نگاهی به وضعیت درمان مردم در دوران پهلوی/ از کمبود پزشک تا اعزام بیماران به کشورهای خارجی
در زمان پهلوی سرانه پزشک به ازای جمعیت بسیار پایین بود و بخش عمده‌ای از همین آمار کم را نیز پزشکان خارجی تشکیل می‌دادند، اما جمهوری اسلامی ایران اکنون علاوه بر بی‌نیازی از پزشکان خارجی، رتبه اول تولید علم را در منطقه دارد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، نیروی انسانی یکی از مؤلفه‌های مهم توسعه هر کشوری است و رشد شاخص‌های بهداشتی هر جامعه نیز در گرو بهره‌مندی آن جامعه از نیروی انسانی کارآمد است، چرا که تناسب تعداد نیروی انسانی شاغل در بخش‌های بهداشت و درمان با جمعیت یک کشور، منجر به دسترسی پایدار و عادلانه به خدمات بهداشتی می‌شود.
نگاهی به وضعیت مراکز علمی درمانی ایران در دوره پهلوی نشاندهنده ضعف کمی و کیفی در حوزه نیروی انسانی و ارائه خدمات درمانی در آن زمان است.
رشد 10 برابری دانشکده‌ها و فارغ‌التحصیلان پزشکی
براساس آمارها تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، تنها هفت دانشکده پزشکی و سه دانشکده دندانپزشکی و سه دانشکده داروسازی داشتیم اما این آمار اکنون به 67 دانشکده رسیده که رشد نزدیک به 10 برابری را نشان می‌دهد و استانی نیست که دانشکده علوم پزشکی نداشته باشد.
تعداد پزشکان موجود در کشور اعم از پزشک عمومی و متخصص رشته‌های مختلف در سال 1357 حدود 14 هزار نفر بود که این آمار اکنون به بیش از 150 هزار نفر رسیده است که رشد بیش از 10 برابری را نشان می‌دهد.
باتوجه به اینکه جمعیت ایران در دوره پهلوی کمتر از الان بود؛ برای درک بهتر وضع موجود در سال‌های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، می‌توان سرانه پزشک به ازای هر 10 هزار نفر جمعیت را مقایسه کرد.
طبق آمارهای موجود در بانک جهانی، در سال 1338 تعداد پزشکان موجود در کشور به ازای هر 10 هزار نفر 2 نفر بود اما این آمار اکنون به 16 نفر پزشک به ازای هر 10 هزار نفر جمعیت رسیده است.
از واردات پزشک خارجی به کشور تا اعزام بیمار به خارج از کشور
باید به این نکته توجه داشت که در آن زمان بخش عمده‌ای از این سرانه پایین را نیز پزشکان خارجی هندی و خارجی تشکیل می‌دادند، تا سال 1367 نزدیک 5000 پزشک خارجی در کشور داشتیم و هرکدام به صورت میانگین 2500 تا 3000 دلار حقوق می‌گرفتند!
کمبود نیروی انسانی متخصص در کشور سبب شده بود تا بیماران برای دریافت برخی خدمات درمانی به سایر کشورها اعزام شوند. تا قبل از دهه 70 سالانه 11 هزار نفر اعزام بیمار به خارج از کشور داشتیم و برای هرکدام میانگین 10 هزار دلار هزینه می‌شد اما در حال حاضر بیش از 95 هزار پزشک عمومی، بیش از 49 هزار نفر پزشک متخصص و بیش از 8000 نفر فلوشیپ و فوق تخصص در کشور داریم.
صرفه‌جویی 12000 میلیاردی با خودکفایی در تربیت پزشکان
پیروزی انقلاب اسلامی و تربیت پزشکان مبتنی بر علم روز دنیا، موجب شد به نقطه‌ای برسیم که تمام خدمات درمانی موردنیاز بیماران در داخل کشور ارائه شود و حتی مردم کشورهای همسایه برای درمان خود به ایران سفر کنند و توریسم سلامت شکل بگیرد. عدم نیاز به واردات پزشکان خارجی و اعزام بیماران به خارج از کشور به علت رشد نیروی انسانی در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی، موجب صرفه جویی 12 هزار میلیارد تومانی در هر سال شده است.
رتبه اول تولید علم منطقه
این دستاوردهای بزرگ در حوزه سلامت باعث شده که جمهوری اسلامی ایران هم‌اکنون در "تولید علم" رتبه اول منطقه و رتبه پانزدهم دنیا را کسب کند.
اکنون بیش از 6000 دانشجوی خارجی از کشورهای عراق، پاکستان، هند و برخی کشورهای اروپایی در رشته‌های پزشکی تحصیل می‌کنند که این تعداد باید افزایش یابد. همچنین ایران در حال تأسیس دانشگاه‌های علوم پزشکی در سایر کشورهاست تا دانش پزشکی را به کشورهای مختلف جهان صادر کند.
تأسیس دانشگاه "سبطین" در کشور عراق که تحت هدایت و مدیریت دانشگاه علوم پزشکی تهران است؛ نمونه‌ای از این دستاورد بزرگ است. در این همکاری علمی، تمام هزینه‌های تأسیس دانشگاه را کشور عراق به عهده داشته و دانشگاه علوم پزشکی تهران هدایت و مدیریت علمی را آن را منطبق بر پیشرفته‌ترین برنامه‌های آموزشی و پژوهشی رقم می‌زند. ساخت دانشگاه در کشورهای تاجیکستان و غنا نیز انجام خواهد شد.
انتهای پیام/