قدرت انقلاب اسلامی در لطافتش است نه قهرش/ در آرزوی فردوسی‌ها و سعدی‌ها

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، جلسه «شعر انقلاب؛ آینه ذات انقلاب» صبح امروز، اول اسفندماه، با حضور علی‌محمد مؤدب مدیر عامل شهرستان ادب، و جمعی از اهالی فرهنگ و ادب در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد. مؤدب در بخشی از این نشست با بیان اینکه انسان انقلاب اسلامی به دنبال این بود که کاری انجام دهد و در این مسیر، مفاهیم معنوی بسیاری دیده می‌شود، گفت: ادبیات برادری از جمله این مفاهیم است که در شعر انقلاب اسلامی نیز دیده می‌شود، این مفهوم که برگرفته از شیوه‌های مدیریتی حضرت رسول(ص) است، با انقلاب زنده و به یک مفهوم شاعرانه و عمیقی تبدیل شد؛ مفهومی که تأکید بر فاصله بین خود و دیگری ندارد. مفهوم برادری بر این باور است هرچه دیگری است،‌ برساخته است. این مفهوم در تمام نمونه‌های ادب فارسی دیده می‌شود؛ حتی در آن مواقعی که شاعر، سلطانی را خطاب قرار می‌دهد نیز گویی خود را خطاب قرار داده است.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه انقلاب اسلامی به معنای واقعی ایرانی و بر مبنای فرهنگ ایرانی شکل گرفته است، ادامه داد: من در روستاهای تربت جام، نزدیک به بلخ و طوس زندگی کرده‌ام. در این مناطق شاید گاه مردم بی‌سواد به معنای اینکه نتوانند نام خود را بنویسند، باشند اما تمدن عظیمی در وجود آنهاست. حرمتی که آنها به همسایه خود می‌گذارند، در عالی‌ترین نظم‌های جهان دیده نمی‌شود. این ترجیح دادن دیگری بر خود و احترام شگفتی که به دیگران می‌گذارند، در این فرهنگ ایرانی دیده می‌شود. رفتار مردم را افرادی مانند شیخ طوسی و دیگر بزرگان شکل داده‌اند.

مؤدب افزود: مدرنیزاسیوم عصر پهلوی و گاه برخی از نهادهای فرهنگی تلاش می‌کند که این مفاهیم را از بین ببرد و همه امور را پول محور کند. این در حالی است که انقلاب اسلامی براساس یک تکلیف شکل گرفت نه یک مطالبه. اگر بر مبنای مطالبه شکل گرفته بود، چطور با وجود این همه بحران دوام آورده است؟

این فعال فرهنگی به بخشی از فعالیت‌های شکل‌گرفته پس از انقلاب اشاره و اضافه کرد: در بستر چنین فرهنگی است که فعالیت‌هایی مانند جهاد سازندگی شکل گرفته است. انسان در ابتدا فکر می‌کند که طراح چنین طرحی، سهراب سپهری باشد؛ از بس که در این نوع طرح‌ها یک فرد خود را برای دیگری فدا می‌کند. در بستر چنین فرهنگی بود که روستاهای ما آباد شد. آیا روستاهای ما با اداره‌های مدرن آب‌رسانی شد؟

مؤدب با بیان اینکه ما در واقع فرصتی در انقلاب پیدا کردیم که یقه خود را بگیریم و کاری انجام دهیم، یادآور شد: در این بستر منطق «به من چه!»، «تا به من پول ندهند، کاری انجام نمی‌دهم» و منطق‌هایی از این دست که در مدارس غیر انتفاعی تدریس می‌شود، جایی ندارد. 

وی با بیان اینکه امام(ره) میراث‌دار همه شخصیت‌های فقیه در تاریخ است، به دوگانه ایجاد شده در اذهان برخی مبنی بر «انقلاب» و «جمهوری» گفت: این دو گانه به چه معناست؟! جمهوری فرزند انقلاب است. انقلاب یک حرکت بی‌پایان است؛ چرا که این حرکت در نفس ما پایانی ندارد.

این فعال فرهنگی با بیان اینکه فلسفه قدرت انقلاب اسلامی مبتنی بر محبت است، اضافه کرد: به دیالوگ‌های امام(ره) در سخنرانی معروف ایشان در سال 42 بنگرید، با محبت آغاز می‌شود. این دیالوگ تا ابد می‌تواند ادامه پیدا کند؛ اگر به دیگر حوزه‌ها وارد شود و در سطح نباشد. گاه قرائت‌های خشن و مکانیکی از مبانی دین، سبب می‌شود که این مفاهیم در سطح بیاید و از سوی مخاطبان خود پس زده شود.

مؤدب به فعالیت‌های فرهنگی که با این نگاه شکل گرفته و موجب شده تا بخشی از مخاطبان خود را از دست دهد، اشاره کرد و گفت: برخی از نهادهای فرهنگی برای آشنایی نسل جوان با مفاهیم دفاع مقدس از نمادهای نظامی استفاده می‌کنند؛ این در حالی است که گاه این رویه به ضد خود تبدیل می‌شود. نوجوان امروز نمی‌داند که شهدا چه مهربانی در وجود خود داشتند. وقتی فیلم «غریب» را به همراه دو فرزند خود در جشنواره فیلم امسال دیدیم، بعد از فیلم آنها با شخصیت این شهید بزرگوار آشنا شدند و از او می‌پرسیدند، می‌گفتند که مزار او کجاست و او که بود. نوجوانان ما هنوز شهدایی چون بروجردی، همت و دیگران را نشناختند. آنها تصویری از آن میدان بزرگ که پر از محبت بود، ندارند و فقط آشنایی آنها به ظواهر جنگ خلاصه شده است.

مدیرعامل شهرستان ادب با بیان اینکه هوشمندی اهل فکر در این است که به برخی از پرسش‌های اساسی در حوزه فرهنگ پاسخ بگویند، ادامه داد: باید بیندیشیم که آیا همه نهادهای فرهنگی باید به یک شکل کار کنند؟ آیا برنامه‌های صدا و سیما نباید براساس مخاطبان خود بلوک‌بندی شده و برای مخاطبان با سلایق مختلف دسته‌بندی شود؟ چه محصولی برای هر دسته از مخاطبان داشته باشیم؟ این‌ها پرسش‌هایی است که اهل فکر باید به آن پاسخ گویند.

وی با بیان اینکه گاه بدون هیچ هوشمندی از ادبیات بهره برده و تنها بر ادبیات رزمی تکیه کرده‌ایم، افزود: این در حالی است که گاه به ادبیات بزمی نیز نیاز داریم تا بتوانیم با بخش دیگری از مردم هم‌صحبت شویم. در حال حاضر 200 شبکه ماهواره‌ای و شبکه اجتماعی تمام ظرفیت تولیدی خود را برای بروز حرص، طمع و ... قرار داده‌اند و سعی دارند که ما را از جهان گذشته‌مان که در آن پدر، روحانی و ... حضور داشتند، دور کند؛ جهانی که در آن درونیات ما رشد می‌کرد. 

مؤدب با بیان اینکه ما به ادبیات پرمحبتی نیاز داریم که میدان‌داری کند، ادامه داد: ما به این ادبیات نیاز داریم که در مواجهه همه‌جانبه و پرقدرت حضور داشته باشد. بحران‌هایی که با آن مواجهیم، نتیجه قدرت آنها نیست، بلکه نتیجه ضعف ماست. محبت سبب شده تا از طاغوت جدا شویم، این امر نیازمند بازاندیشی در ادبیاتمان است. قدرت انقلاب اسلامی در لطافتش است نه قهرش. 

مدیرعامل مؤسسه شهرستان ادب بر تأثیرگذاری شعر بر آحاد جامعه تأکید و اضافه کرد: بروکرداسی پس از رضا خان سبب شد تا شعر از کانون‌های اصلی آموزشی ما مانند آموزش و پرورش حذف شود. دیگر بچه‌ها مانند گذشته با بوستان انس ندارند و به قول قدیمی‌ها، سی‌پاره نمی‌خوانند. از این جهت مهم است که در وزارتخانه‌های مهم فرهنگی ما شعر و ادبیات میدان‌داری کند و حضور پررنگی داشته باشد. کشوری که مولوی دارد، سینمای خود را باید با این شخصیت‌ها تطبیق دهد. اگر بخواهیم انقلاب اسلامی تداوم داشته باشد، باید شعر شکوهمند فارسی در اداره‌ کشور حضور داشته باشد و ما فردوسی‌ها و سعدی‌های روز خود را تربیت کنیم؛ چون این ادبیات است که منظومه شگفت ایرانی بودن را در ما درونی می‌کند.

وی با بیان اینکه زندگی شهدایی مانند صدرزاده شاعرانه است و وقتی چنین ظرفیت‌هایی داریم، باید کاری کنیم که نوجوانان و نسل جوان ما به جای بی‌تی‌اس شیفته چنین شخصیت‌هایی شوند، یادآور شد: ادبیات بروز همه هستی ماست، عصاره همه تجربیات ماست. سعدی یک شاعر نیست که برای تریبون و جشنواره شعر گفته باشد، او حکیمی است که چکیده نظامیه بغداد را در آثارش می‌توان دید. شعرای ما خادمانی هستند که خوشه‌چین همه جریان‌ها بوده و رگه‌های مختلف یک معدن را در آثار خود دارند. آنچه از جنگاوری و شجاعت ایرانی‌ها به دست ما رسیده، از طریق اثار همین شاعران بوده است.

انتهای پیام/