افطاری ساده رسم مازندرانی‌ها در ماه میهمانی خدا/ سادگی و همدلی برکت رمضان

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ساری، ماه مبارک رمضان در جای جای کشور با رسم و رسومات و آیین های خاصی برگزار می‌شود، استان مازندران با 22 شهرستان از شرق تا غرب آن نیز آداب و رسوم خاص و گاه منحصر به فردی دارند. 

نوع خوراکی ها و شیرینی ها نیز در سفره ماه مبارک رمضان افطار و سحر شرق، مرکز و غرب مازندران در این ماه متفاوت است.

همه این ها در کنار هم سرشار از دوستی، محبت و معنویت هستند، رنگ و جانمایه‌ همه آنها عشق و صفا، همدلی و یکرنگی و اصالت و هویت است، مسائلی که گاه در هیاهوی روزمره‌گی‌ها و زندگی ماشینی به فراموشی سپرده می‌شوند.

ماه رمضان، در اصل در آیین و فرهنگ مردم دیار علویان فرصتی برای بازخوانی این اتفاقات و این احساسات معنوی است در حقیقت زمانی برای نو شدن، دیگران را در یافتن، بازگشت به خویشتن، «رستاخیز درون»، سیر «الی الله» و مرور بندگی است.

پاکدستی و کمک به نیازمندان آیین روزه داران علوی

در زمینه آداب و رسوم غالب مردم دیار علویان، علی رمضانی پاجی محقق و نویسنده مازندرانی که مقالات، کتاب‌ها و پژوهش‌های متعددی درباره تاریخ مازندران دارد، به خبرنگار ما اظهار داشت: مازندرانی ها پیش از ماه رمضان ابتدا خدمت روحانی می رسیدند و به قول خودشان (شِه مال رِه پاک کاردنِه) سال مالی خودشان را پاک می کردند، اگر خمس یا زکات بدهکار بودند را نیز تسویه می کردند.

وی افزود: زنان چند روز مانده به بهار قرآن، برنج ها و ترجیحا برنج گِرده که نوعی برنج محلی و خوش عطر و بو را خیس می دادند و آنها را داخل هاونگ(جوزن) می ساییدند تا تبدیل به آرد برنج شود.

فرنی و حلوا برنجی زینت سفره های افطار سحر

این محقق عنوان کرد: زنان برای تهیه آرد برنج این کار یعنی ساییدن برنج را دست‌ جمعی انجام می دادند، گر چه بعضی ها جوزن خانگی داشتند، اما جوزن هایی نیز در محله یا خیابان ها نصب بود و معمولا چون جوزن دسته سنگینی داشت، مردها هم به کمک زنان می آمدند.

وی درباره خوراکی های غالب در ماه مبارک رمضان بیان کرد: معمولا غذای مردم در این ماه «فرنی» بود، در کنار آن عسل و دشو (شیره خرمالو) و سبزیجات و نان محلی هم قرار داشت. از آنجا که شغل بیشتر مردم مازندران دامداری بود، به گفته این محقق، دامداران در ماه مبارک رمضان «پَنجی» نمی گرفتند و شیر را به میزان هر نفر یک یا دو کیلو به روزه ‌داران می دادند تا ماست برای سحر و فرنی برای افطار درست کنند.

رمضانی پاجی تصریح کرد: نکته قابل توجه این بود که دامداران به طور خاص در ماه رمضان، پول کمی از محل فروش شیر درخواست می کردند و اعتقاد داشتند که «مال خدا است». 

وی ادامه داد: دامداران مناطق مازندران، حتی پیش از ماه مبارک رمضان گوسفند را قربانی و در میان همسایگان تقسیم می کردند و نکته جالب توجه این بود که «برّه» را از کوچکی به نام «مال خدا» و سهم سادات را «مال جدی» می گفتند.

این نویسنده تاریخ مازندران اظهار داشت: مازندرانی ها پس از افطار در حسینیه ها یا مساجد جمع می شدند و روحانی محل به مدت سی شب روضه‌خوانی می کرد و دعای افتتاح را یک نفر که خوش صدا بود، می خواند.

رمضانی پاجی بیان کرد: در سی روز ماه مبارک رمضان، مردم به کارهای عام المنفعه می پرداختند و در این خلال نیز برای محل خود کدخدا، پاکار، میراب، میرشکار، قارق وون(قُرق بان)، حمبوم‌چی (مسئول حمام) و هیئت امنا مسجد یا تکایا انتخاب می کردند.

وی اضافه کرد: انتخاب این افراد باید تا 15 ماه مبارک رمضان انجام می شد و این امر دلالت بر تسریع و جدیت در کار داشت.

محقق تاریخ مازندران گفت: از نخستین شب قدر که به روایتی نوزدهم ماه مبارک رمضان است، تا بیست و هفتم این ماه پر برکت، چند نفر به طور شراکتی پول روی هم می گذاشتند و به مردم افطار می دادند. دعوت از مردم همگانی بود و همه افراد محل حتی با میهمانانشان حضور داشتند.

رمضانی پاجی همچنین درباره عید سعید فطر که رمضان به آن ختم می شود، عنوان کرد: اجتماع بزرگ مردم روستاهای مازندران بر سر مزار بوده و هست.

وی ادامه داد: مردم بیشتر مناطق مازندران، در این روز با انواع حلواها و آش ها که در مناطق مختلف متفاوت است و همچنین درست کردن چای روی سماورهای آتشی و زغالی و پخت شیر برنج و غیره بر مزار عزیزان خود حاضر می شوند و با توزیع خوراکی ها از درگذشتگان یاد می‌کنند.

انتهای پیام/