غرب و مقابله با ابتکار «کمربند-جاده» چین؛ راهکارهای کهنه با اسم تازه

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، عظیم امیدی - در پی افزایش سرعت نفوذ و قدرت اقتصادی کشور چین در جهان ذیل ابتکار یک کمربند-یک جاده، کشورهای غربی برای جلوگیری از این نفوذ و قدرت طرح های مختلفی ارائه کردند که از جمله آنها می‌توان به طرح دروازه جهانی اروپا اشاره کرد که به موجب  آن کشورهای اروپایی با سرمایه گذاری در کشورهای توسعه نیافته یا در حال توسعه به روند صنعتی شدن و پیشرفت آنها کمک می کنند.

بعد از حدود یک سال که از طرح دروازه جهانی اروپا می گذرد، منتقدین آن اظهار داشتند که این طرح، راهکاری قدیمی با نامی تازه است و برای مقابله با ابتکار یک کمربند-یک جاده که چین در طی چند سال میلیاردها دلار بر روی آن سرمایه گذاری کرده، مانند قطره ای در برابر اقیانوس به شمار می‌رود.

کارشناسان و منتقدان دروازه جهانی موارد متعددی را برای اثبات ضعف این طرح در برابر ابتکار چینی یک کمربند- یک جاده بیان کردند. از جمله آن ها می‌توان به منابع تامین بودجه این طرح اشاره کرد. بیش از نیمی از این منابع را بخش خصوصی اروپا تامین می‌کند.

منتقدین اعتقاد دارند که در این طرح بین طرف سرمایه گذار یعنی بخش خصوصی و طرف پیش برنده که دولت های اروپایی هستند یک بی‌اعتمادی بزرگ و عدم درک متقابل وجود دارد. با این حال دولت های اتحادیه اروپا امیدوار هستند که بتوانند اعتماد بخش خصوصی را با ارائه ضمانت های معتبر جلب کنند. این در حالی است که دولت چین با استفاده از نفوذی که در بانک ها و بخش خصوصی دارد به راحتی می‌تواند از سرمایه آنها در راستای پیشرفت ژئوپولتیک کشور نهایت استفاده را ببرد.

اویگو اگوگو،کارشناس نیجریه ای روابط چین و آفریقا، بیان داشت: نزدیک به نیمی از بودجه طرح دروازه جهانی در آفریقا سرمایه گذاری شده است اما رهبران کشورهای آفریقایی به سرعت متوجه مشکل کمبود بودجه برای اجرای آن شده اند.

این در حالی است که ابتکار یک کمربند-یک جاده باعث شد در سال 2014، مقیاس تجارت چین و آفریقا به 221.88 میلیارد دلار آمریکا برسد. حتی در سالهای 2015 و 2016 که اقتصاد جهانی در وضعیتی با ثبات قرار نداشت، چین همچنان رتبه خود را در تجارت با آفریقا حفظ نمود. تا پایان سال 2014، ارزش قرارداد پروژه چین در آفریقا 466.7 میلیارد دلار بود، در سال 2015، قراردادهای تازه امضا شده چین در آفریقا بالغ بر 76.2 میلیارد دلار آمریکا بود که این قراردادها گردش مالی 54.8 میلیارد دلاری را تکمیل کرد و باعث استخدام 400 هزار کارمند محلی شد. تا پایان سال 2015، سرمایه گذاری مستقیم چین در آفریقا 34.7 میلیارد دلار آمریکا بود و نزدیک به 3000 شرکت چینی عمدتاً در معدن، ساخت و ساز، تولید، بخش مالی، تحقیقات علمی و صنایع خدمات فنی در آفریقا سرمایه گذاری کردند.

نکته این است که با وجود عملکرد ضعیف اقتصادی آفریقای جنوبی در سال‌های اخیر، از اشتیاق شرکت‌های تحت حمایت چین برای سرمایه‌گذاری و همکاری با آفریقای جنوبی کاسته نشده است.

 یکی از منتقدین اروپایی طرح دروازه جهانی اذعان کرد: آفریقایی ها باور دارند ارتباط با آنها در چشم اروپا فقط به موضوع مهاجرت از آفریقا محدود می شود، درواقع از نظر آفریقایی ها اجرای این قبیل طرح ها صرفا پوششی است که کشورهای اروپایی حس بهتری داشته باشند. در حالی که مدل سیاست خارجی چین در ارتباط با کشورهای توسعه نیافته یا در حال توسعه تقویت زیر ساخت های آنهاست.

چین 5675 کیلومتر راه آهن و 5063 کیلومتر جاده در آفریقا از طریق کمک و تامین مالی ساخته یا در حال ساخت است. چین همچنین در ساخت تاسیسات هوایی، پل ها و اسکله ها مشارکت دارد. این زیرساخت ها نه تنها برای آفریقایی ها، بلکه برای همه سرمایه گذاران بین المللی خوب است.

آفریقا فاقد برق است و نیروگاه های ساخته شده با کمک یا مشارکت چین نه تنها امکانات مختلفی را برای مردم محلی برای استفاده از برق فراهم می کند، بلکه شرایط بهتری را برای سرمایه گذاران بین المللی برای راه اندازی کارخانه ها فراهم می کند.

در سال 2016 آفروبارومتر یک گزارش تحقیقاتی منتشر کرد. در این گزارش نظرسنجی در مورد نگرش 50 هزار نفر در 36 کشور آفریقایی نسبت به چین انجام شد که به طور متوسط ​​63 درصد از پاسخ دهندگان دیدگاه مثبتی نسبت به چین داشتند و مهمترین عامل برای ارزیابی مثبت ساخت زیرساخت ها بود. این درک و تمایل مردم آفریقا بدون شک شرایط مساعدی را به همکاری استراتژیک در «کمربند و جاده» می‌افزاید.

ابتکار یک کمربند- یک جاده، با تمام ایراداتی که غربی ها بر آن وارد می دانند، یک برنامه مدون برای انجام کارها به بهترین نحو ممکن دارد. مجمع همکاری چین و آفریقا که در سال 2000 تأسیس شد، به مکانیزمی کارآمد تبدیل شده است که همکاری چین و آفریقا را هدایت می کند.

در پاسخ به برنامه "مشارکت جدید برای توسعه آفریقا" ارائه شده توسط اتحادیه آفریقا در سال 2001، که بر توسعه مستقل و هماهنگی بین‌المللی تاکید دارد، "برنامه اقدام توسعه صنعتی شتابان آفریقا" در سال 2007، "برنامه توسعه زیرساخت های آفریقا" در سال 2013 و "چشم انداز 2063 آفریقا" در سال 2013، دولت چین سیاست‌ها و برنامه‌های حمایتی را ارائه کرده که تکمیل کننده خواسته‌های توسعه آفریقا است.

به عنوان مثال، در می 2014، نخست وزیر لی کچیانگ از چهار کشور آفریقایی بازدید کرد و چارچوب "461" را برای همکاری چین و آفریقا پیشنهاد داد: 4اصل (برابری، عمل گرایی، صداقت، امانت داری)، 6پروژه بزرگ ( صنعت، امور مالی، کاهش فقر، حفاظت از محیط زیست، مبادلات فرهنگی، صلح و امنیت) 1بستر(انجمن همکاری چین و آفریقا).

بررسی طرح دروازه جهانی در تقابل با ابتکار یک کمربند-یک جاده نشان می دهد کشورهای اروپایی برای مقابله با افزایش نفوذ سیاسی و اقتصادی چین همچنان با چالش بزرگی رو به رو هستند. وجود ضعف هایی از جمله عدم وضوح و اطمینان در تامین منابع مالی در کنار دیدگاه منفی رهبران و عموم مردم کشورهای هدف در مورد برنامه های اروپایی در حالی که ابتکار یک کمربند-یک راه دچار این نقاط ضعف نیست، تقابل با خیزش اژدهای زرد را برای رهبران قاره سبز به معضلی دشوار تبدیل کرده است.

منابع: foreign policy و renminribao

انتهای پیام/