جایزه‌های ادبی و حلقه گم‌شده ارتباط با مطبوعات و صنعت نشر

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، دبیرخانه پنجمین دوره جایزه ادبی «الوند» (کتاب سال الوند) اسامی‌ آثار راه یافته به مرحله نهایی داوری برای دریافت تندیس «کتاب سال» و کتاب به انتخاب «انجمن علمی‌نقد ادبی ایران» را معرفی کرد.

بر این اساس در گام نخست، با بررسی مجموعه اشعار ارسالی به دبیرخانه، 16 عنوان کتاب  برای داوری نهایی این دوره از جایزه معرفی شدند که در پایان از میان این آثار،  دو کتاب در دو بخش برگزیده جایزه خواهند شد.

دبیرخانه این جایزه، اسامی‌کتاب‌های برگزیده را  به این شرح اعلام کرده است:

«آواضح» سروده احمد آوازه، «به رنگ صدا» سروده نیلوفر بختیاری، «تردستی‌های یک ابر» سروده عبدالحسین انصاری، «جای خالی‌ات را با کلمات پر می‌کنم» سروده زهرا محمودی، «جاده‌ی گرگ‌ها» سروده احمد میرقیصری، «چشم‌هایت سلامت» سروده مریم جلالی، «در جریان‌سازی حروف باران» سروده شهرام فروغی‌مهر، «دریا، غروب، نم نم باران» سروده فردوسی اعظم، «دست چپم از من جوان‌تر است» سروده‌ هاله زارع نی‌ریزی، «ذکر نام نزدیک تو» سروده حمیدرضا شکارسری، «رد پای غزل» سروده سیدمهدی نژادهاشمی، «زغال اخته» سروده محبوب طالبی، «ضرب شوق» سروده حامد طباطبایی، «گندمی‌های روشن موهات» سروده مریم کاظمی، «وقت کبود» سروده سیدمحمد تولیت و «ویار زیتون» سروده صابر سعدی‌پور.

ویژگی قابل توجه این جایزه ادبی این است که در دو بخش «کتاب سال» و کتاب به انتخاب «انجمن علمی‌نقد ادبی ایران» برگزار می‌شود و یکی از جوایز آن را یک انجمن تخصصی در حوزه نقد ادبی اعطا می‌کند.

دوره گذشته و دو انتخاب خاص

اما آیا این جایزه که پشتوانه‌ای چون انجمن نقد ادبی دارد، چقدر توانسته است در مجاب کردن جامعه ادبی و هنری به تأثیرگذاری خود موفق باشد؟ برای اینکه کمی‌در این باره بحث کنیم، اجازه بدهید درباره جایزه سال گذشته الوند کمی‌ صحبت کنیم. سال گذشته در بخش کتاب سال این جایزه، چهار مجموعه شعر، «آمبرولا خواهر گل‌های جهان» از نرگس برهمند، «تشنه‌ای و کویر در خانه است» از راضیه موسوی، «شیهه» سرودۀ میثم متاجی و «لب کوک» اثر آرزو سبزوار قهفرخی به مرحله پایانی رسیدند که در نهایت مجموعه شعر خانم راضیه موسوی دریافت تندیس و لوح تقدیر بخش کتاب سال الوند را از آن خود کرد.

در بخش تندیس الوند به انتخاب انجمن علمی‌ نقد ادبی ایران، مجموعه شعرهای «عیلام بعد از حمله آشور بانی‌پال» سروده رضا شالبافان، «فقط تویی که منم»  اثر قربان ولیئی و «لب کوک» اثر  آرزو سبزوار قهفرخی راهی مرحله پایانی شدند که در نهایت کتاب  رضا شالبافان به عنوان کتاب برگزیده انتخاب و معرفی شد.

نکته جالب این بود که کتاب آرزو سبزوار قهفرخی در لیست هردو جایزه بود اما در نهایت انتخاب نشد. کتاب‌های برگزیده این جایزه، در هیچ جایزه و انتخاب دیگری در سال گذشته حائز رتبه نشدند و این مسأله می‌تواند نشان دهنده انتخاب‌های خاص و ویژه این جایزه باشد اما نکته اینجاست که جایزه درباره این انتخاب‌هایش توضیحی نداد. هیچ نشستی برگزار نکرد حتی اعضای انجمن علمی‌نقد ادبی که احتمالاً رابطه خوبی با مطبوعات دارند، درباره انتخاب‌های خاص خود چیزی ننوشتند و توضیحی ندادند.

خودتان کاری کنید

اصولاً جایزه‌های ادبی و رویدادهای این گونه در حوزه شعر و ادب، تا زمانی که با رسانه‌ها و بازار کتاب گره نخورد، فایده چندانی ندارد. منکر تلاش و گام مثبت برگزار کنندگان جایزه نیستیم اما به نظر می‌رسد بعد از اعلام جایزه هم باید یک سری اقدامات حمایتی و تبلیغی هم از سوی برگزارکنندگان جوایز، هم مطبوعات و نشریات ادبی و هم ناشران به عمل آید تا مردم با برگزیدگان جوایز ادبی از جمله این جایزه که در آن منتقدان دانشگاهی ادبی هم مشارکت دارند، آشنا شوند و بدانند انتخاب و سلیقه این گروه که به صورت حرفه‌ای به ادبیات و نقد ادبی می‌پزدازند، چیست. شاید برای اولین گام لازم است خود منتقدان ادبی و دست اندرکاران جایزه همت کنند و درباره ویژگی‌های مجموعه‌ای که مجابشان کرده جایزه بهترین کتاب شعر سال را به آن بدهند، توضیح بدهند. این کار می‌تواند از همین امسال و دوره پنجم شروع شود.

آرش شفاعی

انتهای پیام/