ابوالقاسمی: امام رضا (ع) آیینه رضایت خداست

نام امام رضا علیه‌السلام از رضوان مشتق شده است؛ یعنی کسی که خود در اوج رضایت و جلب رضا خداوند و بلکه مظهر رضوان خداست. با این نگاه، اشکالی ندارد که ما نمازی بخوانیم که امام رضا علیه‌السلام آن نماز را مورد پسند قرار می‌دهند.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، حجت‌الاسلام محمود ابوالقاسمی در سخنانی به مناسبت میلاد امام رضا علیه‌السلام گفت: خداوند در آیه 16 سوره مائده می‌فرماید «یَهْدی بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ وَ یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَ یَهْدیهِمْ إِلى‏ صِراطٍ مُسْتَقیم‏»؛ یعنی خدا به وسیله آن که طبق آیه قبل، نور و کتاب است، کسانی را که از رضایت او پیروی کنند، به مفهومی به نام «سبل السلام» هدایت می‌کند و آنان را به اذن خود از ظلمت به سوی نور بیرون می‌آورد و به صراط مستقیم هدایت می‌کند.

این کارشناس مذهبی افزود: خداوند در این آیه سه مسیر را نصیب مؤمنان می‌کند:1. سبل‌السلام؛ سُبُل به معنای راه‌هاست؛  یعنی راه‌هایی که منجر به رسیدن به فضای سِلم و سلامت می‌شود. در اوج این فضای سِلم، دین مبین اسلام است که با مفهوم «سلام» در یک ریشه قرار دارند و در روایات قرابت محتوایی بین این دو مفهوم برقرار شده است و یا در کنار یکدیگر قرار دارند. به عنوان نمونه، امام حسن عسکری ذیل آیه208 سوره بقره: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ادْخُلُوا فِی السِّلْمِ‏ كَافَّةً؛ ای اهل ایمان، همگی در عرصه تسلیم و فرمان بری [از خدا] در آیید»، فرمود «یَعْنِی فِی السِّلْمِ‏ وَ الْمُسَالَمَة2. خروج از ظلمات به سوی نور 3. هدایت به‌سوی صراط مستقیم.

وی ادامه داد: خداوند شرط ورود به این سه عرصه را تبعیت از رضوانش قرار داده است، آنجا که فرمود «مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ»؛ یعنی آنکه از رضوان او تبعیت کند، به راه‌های سلم و سلامت هدایت می‌شود و در پلکان رشد، از ظلمات به‌سوی نور خارج شده و بعد به صراط مستقیم هدایت می‌شود. بنابراین همان صراطی که در سوره حمد از آن یاد می‌کنیم، مقدمه‌ای دارد که ابتدای آن، هدایت به سُبل السلام و بعد خروج از ظلمات به‌سوی نور است. تمام اینها نیز در سایه تبعیت از رضوان خدا حاصل می‌شود. 

ابوالقاسمی درباره اهمیت رضوان خدا گفت: رضوان خدا در یک معنای عام، همان رضایت خداست؛ یعنی آنکه آداب و اعمالش را مبتنی بر رضایت خدا انجام دهد؛ مثلاً فرد مؤمنی که قصد اقامه نماز دارد، همین عمل را به خاطر رضایت خدا انجام دهد. یا به خاطر رضایت خداوند به والدین احترام بگذارد؛ در این صورت است که اعمال او دارای روح می‌شود؛ چرا که انسان در شرایط «رضایت» سعی می‌کند به کیفیت عمل هم توجه کند تا نظر محبوب را به خود بیشتر جلب کند.

وی با اشاره به اینکه رضایت خداوند وابسته به رضایت اهل بیت وحی علیهم‌السلام است، افزود: نام امام رضا علیه‌السلام از همین اسم مشتق شده است؛ یعنی کسی که خود در اوج رضایت و جلب رضا خداوند و بلکه مظهر رضوان خداست؛ از این جهت هرکه امام رضا از او راضی باشد، خدا از او راضی است. ما چنین مسئله‌ای را در حدیث نبوی خطاب به حضرت فاطمه سلام‌الله علیها مشاهده می‌کنیم، آنجا که فرمود «یا فاطمةُ إنّ اللهَ یَغضِبُ لِغَضَبِکِ و یَرضى لِرضاکِ»؛ یعنی یا فاطمه، خداوند قطعاً با غضب تو غضبناک و با رضایت تو راضی می‌شود. این مسئله در قبال تمام اهل بیت وحی و به طور خاص امام رضا علیه‌السلام جریان دارد.

ابوالقاسمی ادامه داد: با این نگاه، اشکالی ندارد که ما نمازی بخوانیم که امام رضا علیه‌السلام آن نماز را از ما مورد پسند قرار دهند، چرا که ایشان امام و ولیّ ماست. این منطق، همان منطق اسلام ناب است که ما را دعوت می‌کند تا از طریق عترت به سمت خدا برویم و این انوار مقدس، مجرای خدایی خداوند در عالم و مجرای عبودیت و مشیت خداوند هستند، همچنان که امام صادق علیه‌السلام در روایتی فرمود «بِنَا عُبِدَ اللَّهُ‏ وَ لَوْلَانَا مَا عُرِفَ اللَّهُ»؛ یعنی به واسطه ما خداوند عبودیت می‌شود و اگر ما نبودیم، خداوند شناخته نمی‌شد.

وی گفت: نکته قابل توجه این است که تمام اسامی اهل بیت علیهم‌السلام منطبق بر وحی خداست و پیامبر صلی الله علیه و آله از جانب خداوند این اسماء را برایشان برگزید؛ لذا اسامی عترت هم دارای حکمت است. 

انتهای‌پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط