جزئیات برنامه ۴ ساعته تحویل سال "رادیو فرهنگ"

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مردادماه امسال بود که علی بخشی‌زاده، معاون صدا در حکمی سیدمرتضی کاظمی‌دینان را به سمت مدیر جدید شبکه رادیویی فرهنگ منصوب کرد. او پیش‌تر عهده‌دار قائم‌مقامی رادیو فرهنگ بود و جایگزین علیرضا حبیبی شد که از 25 آذر 1398 مدیریت این شبکه رادیویی را برعهده داشت.

کاظمی دینان در گفت‌وگویی با خبرنگار تسنیم درباره برنامه‌های کلی این شبکه، رویکرد رادیو فرهنگ در ایجاد پاتوقی برای اهالی فرهنگ و هنر، برنامه‌های مناسبتی این شبکه در مناسبت‌های پیشرو و ... صحبت کرده است. در زیر این مصاحبه را می‌خوانید:

تسنیم: در ابتدا مقدمه‌ای درباره رادیو فرهنگ و شرح وظایفش بفرمایید.

سیدمرتضی کاظمی دینان: رادیو فرهنگ یکی از شبکه‌های تخصصی سازمان صدا و سیما است. همانطور که می‌دانید در سازمان صدا و سیما یکسری شبکه‌های عمومی داریم که مخاطب آنها عامه مردم است. مثلاً شبکه رادیویی ایران از این دسته است. با این حال، برخی از شبکه‌ها مخاطب تخصصی دارند و موضوعی خاص را دنبال می‌کنند. شبکه رادیویی فرهنگ روی موضوعات فرهنگی و در 3 حوزه کلان فرهنگ عمومی، فرهنگ عامه و فرهنگ تخصصی برنامه‌سازی می‌کند. رادیو فرهنگ در طول روز نزدیک به 15 ساعت تولید برنامه دارد که روی آنتن می‌رود.

باید اشاره کنم که رادیو فرهنگ 4 گروه تخصصی دارد؛ گروه کتاب، گروه تاریخ اندیشه، گروه ادب و هنر و گروه فرهنگ و جامعه؛ علاوه بر 3 حوزه‌ای که اشاره کردم، براساس قانون، پخش زنده مذاکرات علنی مجلس شورای اسلامی تنها و تنها از رادیو فرهنگ انجام  می‌شود.

- البته شاید از نظر رویکردی با مأموریت رادیو فرهنگ متفاوت باشد‌؟

من خیلی متفاوت نمی‌بینم؛ چرا که مجلس شورای اسلامی را بیش از آنکه یک نهاد سیاسی بدانم، یک نهاد فرهنگی می‌دانم و احساس می‌کنم بخش قابل توجهی از قانونگذاری‌ها در حوزه فرهنگ است یا به نحوی به مسائل زیر بنایی فرهنگی ارتباط دارد.

در دوره جدید که بنده خدمت دوستان هستم، بنای ما بر این است که در شبکه فرهنگ، چند نکته را پررنگ کنیم؛ یکی از این موضوعات، مطالبه‌گری فرهنگی است. در حوزه فرهنگ و به ویژه دغدغه‌های مقام معظم رهبری، کمتر یقه مسئولان را گرفته‌ایم. درست است که باید نقاط قوت و زحمات مسئولین را گفت، اما باید به دغدغه‌های رهبری نیز پرداخت. همین موضوع را مبنای بعضی از برنامه‌ها قرار دادیم و برنامه رادیویی «در مسیر پیشرفت» در همین راستا تولید می‌شود.

در این برنامه دغدغه‌ها و موضوعات مختلف در عرصه فرهنگ کلان پیگیری می‌شود. برای مثال به این سؤال می‌پردازیم که چرا سندهای فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی اجرایی نمی‌شود‌؟ علاوه براین، مسائل و دغدغه‌ها را از زبان مردم مطرح و آنها را از مسئولان پیگیری می‌کنیم. در همین حوزه، برنامه «پویش» را هم داریم که تاکنون اثرات زیادی در حل دغدغه‌های مردمی داشته است.

توجه به مقوله "جهاد تبیین" از 3 جنبه مهم

موضوع دیگری که مورد تأکید مقام معظم رهبری است و شاخه بزرگی از فعالیت‌های ما را در برگرفته، موضوع جهاد تبیین است. این مقوله چند زیرشاخه دارد؛ یکی از این زیرشاخه‌ها «روایت صحیح تاریخ» است. همانطور که می‌دانید هم‌اکنون با جریان جدیدی روبه‌رو هستیم و آنهم جریان تطهیر پهلوی و منافقین در داخل و خارج است. یکی از کار ویژه‌های گروه تاریخ و اندیشه رادیو فرهنگ  مقابله با این جریان است. برهمین اساس در گفت‌وگو با کسانی که در متن مبارزات بودند و در قالب برنامه «سرگذشت»، به این مسئله پرداخته‌ایم.

برای مثال، یکی از مهمانان اصلی ما در این برنامه آقای محمدمهدی عبدخدایی است که یکی از قدیمی‌ترین مبارزان نهضت اسلامی به شمار می‌رود. در برنامه "سرگذشت" جریانات سیاسی که در عصر پهلوی هستند را معرفی کرده و به این سؤال جواب داده‌ایم که چرا انقلاب اسلامی به وجود آمد؟

بخش دیگر جهاد تبیین، «نقد غرب» است که رویکردی تهاجمی نسبت به غرب دارد. غربی‌ها به ما اتهام می‌زنند که شما حقوق زنان را پایمال می‌کنید، ما هم سراغ این موضوع رفتیم که همین غرب مدعی، چه رفتارهایی با زنان داشته است؟‌ برهمین اساس، برنامه «رنج‌ها و نبردها» را تولید کردیم. این برنامه بر مبنای کتابی تولید شده که از خاطرات "جمیله بوپاشا" زن مبارز مسلمان الجزایری نوشته شده است.

زمانی که الجزایر تحت استعمار فرانسه قرار گرفت، بوپاشا کسی بود که تحت شدیدترین شکنجه‌های آنان قرار گرفته است. او کتابی نوشته که شامل روایات عینی او از این اتفاقات است. در زمانی که مکرون با مسیح علینژاد عکس می‌گیرد و سخن از حمایت زنان می‌زند، خوانش و مستند این کتاب را در قالب برنامه «رنج‌ها و نبردها» روی آنتن می‌بریم. این برنامه همچنان هم ادامه دارد. علاوه براین، در دیگر برنامه‌های خود با توجه به اتفاقات روز، رگه‌هایی از نقد غرب را در برنامه قرار می‌دهیم.

بحث دیگر در موضوع جهاد تبیین، «بیان خدمات نظام و دولت» است. بسیاری از اخبار مثبت با فعالیت‌های هوشمندانه رسانه‌ای دشمن تحت تأثیر قرار می‌گیرد و به حاشیه رانده می‌شود. ما در شبکه رادیویی فرهنگ، تلاش کردیم به صورت نظام‌مند و مستمر، اخبار مثبتی که رخ می‌دهد را در قالب بسته خبری و تحلیلی اعلام کنیم تا مردم در جریان اتفاقات قرار گیرند.

از سویی دیگر، به بیان پیشرفت‌های فعالیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان می‌پردازیم. هر روز در برنامه «سرزمین من» با یک مدیرعامل یا کارشناس ارشد شرکت‌های دانش‌بنیان گفت‌وگو می‌کنیم و فعالیت‌های آنان که منجر به پیشرفت علمی و صنعتی  کشور می‌شود را اطلاع‌رسانی می‌کنیم.

- ارتباط شما با دستگاه‌ها و نهادهای فرهنگی چگونه است؟

ما سعی کردیم تعامل خود با نهادهای فرهنگی جریان‌ساز نظیر وزارت ارشاد، یونسکو، اکو، نهاد کتابخانه‌ها، خانه کتاب و ادبیات ایران، فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و ... را تقویت کنیم. اقدامات و عملکرد آنان را پوشش می‌دهیم. اوج این اتفاقات را در جشنواره‌های فجر دیدید؛ در جشنواره تئاتر فجر، ویژه برنامه زنده «تماشاخانه فجر» را داشتیم، در جشنواره فیلم فجر برنامه «برداشت چهل و یک» را داشتیم که از محل برگزاری جشنواره به صورت زنده پخش می‌شد؛ برنامه «طوبای زرین» نیز به مناسبت برگزاری جشنواره هنرهای تجسمی فجر برگزار شد و هم‌اکنون نیز برنامه زنده «پنجگاه»، هر روز به پوشش اتفاقات جشنواره موسیقی فجر می‌پردازد.

فعالیت دیگر ما ناظر بر سند تحول سازمان صدا و سیما است. همانطور که می‌دانید در دوران آقای جبلی سند تحولی تدوین شد که دو بال اساسی دارد؛ یکی عدالت‌گستری و دیگری هویت محوری است. ما هم سعی کردیم برنامه‌های خود را به این سمت و سو ببریم.

لازمه عدالت‌گستری مطالبه‌گری فرهنگی است و ما هم برنامه‌های مطالبه‌گری خود را بیشتر کردیم. در حوزه هویت محوری نیز برنامه‌هایی که به هویت ملی و اقوام ما می‌پردازد را پررنگ‌تر کردیم. برای مثال، برنامه «هفت کوچه» ما روزهای پنجشنبه با مشارکت یکی از مراکز استانی صدا و سیما روی آنتن می‌رود. با این کار، آداب و رسوم هر استان را با مشارکت عوامل صدای مرکز آن استان به نمایش می‌گذاریم. این اتفاق منجر به وحدت‌آفرینی و تنوع صدایی نیز می‌شود.

موضوع دیگر، استفاده از ظرفیت اندیشمندان و نخبگان جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی است. برهمین اساس گعده‌هایی با صاحب‌نظران و بزرگان این حوزه برگزار کردیم. برای مثال خدمت آقای سرشار (رضا رهگذر) و دکتر حدادعادل بودیم و نظرات ایشان را شنیدیم. باید بگویم که برنامه «درس مثنوی» آقای حدادعادل هر جمعه از رادیو فرهنگ پخش می‌شود. همچنین جلسه‌ای با آقای صدوقی سها از اندیشمندان و نخبگان فلسفه اسلامی داشتیم که قرار است برنامه جدیدی با حضور ایشان در حوزه فلسفه اسلامی روی آنتن برود. عبدالمهدی مستکین، اکبر نبوی و ... نیز از دیگر افرادی‌اند که در رادیو فرهنگ درخدمتشان بودیم و قصد داریم از حضور و نظراتشان در برنامه‌هایمان استفاده کنیم.

ما سعی کردیم الگوسازی را در رادیو فرهنگ تقویت کنیم. همانطور که می‌دانید یکی از مهم‌ترین سؤالات در مواجهه با نوجوانان این است که چه کسی را الگو قرار بدهیم؟ سؤال من این است که آیا توانستیم الگوهای خوبی را به جوانان خود معرفی کنیم؟‌ برهمین اساس سعی کردیم مفاخر و نخبه‌های فرهنگی ایرانی از طیف‌های مختلف را برجسته کنیم و فعالیت‌ها و موفقیت‌های آنان را به مخاطبان خود به ویژه نوجوانان و جوانان معرفی کنیم تا فرآیند الگوسازی صورت گیرد.

این اتفاق برای روحانیون و اساتید اخلاق نیز افتاده است. برای مثال در هفته‌ای از شهریور ماه که منتهی به ربوده شدن امام موسی صدر شد، هفته گرامیداشت ایشان  را برگزار کردیم و بالغ بر 30-40 نفر از بزرگان که ایشان را می‌شناختند، به بیان وجهه‌های مختلف وی اعم از وجهه فقهی، علمی و مراودات او با اهالی فرهنگ و هنر کشور پرداختند. قصد داریم این کار را برای شهید بهشتی، شهید باهنر، شهید مفتح و ... هم تکرار کنیم.

در حوزه مفاخر نیز برنامه‌هایی داشتیم و مراسم گرامیداشتی برای آقایان حداد عادل، احمد مهدوی دامغانی، مهدی محقق و ... برگزار شد. برنامه «فرزانگان فرهنگ» نیز با همین سوژه روی آنتن است. هدف ما این است که بزرگان و مفاخر فرهنگی کشورمان را به جوانان معرفی کنیم و این موضوع را وظیفه خود می‌دانیم.

شبکه فرهنگ همچنین برنامه‌سازی برای نوجوانان و جوانان را نیز بطور جدی در دستور کار دارد. برنامه رادیویی «فکرانه» در حوزه تفکر انتقادی تولید و پخش خواهد شد. برنامه دیگر نیز «جوانه‌ها» نام دارد که تلاش دارد سبک زندگی درست را به جوانان معرفی کند.

در حوزه سبک زندگی ایرانی اسلامی، مسئله فرزندآوری و جلوگیری از وقوع طلاق نیز برنامه‌های تخصصی در رادیو داریم. جالب است بدانید که برنامه تخصصی ما در حوزه طلاق با عنوان «آشتی‌کنان» توانسته اثرگذار عمل کرده و ده‌ها زوجی که در آستانه طلاق بودند را دوباره به زندگی مشترک برگرداند. برنامه‌ساز ما این زوج‌ها را در دادگاه‌ها و کلانتری‌ها پیدا کرده، برایشان مشاور می‌گیرد و با آنان حرف می‌زند و سخنان‌شان در برنامه می‌آید. بسیاری از این زوج‌ها بعد از این جلسات با یکدیگر آشتی می‌کنند.

در حوزه ازدواج نیز برنامه «سفره عقد» را داریم که رسوم و سنت‌های ازدواج در نواحی مختلف ایران را به صورت مستند روایت می‌کند. همچنین برنامه «قند و فرزند» ویژه فرزندآوری است که در قالب مسابقه تولید و پخش می‌شود. «قلمرو فرهنگ» نیز به همین موضوع می‌پردازد.

- آیا توجه به مقولات هنری نیز جزء سیاست‌های شبکه رادیویی فرهنگ است؟ به صورت مشخص، آیا ورودی در حوزه‌های سینما، تجسمی، تئاتر و ... دارید یا به مقولات فرهنگی بسنده می‌کنید؟‌

تمام شاخه‌های هنری که اشاره شد، جز رسالت‌های اصلی رادیو فرهنگ است. کتاب، یکی از اولویت‌های اصلی ماست، اما در کنار آن در حوزه‌های هنری نیز ورود داریم. برای مثال، در حوزه موسیقی، برنامه تخصصی و با سابقه‌ای به نام «نیستان» را داریم که نزدیک به 2 دهه از عمر آن می‌گذرد. اساتید درجه یک موسیقی کشور روی آنتن این برنامه می‌آیند و درباره آخرین تحولات موسیقی سنتی و مدرن حرف می‌زنند. علاوه بر این، به موسیقی نواحی و استان‌های مختلف کشورمان نیز توجه ویژه‌ای داریم و برنامه «ایلبانگ» و «هفت کوچه» به این شاخه موسیقی می‌پردازند. علاوه براین، برنامه «هفت اقلیم»، همه حوزه‌های هنری به ویژه موسیقی، سینما و تئاتر را پوشش می‌دهد. «سینما فرهنگ» نیز برنامه تخصصی ما در حوزه سینما است و آخرین اخبار و اتفاقات هنر هفتم را مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهد.

من می‌توانم به شما بگویم هیچ روزی را در رادیو فرهنگ نداریم که یکی از مسئولین و دست اندرکاران فرهنگی و هنری رده بالای کشور روی آنتن نباشند. چه برنامه‌های ضبطی باشد و چه زنده.

شاید این تلقی به وجود بیاید که رادیو فرهنگ بیشتر متمرکز روی موضوعات فرهنگی است و رادیو نمایش بیشتر به موضوعات هنری توجه دارد.

رادیو نمایش به صورت تخصصی روی هنر تئاتر و نمایش کار می‌کند و ما نمی‌توانیم به اندازه آنان به این موضوع بپردازیم، چرا که برنامه‌های دیگری را داریم و باید حوزه‌های دیگر فرهنگ و هنر را نیز پوشش بدهیم.

- چه قدر تلاش می‌کنید که رادیو فرهنگ را به پاتوقی برای پیشکسوتان صاحب نام و سبک در حوزه‌های مختلف فرهنگی و هنری تبدیل کنید؟ شما چهره‌های شناخته شده حوزه‌های مختلف را به خوبی می‌شناسید؛ چه میزان تلاش کردید که پای آنها را به رادیو فرهنگ باز کنید؟

هم اهتمام مدیران قبلی و هم تلاش ما این است که این افراد صاحب نام را به برنامه های رادیو فرهنگ دعوت کنیم. از سویی دیگر تلاش می‌کنیم که در مناسبت‌های مختلف با این افراد ارتباط گرفته و از تجربیات و دانش آنان استفاده کنیم. می‌توانم مثال‌های زیادی از این دوستان بزنم؛ برای مثال، احمد شاکری که از نویسنده‌های برجسته جبهه فرهنگی انقلاب است، مهمان برنامه‌های ما بوده است. به عنوان مثالی دیگر می‌توانم از استاد "کیوان ساکت" نام ببرم که چهره شناخته شده عرصه موسیقی است و در برنامه «نیستان» رادیو فرهنگ حضور مستمر دارد.

علاوه براین، 2 هفته قبل جلسه‌ای با استاد "نادر مشایخی" داشتیم و انشاءالله ایشان در برنامه نوروزی ما حضور دارد. بدون شک ما از حضور افراد شناخته شده در برنامه‌های خود استفاده خواهیم کرد. شاید هفته‌ای نباشد که آنتن ما خالی از این افراد باشد. در هر هفته افراد متعددی را از چهره‌های شناخته شده فرهنگ و هنر داریم که صدایشان از رادیو فرهنگ شنیده می‌شود. ما معتقدیم که صداهای متنوع باید در رادیو شنیده شود و تنها خط قرمز ما افرادی‌اند که به صورت علنی معانداند. نه ما دوست داریم آنها بیایند و نه خودشان تمایل دارند که به رادیو بیایند. به غیر از این افراد، سراغ همه گروه‌ها و افراد می‌رویم.

اگر شما به لیست افرادی که در ویژه برنامه‌های جشنواره فجر مهمان ما بودند، نگاهی بیندازید می‌بینید که گروه‌های مختلفی از هنرمندان، مهمان ما بودند. امیر یل ارجمند، سعید اسلام‌زاده، رسول تبیک، ناصر هاشم‌زاده، امین هنرمند و ... از جمله مهمانان ما در برنامه‌های جشنواره فیلم فجر بودند. این موضوع درباره نویسندگان نیز به صورت پررنگ دیده می‌شود. می‌توانم بگویم نویسندگان بزرگ انقلاب و دفاع مقدس به ویژه آنهایی که کتاب‌هایشان به تقریظ رهبری رسیده است، به صورت هفتگی مهمان ما هستند و درباره کتاب‌هایشان بحث و بررسی صورت می‌گیرد.

- از سویی دیگر، شاید خیلی از هنرمندان باشند که بنابر دلایلی دلخوری‌هایی داشته باشند و به سمت تلویزیون نروند، در حالی که انتخاب رادیو برای آنان به دلیل اصالت بیشترش راحت‌تر است. آیا سراغ آنان هم می‌روید؟

من فکر می‌کنم که این دلخوری‌ها از نظام نیست. یک مسئولی تصمیم نادرست مدیریتی گرفته و باعث دلخوری یک هنرمند شده است، ما که نباید این هنرمند را کنار بگذاریم و او را ممنوع الصدا کنیم. بنای ما این است که سراغ این دست هنرمندان که دلخور شده‌اند برویم و در مناسبت‌های مختلف و به بهانه‌های مختلف ارتباطی با آنها برقرار کنیم. گاهی اوقات ما پیشنهاد می‌دهیم که بهتر است سراغ فلان هنرمند و یا استاد فرهیخته برویم. استادان صدوقی سها، خرمشاهی و گرمارودی را خود شبکه سراغشان رفته. همچنین به بهانه زادروز استاد میرجلال الدین کزازی سراغشان رفتیم. به صورت کلی سعی می‌کنیم که در زادروز هنرمندان و یا به بهانه تولید یک اثر جدید توسط آنان یا یک رویداد هنری، سراغ هنرمندان برویم.

- می‌خواستید درباره برنامه‌های مناسبتی توضیحاتی بدهید.

رادیو فرهنگ برای اعیاد شعبانیه، نوروز و ماه مبارک رمضان، برنامه‌های متنوعی را تدارک دیده است. رویکرد کلی ما برای برنامه‌های اعیاد شعبانیه نشاط افزایی، ایجاد امید و بصیرت‌بخشی است. همانطور که می‌دانید ما دارای یک فرهنگ متعالی به نام فرهنگ انتظار هستیم و معتقدیم این ایام فرصت خوبی برای بسط و گسترش این فرهنگ در جامعه است.

برای سالروز ولادت امام حسین و روز پاسدار هم برنامه ویژه‌ای داریم. قصد داریم ارزش و جایگاه پاسداری را تبیین کنیم. به مناسبت ولادت امام زمان (عج) و روزهای 16 و 17 اسفند برنامه زنده خواهیم داشت و گروه جامعه ما برنامه 2.5 ساعته دارد. گروه ادب و هنر نیز برنامه زنده «پیدای پنهان» را دارد. این برنامه قصد دارد فرهنگ انتظار را در ادبیات و شعر فارسی جست‌وجو کند.

ویژه برنامه «ماه‌ترین» نیز به مناسبت ایام ولادت حضرت عباس و روز جانباز روی آنتن می‌رود. همچنین برنامه "یوسف لیلی" به مناسبت میلاد حضرت علی اکبر و روز جوان در روز جمعه 12 بهمن به روی آنتن می‌رود.

برای نوروز، یک ویژه برنامه 4 ساعته زنده به نام «هفت سین» داریم که طیف وسیعی از موضوعات فرهنگی و هنری را در برمی‌گیرد. فلسفه نوروز، دیپلماسی فرهنگی نوروز، نوروز در اقوام و مناطق مختلف کشور و ... از جمله مهم‌ترین موضوعات این برنامه است. در این برنامه مهمانان ویژه‌ای خواهیم داشت. دنبال حضور هنرمندان دیگری هم در این ویژه برنامه هستیم. قرار است با مراکز استانی صدا و سیما نیز ارتباط بگیریم و حال و هوای نوروزی مناطق مختلف کشور را منعکس کنیم. در 13 روز نوروز نیز برنامه «ساز نوروز» تدارک دیده شده است که هر روز از ساعت 9 صبح به مدت 2.5 ساعت روی آنتن می‌رود. بازیگران پیشکسوت طنز نیز در این برنامه حضور خواهند داشت.

قصد داریم مناطق گردشگری ایران را به مخاطبان معرفی کرده و به آنان بگوییم مکان‌های دیدنی ایران برای سفر رفتن چه مناطقی است؟ فکر می‌کنم یکی از ضعف‌های ما این است که مردم ما به خوبی مناطق مختلف کشورمان را نمی‌شناسند. چند جای محدود برجسته شده و بقیه مغفول مانده است. این ایام ظرفیت خوبی است که استعدادهای گردشگری و میراثی کشور را هرچه بیشتر به مخاطبان ارائه بدهیم تا گردشگری در داخل کشور تقویت بشود.

برنامه «ققنوس» توسط گروه ادب و هنر به صورت روزانه در نوروز روی آنتن می‌رود. این برنامه به جست‌وجوی نوروز در ریشه‌های ادبی و پیشینه فرهنگی ما می‌پردازد. همانطور که می‌دانید «ققنوس» برنامه تخصصی ما در جهت پاسداشت و حفظ زبان و ادبیات فارسی است که در نوروز فعالیت ویژه‌تری را دنبال می‌کند. 

«کتاب بهار» ویژه برنامه ما در حوزه کتاب و ادبیات است که در نوروز روی آنتن می‌رود. در این برنامه کتاب‌های خوب و مناسب به مخاطبان در دو موضوع نوروز و رمضان معرفی می‌شود. بخش‌هایی از هر کتاب خوانش شده و با نویسنده آنان گفت‌وگو خواهد شد.

در دیگر مناسبت‌های نوروز و فروردین برنامه‌های مناسبتی نیز خواهیم داشت. برای مثال برای مناسبت 12 فروردین و روز جمهوری اسلامی، ویژه برنامه «روز سرنوشت» را داریم که برنامه‌ای با ساختار مستند گزارشی است. مسابقه «ایرانگرد» نیز مسابقه ایران‌شناسیِ مخاطب محور است که طی آن با مخاطبان ارتباط می‌گیریم و در آن اطلاعات خوبی را نسبت به مناطق مختلف کشورمان ارائه می‌دهد. باید بگویم که ایرانگرد در طول سال نیز از رادیو پخش می‌شود، که دو روز در هفته است، اما در ایام نوروز هر روز پخش می‌شود.

یک ویژه برنامه دیگر هم به نام «نوروز با هنرمندان» داریم. هر روز یک هنرمند شاخص یا بازیگر، یک تئاتری، یک موسیقی‌دان و ... را روی آنتن آورده و درباره زندگی‌، دغدغه‌هایش و حال و هوای نوروز با او گفت‌وگو می‌کنیم. با توجه به اینکه تجربه این برنامه را در سال گذشته نیز داشتیم به نظرم این برنامه شاد و مفرح خواهد بود.

- برنامه‌های ماه رمضان چگونه دنبال می‌شود؟‌

برنامه سحرگاهی رمضانی رادیو فرهنگ، «دست دعای بهار» است که به مدت 60 دقیقه همزمان با سحرگاه روی آنتن می‌رود و برنامه زنده «چشمه نوش» نیز ویژه ساعات افطار است. علاوه براین، ویژه برنامه «دری به خانه خورشید»، مربوط به شعرخوانی شاعران در ایام ماه مبارک رمضان و گفت‌وگو با آنان است.

برای شب‌های مبارک قدر، برنامه‌ریزی کردیم که به صورت زنده از دانشگاه امام صادق علیه السلام، ویژه برنامه‌‌ای با عنوان «تازه برات» را روی آنتن ببریم. همچنین درس گفتارهای اخلاق و فرهنگ اجتماعی برگرفته از بیانات امیرالمؤمنین در نهج البلاغه از رادیو پخش می‌شود.

برای سالروز وفات حضرت خدیجه علیهما السلام، برنامه ویژه‌ زنده‌ای به نام «ترنم باران» را داریم که توسط گروه تاریخ و اندیشه آماده شده است. اعتقاد داریم که حضرت خدیجه از جمله شخصیت‌هایی است که علیرغم نقش مؤثری که در تاریخ اسلام داشته، مظلوم واقع شده است.

همچنین برای میلاد امام حسن مجتبی علیه السلام برنامه‌ای با محوریت ایثار و کرامت روی آنتن خواهیم برد. نام این برنامه «گُل پیامبر» است که البته پیشنهادی است و ممکن است تغییر بکند. این برنامه 17 فروردین روی آنتن می‌رود. همچنین در روز قدس و از همان ساعات ابتدایی صبح، برنامه «قبله اول» از رادیو فرهنگ پخش می‌شود. گزارشگر ویژه‌ای برای پوشش راهپیمایی قدس اعزام خواهیم کرد تا بتوانیم حال و هوای روز قدس را منعکس کنیم.

برای عید فطر نیز برنامه «صبح روز پاداش» را داریم که از ساعت 6:30  به صورت زنده پخش شده و نماز عید و خطبه‌های مقام معظم رهبری را پوشش می‌دهد. برنامه «عید دل‌ها» نیز ویژه عید سعید فطر و آیین‌های وداع با ماه مبارک رمضان در مناطق مختلف کشور است.

- ورود رادیو فرهنگ به موضوعات سیاسی یکی از نقدهایی است که به این شبکه وارد می‌شود، چرا که منتقدین معتقدند رسالت رادیو پرداخت به فرهنگ و هنر است و نباید به موضوعات سیاسی به صورت پررنگ پرداخت. تا چه اندازه با این موضوع موافقید؟‌

همانطور که اشاره شد، شبکه‌های ما یک رسالت و اولویت‌بندی برای خود دارند. برای مثال، پرداخت به موضوعات سیاسی و بین‌الملل به صورت پررنگ در شبکه رادیویی گفت‌وگو دیده می‌شود، اما این موضوع دلیلی نمی‌شود که رادیو فرهنگ هیچ توجهی به موضوعات سیاسی نداشته باشد. چرا که خیلی از موضوعات سیاسی و حتی سیاست خارجی با مباحث فرهنگی ارتباط پیدا می‌کند. به هر حال ما باید به سهم خود به موضوعات سیاسی روز ورود پیدا کنیم. برای مثال برنامه «بازتاب» که هفته‌ای یکبار پخش می‌شود برهمین اساس تنظیم شده است و تحولات سیاسی روز را بیان می‌کند.

درست است که رادیو فرهنگ تخصصی است، اما مخاطب عام هم دارد و باید برای او هم برنامه‌سازی کنیم. به همین دلیل است که ما بخش خبری هم در برنامه‌های خود قرار داده‌ایم و هر روز در 2 بخش اخبار را اعلام می‌کنیم.

- ابتدای امسال و همزمان با حذف ارز ترجیحی توسط دولت بود که صوتی از مدیر پیشین رادیو فرهنگ بیرون آمد و خبرساز شد. به نظر می‌رسید که این صوت، گفت‌وگوی او در یک گروه فضای مجازی بوده و به بیرون نشر داده شده بود. محتوای آن صحبت‌ها توصیه‌هایی به مجریان مبنی بر عدم نقد بر دولت بود و این شائبه را به وجود آورد که رادیو اجازه نقد نمی‌دهد و خودسانسوری می‌کند. آیا این اتفاق یک سیاست است؟

در همان زمان هم مدیر وقت رادیو فرهنگ و هم معاون محترم صدا توضیحات مفصلی درباره آن صوت دادند. با این حال، هر کس به صورت منصفانه رادیو را گوش بدهد متوجه می‌شود که هیچ سیاستی مبنی بر اینکه دغدغه‌های مردم پوشش داده نشود و یا ایرادات دولت بیان نشود، وجود ندارد. 

خود ما برنامه مطالبه‌گری از مسئولین ساخته‌ایم، مگر می‌شود که دغدغه‌های مردم را فراموش کنیم؟ به هیچ وجه چنین سیاستی نه در مدیران ارشد سازمان وجود دارد نه در رادیو فرهنگ. ما اقدامات مثبت دولت را منعکس می‌کنیم، اما در مواردی که احساس می‌شود باید توجه بیشتری صورت گیرد ورود داریم. من پیشنهاد می‌دهم هر گروهی که مدعی این ادعا است، برنامه های "پویش"، "صبح به وقت فرهنگ" و "در مسیر پیشرفت" را در حوزه‌ مطالبه‌گری رصد کند و ببیند که آیا سانسور صدای مردم و مطالبات آنها در رادیو فرهنگ وجود دارد؟

تأکید می‌کنم که منظور مدیر وقت رادیو فرهنگ آن چیزی نبود که جلوه داده شد. ما ادامه همان مسیری را می‌رویم که رهبری می‌روند. وقتی دغدغه اصلی ایشان مطالبات مردم است، ما هم چنین دغدغه‌ای را دنبال می‌کنیم. در شبکه‌های رادیویی دیگر نیز همین روند برقرار است. ما درباره منافع مردم هیچ عقد اخوتی با هیچ مسئولی نبستیم؛ اگر کار کند، به او دستمریزاد می‌گوییم و اگر کار نکند، این قدر مطالبه‌گری می‌کنیم تا مشکل حل شود.

انتهای پیام/