مستنداتی از غیرشفاف شدن عدالت آموزشی

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، مرور بودجه پیشنهادی آموزش و پرورش برای سال 1402 وضعیت خوشایندی را ترسیم نمی‌کند و با حذف برخی ردیف‌های اصلی حوزه کیفیت‌بخشی، سال آینده در بحث عدالت آموزشی و کیفیت آموزش شرایط دشواری را شاهد خواهیم بود.

در همین ارتباط، رضا امیدی؛ جامعه‌شناس درباره بودجه آموزش و پرورش با اشاره به اینکه بودجه این وزارتخانه نسبت به سال 1401، 21 درصد رشد داشته و به 239 هزار میلیارد تومان رسیده است، گفت: اگر بررسی بودجه آموزش و پرورش در مجلس همانند روال گذشته باشد سهم این وزارتخانه تغییر چندانی نمی‌کند حتی در سال 1401 سهم آموزش و پرورش از بودجه عمومی دولت 11 درصد که با تغییرات مجلس به 9.5 درصد کاهش یافت.

وی افزود: در بودجه پیشنهادی سال 1402، بخش‌های غیر پرسنلی کمتر مورد توجه قرار گرفته و درصد بیشتری از بودجه صرف مصارف پرسنلی می‌شود، بودجه آموزش و پرورش همواره با کسری مواجه است و بعید نیست در پایان سال 1402، عملکرد آموزش و پرورش بیش از بودجه مصوب باشد.

 بودجه غیرشفاف 

امیدی معتقد است که بودجه 1401 و 1402 در حوزه آموزش و پرورش بسیار غیرشفاف‌تر شده و همین موضوع نظارت داخلی دولت را هم تضعیف می‌کند؛ به عنوان مثال پیوست شماره 4 تا سال 1400 در لایحه بودجه وجود داشت و براساس آن مشخص می‌شد به عنوان مثال وزارت آموزش و پرورش در هر استان چه تعداد بازمانده از تحصیل در دوره ابتدایی و متوسطه اول دارد، چه بودجه‌ای را برای آنها اختصاص داده و طبق هدف‌گذاری چه تعداد دانش‌آموز باید به مدارس بازگردند اما پیوست شماره 4 در بودجه 1402 حذف شده است و این عدم شفافیت نظارت دستگاه‌های اجرایی را با ابهام مواجه می‌کند.

وضعیت نامشخص دانش‌آموزان خارج از مدرسه

وی ادامه داد: 8 استان هدف در حوزه دانش‌‌آموزان بازمانده از تحصیل در مقطع ابتدایی و متوسطه اول تعیین شده بودند که در دو سال اخیر از بودجه حذف شده‌اند و هم‌اکنون برآوردی از وضعیت دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل نخواهیم  داشت؛  به نظر می‌رسد با توجه به رتبه‌بندی معلمان و  افزایش 20 درصدی حقوق کارکنان دولت بین 96 تا 98 درصد بودجه سال آینده آموزش و پرورش صرف امور پرسنلی خواهد شد و هزینه اداره مدارس بر عهده والدین و به صورت پرداخت از جیب خواهد بود.

این جامعه‌شناس متذکر شد: در ماده واحده و جداول 7 بسیاری از برنامه‌ها ادغام شده است به عنوان مثال یکی از برنامه‌های مهم کمک به تأمین سرانه دانش‌آموزی، ارتقاء پوشش تحصیلی مناطق محروم یا کیفیت‌بخشی به فعالیت‌های آموزشی و پرورشی و تحقق عدالت آموزشی بود که به نظر می‌رسد دو برنامه کمک به تأمین سرانه دانش‌آموزی و پوشش تحصیلی مناطق محروم ادغام شده است و این موضوع علاوه بر آنکه نظارت را دشوار می‌کند بلکه تحلیل‌ها را نیز دچار اشکال خواهد کرد و دیگر نمی‌توان بررسی کرد سرانه دانش‌آموزی کاهش یا افزایش داشته است.

دشواری نظارت 

امیدی با اشاره به اینکه تا سال 1400 مشخص بود دولت بابت توزیع کتاب درسی رایگان یا سرویس ایاب و ذهاب دانش‌آموزان در مناطق محروم به چه میزان هزینه می‌کند، افزود: در بودجه سال 1402 این مسائل مشخص نیست و رصد بودجه از منظر عدالت آموزشی برای تحلیلگران و نهادهای نظارتی دشوار شده است.

وی با اشاره به اینکه طبق قانون برنامه ششم توسعه، دولت باید معادل آورده فرهنگیان به این صندوق واریزی داشته باشد، گفت: تا سال 1400 دولت 18 درصد تعهدات خود را عملیاتی کرده است و طبق بودجه سال 1402 باید 60 میلیارد تومان به صندوق واریز کند که معادل 5 درصد تعهدات دولت است، این رویه در مدت زمان طولانی قطعاً صندوق ذخیره فرهنگیان را با عدم موازنه جدی مواجه خواهد کرد.

این جامعه‌شناس درباره وضعیت دانشگاه فرهنگیان در بودجه سال آینده متذکر شد: 66 درصد اعتبارات پیش‌بینی شده برای این دانشگاه از محل درآمدهای اختصاصی یا حقوق دانشجومعلمان است و با این روند دانشگاه فرهنگیان بیشتر به یک دانشگاه خصوصی تبدیل می‌شود.

انتهای پیام/