بازشناسی نقش شاهنامه فردوسی در مشهد/ حماسه پهلوانی و قهرمانی ویژگی مهم شاهنامه

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس ، محمد شالویی امروز در مراسم افتتاحیه  همایش بازشناسی نقش شاهنامه فردوسی در هویت ملی که در دانشگاه فردوسی مشهدبرگزار شد اظهارداشت:هیچ تفاوتی میان فردوسی، سعدی، حافظ، ثنایی و مولوی در این قلمرو نیست و این شاعران اندیشه‌های یکدیگر را رونق و اعتلا بخشیدند.

به گفته وی، مهم ترین ویژگی شاهنامه فردوسی حماسه پهلوانی و قهرمانی است که با حماسه عرفانی در شاهنامه درهم می آمیزد و این اثر را به کمال می‌رساند.

شالویی با طرح این پرسش که آیا فردوسی محدود به زمان خویش است، گفت: پاسخ این سوال خیر است، چرا که فردوسی محدود به زمان نیست و ما بیشتر از همیشه به چنین معارفی نیاز داریم‌.

رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کشور ادامه داد:  نقل هانری کربن، ایران‌شناس و اسلام‌شناس فرانسوی گفته است؛« شاید سهروردی، شیخ اشراق همانگونه شاهنامه می خواهد که ما مسیحیان کتاب مقدس را می خوانیم.»

به گفته وی، فردوسی، حماسه پهلوانی را به حماسه عرفانی در می آمیزد تا مطابق اندیشه متعالی اثری را به ما ارایه دهد؛ فردوسی چنان ذوق و ذائقه ای در شاعران بعد خود برانگیخت که به آنها نگاهی نو بخشید.

شالویی درباره داستان رستم و سهراب شاهنامه گفت: هیچ ماجرایی در تاریخ سوزناکتر از اتفاقی که بر پدر و پسر افتاد، وجود ندارد، که در وادی قرار گرفتند که نباید روی میداد. اما فردوسی از زبان سهراب چه می‌گوید: وقتی رستم آن اتفاق را رقم می زند، سهراب می گوید، این اتفاق باید می افتاد؛ «بدین گفت سهراب این بدتری است، به آب دو دیده نباید گریست»

رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کشور، به شباهت های ادبی در آثار شاعران ایرانی اشاره و افزود: مولوی نیز به نحوی دیگر در قصه ای همین مفهوم را بیان می‌کند،«آن سگی می برد عرب اشک می‌ریخت، سائلی پرسید نوحه و زاری تو از بهر چیست».

وی به بررسی اشعار مولانا و شباهت هایش با برخی اشعار شاهنامه پرداخت و ادامه داد: اندیشه فردوسی از قرن دوم تا امروز در اندیشه شاعران حکیم دیگر کشورمان تاثیرگذار بود.

شالویی به حکیم بودن و حکمت جاری در کلام شاعران ایرانی تاکید و گفت: برای فردوسی، لقب حکیم را قبل از نامش آوردند(حکیم ابوالقاسم فردوسی)، در حالیکه به لقمان گفتند، لقمان حکیم، برای ثنایی و نظامی هم توصیفی چنین آوردند.

فردوسی ایرانیت را در کنار اسلامیت قرار داد

محمد حسین زاده ،مدیر کل ارشاد و فرهنگ اسلامی خراسان رضوی نیز اظهارداشت: مرزهای خراسان فراتر از مرزهای جغرافیایی است که به واسطه اتفافات در 200 سال گذشته محدود شده است.

وی با اشاره به اینکه فردوسی میراث عظیمی بر جا گذاشته است، افزود: ادب و فرهنگ ایران مدیون این حکیم وارسته است. فردوسی پاسدار هویت ایرانی است و در راستای شعار همایش "بازشناسی نقش شاهنامه فردوسی در هویت ملی" مقالات متعدد به این مراسم ارسال شد.‌

حسین زاده خاطر نشان کرد: این حکیم وارسته در طول هزار سال معجزه‌های بزرگی رقم زده است،اگر فردوسی نبود، لغات و واژگان از بین می‌رفت؛ چرا که زبان یکی از شاخه‌های هویت ملی است و همچنین اگر فردوسی نبود مرزها از آنچه به عنوان ایران می‌شناختیم به کشوری تکه پاره تبدیل می‌شد.

وی گفت: عشق به وطن در سایه فردوسی محقق شد و فردوسی ایرانیت را در کنار اسلامیت قرار داد.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی بیان کرد: عصر امروز مراسم بزرگداشت فردوسی با برنامه های متنوع فرهنگی و ادبی چون نقالی خوانی، پرده خوانی در جوار آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی برگزار می‌شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: فردوسی اثر بزرگی بر جا گذاشته است و هنرمندان از او الگو الهام گرفتند و شاخه های هنری پر و بال گرفتند.

 ارائه 40مقالات در 6 نشست تخصصی دانشگاه فردوسی

جواد میزبان، دبیر اجرایی همایش بزرگداشت فردوسی اظهارداشت:115مقاله به دبیرخانه همایش ملی بزرگداشت فردوسی ارسال شده است که بیشترین مقالات رسیده، به محور ویژه همایش "بازشناسی نقش تاریخی شاهنامه‌ فردوسی در تحکیم هویت ملی" اختصاص دارد .

وی ارسال مقالات از پژوهشگران رشته های مختلف دانشگاهی ویژگی همایش امسال دانست و گفت: سال گذشته بالای 90درصد مقالات مربوط به دانشجویان رشته ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی بود، اما امسال با توجه به تنوع محورهای فراخوان، شاهد پراکندگی شرکت کننده ها بود‌یم و علاوه بر رشته ادبیات فارسی، از رشته های تاریخ، علوم سیاسی، باستان شناسی، هنر، نقاشی و ادبیات نمایشی، علوم اجتماعی و رشته های مختلف علوم انسانی نیز دریافت اثر داشتیم.

میزبان خاطرنشان کرد: با توجه به استقبال پژوهشگران و زمان اندکی که برای ارسال مقالات داشتند؛ دبیرخانه بعد از برگزاری همایش همچنان پذیرای آثار پژوهشگران هست.

دبیر اجرایی همایش بزرگداشت فردوسی با اشاره به اینکه سطح مقالات نسبت به دوره گذشته رشد داشته است،گفت: شاهد رشد کمیت و کیفیت مقالات در همایش " بازشناسی نقش شاهنامه فردوسی در تحکیم هویت ملی" هستیم‌.

وی ابراز کرد:40مقاله در روزهای 25و 26اردیبهشت ماه در 6 نشست تخصصی دانشگاه فردوسی به صورت حضوری و مجازی ارائه می شوند‌.

دبیر اجرایی همایش بزرگداشت فردوسی یادآور شد: جلد اول مجموعه مقالات جلد اول در تیرماه و جلد دوم و سوم تا اواخر شهریور به چاپ خواهد رسید و مقالاتی که امتیاز لازم را دریافت کنند با هماهنگی نویسندگان در مجلات علمی پژوهشی به چاپ خواهند رسید.

شاهنامه شناسنامه مردم منطقه است و فقط، شناسنامه ملی ایران نیست

جان بوری بایوف،رئیس موسسه فرهنگی اکو نیز اظهارداشت: شاهنامه، شناسنامه مردم منطقه ماست و فقط شناسنامه ملی ایران نیست و پیام شاهنامه مرز و بوم نمی‌شناسد.

وی در این همایش به اهمیت شاهنامه در میان آثار ادبیات فارسی پرداخت و گفت: سخن تازه گفتن درباره ی حکیم فردوسی سخت است، فردوسی در زمانی پرآشوب و ماجرا در تاریخ زندگی کرد و در لابلای همان گیرودارها از بیم اینکه تاریخ ایران به فراموشی سپرده شود، شبانه روز تلاش کرد تا اثر شاهنامه بوجود آمد.

به گفته وی، شاهنامه دریای پرگهر است که سراینده آن، اسطوره، تاریخ، فلسفه، مفاهیم ماندگار خرد، دانش، میهن دوستی، خردورزی، آیین کشورداری را در قالب حماسی بیان کرده است.

وی فردوسی را معمار هنرمند خواند و افزود: حکیم ابوالقاسم فردوسی به مانند معماری هنرمند، کاری کرد، کسانی که بعد او آمدند، جز تقلید، نتوانستند کار دیگری، انجام دهند.

بوری بایوف شاهنامه را شاه اثر ادبیات فارسی معرفی کرد و ادامه داد: به تقلید از آن شاه اثر، افراد دیگر خلق اثر کردند، اما به پایه آن نرسیدند، اگر این اقدام رستمانه فردوسی نبود، به زبان فردوسی به فراموشی سپرده می شد.

این استاد ادبیات فارسی در تاجیکستان گفت: حکیم فردوسی، شاهنامه را با خردی که از دید او، برابر جان است، زیور بخشیده است، او معتقد بود، خرد انسان را به سعادت و رستگاری خواهد برد و جهل و بی‌خردی انسان را به نابودی می کشاند.

وی ادامه داد: برپایه نظر فردوسی، همیشه خرد پیروز نیست، گاهی خرد بر نادانی چیره می شود و این نبرد خرد و نادانی، زندگی را بقا می بخشد؛ او با صحنه آرایی همه حقایق زندگی را با قلم توانایش به تصویر می کشد.

بوری بایوف ادامه داد: او در شاهنامه، نیکی، گذشت و تفاهم، فضای صلح و مودت و آشتی و صفا را نمایش می دهد و می سراید« بیا تا جهان را به بد نسپریم...»

این استاد ادبیات فارسی در تاجیکستان گفت: شاهنامه، شناسنامه مردم منطقه ماست و فقط شناسنامه ملی ایران نیست و پیام شاهنامه مرز و بوم نمی‌شناسد و در گذشته این سرزمین بزرگ و مشترکات فرهنگی بسیار داریم.

بوری بایوف به تاثیرگذاری و استقبال از شاهنامه در جهان اشاره کردو افزود: حکیم فردوسی را درجهان خوب شناخته اند و در تاجیکستان نیز از دبستان آشنا می شوند.

انتهای پیام/282/ن