مصاحبه|ایران و انتخابات ترکیه در گفتگو با رحمن قهرمانپور
یک کارشناس مسائل ترکیه در ارزیابی انتخابات روز یکشنبه ریاست جمهوری ترکیه اظهار داشت پیروزی اردوغان یا کلیچدار اوغلو اگرچه ممکن است اولویتهای سیاست خارجی ترکیه را دچار تغییر کند، اما این امر به معنای تغییر ساختار سیاست خارجی ترکیه نخواهد بود.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، یکشنبه 24 خرداد انتخابات ریاستجمهوری ترکیه برگزار خواهد شد. در این انتخابات «رجب طیب اردوغان»، از حزب عدالت و توسعه، «کمال کلیچدار اوغلو» از حزب جمهوری خواه خلق و «سینان اوغان» از سوی ائتلاف «آتا» در انتخابات آتی ریاست جمهوری به رقابت با هم خواهند پرداخت.
هرچند رقابت میان کلیچداراوغلو و اردوغان تا به امروز خیلی نزدیک و تنگاتنگ بود، ولی کلیچداراوغلو توانسته بود که از رئیسجمهور مستقر پیشی بگیرد. هرچند در هفته پایانی رقابتها شرایط تغییر کرد.
رحمن قهرمانپور، پژوهشگر مسائل ترکیه درباره وضعیت دو رقیب اصلی در انتخابات ترکیه گفت: تا هفته گذشته شرایط به نفع کمال کلیچدار اوغلو بود، اما از چهار، پنج روز پیش اردوغان مجموعهای از اقدامات را انجام داد که بخشی از این اقدامات به این دلیل است که وی رئیسجمهور مستقر است و امکانات دارد.
وی افزود: بخشی از این اقدامات نیز هر چند قانونی است، اما در ادبیات انتخابات آن را در زمره اقداماتی قرار می دهند که بازی و رقابت را غیرمنصفانه میکند. زیرا اردوغان به عنوان حزب مستقر از امکانات دولتی مانند اتوبوس و ماشین استفاده میکرد و طرفدارانش را به استانبول میآورد، بنابراین اجتماع یک و نیم میلیون نفری در استانبول شاید از نظر قانونی مشکلی نداشته باشد اما رقابت را غیرمنصفانه کرد.
قهرمانپور با اشاره به اینکه رجب طیب اردوغان در 4،5 روز اخیر به اقداماتی از این دست متوسل شده توضیح داد: به عنوان مثال وی اخیرا اعلام کرده که حقوق کارمندان را 47 درصد افزایش خواهد داد. این در حالی است که کمال کلیچدار اوغلو پیشتر گفته بود که عید قربان به کارگران هدیه خواهد داد.
همچنین به گفته این پژوهشگر اردوغان از برگزاری نشست آستانه در مسکو نیز بهرهبرداری انتخاباتی کرد و پس از این نشست رسانههای طرفدار اردوغان به تبلیغ در این خصوص پرداختند. به نظر می رسد خروجی این نشست نیز عادیسازی روابط با سوریه و بازگرداندن آوارگان سوری باشد.
وی در ادامه توضیح داد: این مسئله در انتخابات پیش روی ترکیه از اهمیت زیادی برخوردار است و یکی از اولین انتقاداتی که کلیچدار اوغلو از اردوغان داشت این بود که 3 تا 3/5 میلیون آواره سوری را وارد ترکیه کرده و سبب شده که وضع اقتصاد این کشور بدتر شود.
قهرمانپور اقدام دیگر طرفداران اردوغان را توسل به ارعاب و تهدید عنوان کرد و افزود: آنها در ارزروم که جزء پایگاههای حزب عدالت و توسعه است به میتینگ انتخاباتی کلیچدار اوغلو حمله کردند. درواقع اکرم اماماوغلو که در حال حاضر شهردار استانبول است در حال سخنرانی در حمایت از کمال قلیچداراوغلو، نامزد حزب جمهوریخواه خلق در انتخابات ریاستجمهوری ترکیه بود که این اتفاق به وقوع پیوست.
قهرمانپور ادامه داد: به نظر میرسد این دست از اقدامات میتواند در این روزهای آخر مانده به انتخابات، شرایط را تغییر دهد و اردوغان با علم به این موضوع به چنین اقداماتی روی آورده است.
این پژوهشگر درباره چشمانداز احتمالی انتخابات نیز گفت: تا اواخر هفته پایانی مانده به برگزاری انتخابات، اردوغان در نظرسنجیها یکی دو درصد از کمال کلیچدار اوغلو جلوتر است اما با کنار رفتن محرم اینجه ممکن است انتخابات به دور دوم کشیده شود که در این صورت معادلات دچار تغییر خواهد شد.
پژوهشگر مسائل ترکیه در پاسخ به این پرسش که اردوغان بماند برای ایران بهتر است یا کمال کلیچدار اوغلو رئیسجمهور شود گفت: به هر حال هر کدام از این دو نامزد برای ایران مزایا و معایبی دارند؛ در بحث منطقهگرایی چون کلیچدار اوغلو خیلی روی منطقه تمرکز ندارد بنابراین اگر رئیس جمهور شود ایران با دست بازتری در منطقه حضور پیدا میکند، اما از آنجایی که کلیچدار اوغلو نسبت به اردوغان به غرب تمایل بیشتری دارد شاید اگر وی قدرت را در اختیار بگیرد مانند اردوغان در بحث دور زدن تحریمها و مواردی از این دست با ایران همراهی نکند.
وی افزود: به طور کلی اردوغان هم تهدیداتش بیشتر است و هم فرصتهایش چون ریسکهایش بیشتر است اما کلیچداراوغلو هم فرصتها و هم تهدیداتش برای ایران کمتر است.
قهرمانپور در خصوص برنامهها و شعارهای کاندیداها در حوزه سیاستخارجی نیز توضیح داد: واقعیت سیاست خارجی این است که رهبران با وجود اینکه در انتخابات به دلیل رقابتهای داخلی برخی شعارها میدهند ولی زمانی که به عنوان رئیسجمهور انتخاب میشوند سعی میکنند خیلی در حوزه سیاست خارجی تغییری ایجاد نکنند. شاید اولویتها را تا حدودی تغییر دهند و به عنوان مثال تمرکزشان را از یک منطقه به منطقه دیگر معطوف دارند، اما به طور کامل دست به تغییر در ساختار سیاست خارجی کشور نخواهند زد.
وی در نهایت تاکید کرد: از این منظر اگر اردوغان برنده انتخابات شود به نوعی سیاستهای گذشتهاش را ادامه خواهد داد و بر همان روند قبلی که یک فرد پراگماتیست و اهل معامله و ریسک بود پیش خواهد رفت. همچنین حضور ترکیه در منطقه حفظ خواهد شد اما با شدت کمتر.
ولی اگر کلیچدار اوغلو برنده شود قاعدتا سیاست خارجی ترکیه سمت و سوی غربگراتری پیدا میکند. البته کلیچدار اوغلو اخیرا در مصاحبه با یک نشریه آمریکایی تلویحا کاهش روابط با روسیه را رد کرده است. این بدان معنا است که اگر کلیچداراوغلو رئیسجمهور شود سعی خواهد کرد تا حدی میراث اردوغان را در سیاست خارجی حفظ کند اما اولویتها را تغییر خواهد داد که این قاعده در مورد ایران نیز صادق است.
انتهای خبر/