگاه باشید که او غالب بر ادیان است.» آنجا که می‌فرماید «اِنَّهُ الظّاهِرُ عَلَی الدّینِ» با فراز آیه‌ی «لِیُظْهِرَهُ‏ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ» مطابقت دارد. یا امام صادق علیه‌السلام در بخشی از دعای ندبه با اشاره به همین آیه می‌فرماید: «وَ وَعَدْتَهُ أَنْ تُظْهِرَ دینَهُ عَلَى الدّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ؛ و به او پیروزى دینش را بر تمام ادیان عالم به رغم کراهت مشرکان وعده فرمودى.» در نهایت اینکه امام کاظم علیه‌السلام ذیل این آیه به صراحت بیان می‌دارند که امام عصر عجل‌الله تعالی فرجه به عنوان خلیفه‌ی خداوند خلیفه رسول الله صلی الله علیه و آله عامل تحقق این آیه از قرآن است. آن امام بزرگوار ذیل «لِیُظْهِرَهُ‏ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ» فرمود یُظْهِرُهُ عَلَی جَمِیعِ الْأَدْیَانِ عِنْدَ قِیَامِ الْقَائِمِ؛ یعنی دین حق را بر جمیع ادیان هنگام قیام قائم غلبه می‌دهد. (الکافی (ط - الإسلامیة)، ج‏1، ص432)

بنابراین آنجایی که امام هادی علیه‌السلام قصد دارند درباره فضائل عترت  آغاز به سخن کنند، ماجرا را از مهم‌ترین مأموریت پیامبر صلی الله علیه و آله در راستای مهدویت و امر ظهور آغاز می‌کنند.

انتهای‌پیام/