تاثیر انتخابات آتی بر روابط ترکیه و روسیه چیست؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، سفر سرگی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه به ترکیه، یک بار دیگر به عنوان نشانه و سندی از روابط عمیق آنکارا – مسکو، مورد توجه کارشناسان قرار گرفت.

به گفته ناظران سیاسی، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، برای پیروزی در انتخابات پیش رو، حساب ویژه ای بر روی روسیه و شخص پوتین باز کرده است. قرار است به زودی یک واحد از چهار واحد نیروگاه هسته ای آک کویوی ترکیه که به دست مهندسین روسی ساخته شده، با حضور اردوغان افتتاح شود.

اردوغان از طریق مشاور ارشد و سخنگوی خود ابراهیم کالن، از ولادمیر پوتین رئیس جمهور روسیه نیز خواسته تا در این مراسم حضور پیدا کند. اما دیمیتری پسکوف سخنگوی کاخ کرملین، اعلام کرده که پوتین در این مورد هنوز به تصمیم نهایی نرسیده است. اهمیت این موضوع باعث شده تا رسانه های روسیه و ترکیه، سراغ بررسی این سوژه بروند که تداوم روابط آتی آنکارا – مسکو، تا چه اندازه تحت تاثیر نتایج انتخابات پیش رو قرار خواهد گرفت.

تحلیلگران روسی معتقدند که بر اساس درک کرملین و پوتین، اردوغان بهترین گزینه در عرصه سیاسی امروز ترکیه است. برگزاری انتخابات ترکیه، همان دلیلی است که مقامات روسیه به خاطر آن، عادی سازی روابط ترکیه و سوریه کمک کردند. این مانند یک هدیه انتخاباتی به اردوغان است. مقامات روسیه به خوبی کلیچدار اوغلو را نمی شناسند، آنها نمی دانند چه نیروهایی پشت او هستند و این نیروها کدام قشر و گفتمان را نمایندگی می کنند.

روس ها خواهان ابقای اردوغان هستند

یوری ماواشف، رئیس اندیشکده یتام (YETAM) مستقر در روسیه، در مورد انتخابات ریاست جمهوری 14 مه ترکیه گفته است:«برای مقامات روسیه، اردوغان مهم تر است. چرا که تداوم قدرت  او به معنای پیش بینی پذیری حفظ وضع موجود است. اگر کلیچدار اوغلو یا هر نامزد مخالف دیگر پیروز شود، دردسر بزرگی برای کرملین خواهد بود.»

ماواشف همچنین گفته است: «رسانه های روسی بر انتخابات ریاست جمهوری ترکیه تمرکز کرده اند. اگر چه رسانه های مخالف خارج از کشور، نگرش منفی نسبت به اردوغان دارند اما برعکس، رسانه های دولتی روسیه رویای پیروزی رهبر فعلی ترکیه  را می بینند. مشکل واقعی این است که نه مخالفان و نه مقامات ما در کرملین هیچ ایده ای در مورد ترکیه یا سیستم سیاسی آن ندارند، چه رسد به ترجیحات و دیدگاه های شهروندان ترکیه.. ولی همه ما می دانیم که پوتین به وضوح نمی‌خواهد هیچ رهبر دیگری به جز اردوغان را به رسمیت بشناسد. من 100 درصد از این موضوع مطمئن هستم. دلیل آن واضح است، اردوغان و پوتین، رهبرانی هستند که برای دیگران تصمیم می گیرند و خودشان را در کانون همه ایده ها می بینند».

اوکراین چه می گوید؟

یوگنیا گابر، کارشناس سیاست خارجی اوکراین از شورای آتلانتیک در گفتگو با بی.‌بی.‌سی ترکی گفته است:«دولت کنونی اردوغان، همواره حامی اوکراین بوده است. مواضع بسیار قوی اردوغان در مورد تمامیت ارضی از جمله کریمه، تسهیل مذاکرات دیپلماتیک، توافق غلات، تبادل اسرا، پشتیبانی نظامی، پهپادهای بیرقدار و مهمات، از مواردی است که در اوکراین بسیار مورد قدردانی قرار گرفتند. اما اوکراین، در صورت لزوم از همکاری با دولت جدید ترکیه نیز خوشحال خواهد شد.

یوگنیا گابر همچنین معتقد است: «دو روند اصلی در رسانه‌ های روسیه برجسته است: حمایت روسیه از اردوغان از طریق روابط شخصی قوی بین پوتین و اردوغان و لفاظی دولت روسیه مبنی بر این که اگر اردوغان شکست بخورد، تنها به خاطر حمایت او از اوکراین است. هر دو روند به ما نشان می دهد که هدف اصلی روسیه ایجاد مشکل در روابط ترکیه و اوکراین و البته جدا کردن ترکیه از اتحاد غربی، یعنی ناتو، اتحادیه اروپا و ایالات متحده است. ولی اوکراین به طور خاص بر روی یک نامزد ریاست جمهوری در ترکیه تمرکز نمی کند».

اردوغان، رهبری برای شخصی سازی روابط

یکی از شایع ترین تحلیل های سیاسی در مورد روابط آنکارا – واشنگتن در دوران زمامداری دونالد ترامپ، این بود که بین اردوغان و ترامپ، یک رفاقت و رابطه خاص شکل گرفته و دامنه این رابطه شخصی، دامادهای طرفین یعنی جارد کوشنر و برات آلبایراک را نیز وارد زمینِ بازی کرده و عملاً چیزی به اسم قلمرو سیاستِ نهادی باقی نمانده است. یعنی وزارت امور خارجه از معادلات تصمیم گیری حذف شده و این اردوغان و ترامپ هستند که با وساطت دامادهایشان، تصمیمات لازم را می گیرند و اجرا می کنند. این تصور در اتاق فکر حزب عدالت و توسعه چنان قوت یافت که مشاورین اردوغان آشکارا اعلام می کردند که خودداری از فروش جنگنده های اف 35 به ترکیه، زاییده خصومت های شخص جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید است و اردوغان به راحتی، با تکیه بر تمِ رفاقت و روابط شخصی، این مشکل را حل می کند!

بعدها اثبات شد که کل این تصورات غلط بوده و دونالد ترامپ نیز با ارسال نامه توهین آمیز برای اردوغان و همچنین انتشار توییت هایی با مضمون تهدید به نابودی اقتصادی ترکیه در صورت حمله به سوریه، نشان داد که رفاقت، مفهومی است که بیشتر برساخته و زاییده تصور مقامات آنکارا است و صورت واقعی ندارد.

در پایان باید به این نکته اشاره کرد که حزب جمهوری خلق، در سال 1923 میلادی به دست مصطفی کمال آتاترک تاسیس شده و حالا دقیقاً یکصد سال از عمر این حزب گذشته است. این حزب که به مدت چندین دهه قدرت را در اختیار داشت، بعدها دچار ضعف و فترت شد و در صورت پیروزی کمال کلیچدار اوغلو، شاهد احیای توان این حزب پس از سه دهه متمادی خواهیم بود. در نتیجه می توان چنین پیش بینی کرد که بخش مهمی از تصمیمات و اقدامات ترکیه در حوزه سیاست خارجی، تحت تاثیر اهداف و برنامه های این حزب قرار بگیرد.

انتهای پیام/