نویسنده کتاب «آن مرد بی‌نهایت»: شناخت و تعریف امروزین شخصیت امام خمینی (ره) حیاتی است

به گزارش خبرنگار فرهنگی تسنیم، محمدعلی عباسی اقدم نویسنده‌ای است که از او در سال گذشته چند جلد کتاب درباره علمای تراز اول معاصر به قلمی جذاب و روان منتشر شد. این کتاب‌ها که بیشتر تمرکز نویسنده ‌اش بر سبک زندگی علما است، تا کنون درباره علامه طباطبایی، آیت‌الله بهجت و حضرت امام خمینی (ره) نگاشته شده‌اند. همزمان با سالگرد ارتحال ملکوتی امام خمینی با این نویسنده درباره کتاب «آن مرد بی‌نهایت»  گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید:

تسنیم: آقای عباسی اقدم! تاکنون درباره امام خمینی(ره) چقدر کتاب نوشته شده و در این کتاب‌ها بیشتر به کدام وجوه شخصیتی ایشان پرداخته شده است؟

درباره امام خمینی(ره) تاکنون کتاب‌های متعدد و متنوعی نوشته شده است. در هر یک از این آثار به وجوه مختلف شخصیت ایشان از جمله وجوه علمی، فقهی، سیاسی و عرفانی ایشان اشاره رفته است. آثار مختلفی در نقد نظرات، دیدگاه‌ها و بیانات و موضع گیری‌های ایشان به رشته تحریر در آمده و در برخی آثار نیز زندگی نامه ایشان دستمایه پژوهش و تحقیق قرار گرفته است که به نظرم کتاب «الف لام خمینی» نوشته هدایت الله بهبودی جامع ترین کتاب در این فقره است.

به نظر بنده در میان آثار منتشر شده درباره امام خمینی(ره) به سبک زندگی و سیره عملی ایشان کمتر پرداخته شده است. امام خمینی بیش از آنکه یک چهره سیاسی باشد، یک عالم عامل و یک فقیه کامل بود. یک اصولی شناخته شده و یک عارف متقی و راه رفته بود که در همه این حوزه‌ها تمام قد ظاهر شده است.

تسنیم: کدام ابعاد شخصیت امام خمینی(ره) مغفول و ناشناخته مانده است؟

امام خمینی(ره) یک چهره چند وجهی و جامع الاطراف بودند. چهره‌ای که شناسایی و معرفی آن نیازمند مطالعه و تحقیق و پژوهش دقیق و همه جانبه است. هر کدام از وجوه این شخصیت ممتاز تاریخ معاصر، نیازمند بررسی و مطالعه جداگانه است. تاکنون آثار زیادی درباره ویژگی‌های مختلف این چهره استثنایی به رشته تحریر در آمده اما بعد از سی و چهار سال از رحلت این عالم مجاهد، بازشناخت و باز تعریف این شخصیت کم نظیر، بر اساس  سلیقه‌ها و ذائقه‌های امروزین، بسیار حیاتی و ضروری به نظر می‌رسد.

تنها معیار امام در زندگی خدامحوری و دینداری بود

به نظر بنده در شرایط کنونی که گرایش و توجه به معنویت و دینداری نسبت به سالهای قبل کم رنگ‌تر شده، پرداختن به سبک زندگی به ویژه نقش معنویت و دینداری در زندگی امام خمینی(ره) از اولویت اصلی برخوردار است. امام خمینی(ره) شخصیتی است که در لحظه به لحظه زندگی‌اش، دینداری و خداخواهی نقش بسیار برجسته و تعیین کننده‌ای داشته است.

آیت الله خمینی در همه دوره‌های زندگی چه در ایام طلبگی، چه در میدان مبارزه و چه در حوزه تدریس و چه در  دوران تبعید به نجف و چه در برهه بسیار حساس رهبری انقلاب اسلامی و هدایت جنگ 8 ساله تنها و تنها ملاک و معیارش خداخواهی و دینداری بود که بهتر است این وجه از شخصیت ایشان برای نسل کنونی به روشنی تبیین شود. 

تسنیم: شما در کتاب «آن مرد بی نهایت» از سبک خاصی برای معرفی شخصیت ایشان استفاده کرده‌اید، درباره این سبک و نوع نوشتاری که جوانان بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند، توضیح می‌دهید؟

در کتاب «آن مرد بینهایت» به یکی از وجوه کمتر پرداخته شده یعنی سبک زندگی و سیره عملی امام خمینی(ره) پرداخته شده آن هم با شیوه‌ای متفاوت. به عبارت ساده می‌توان گفت که «آن مرد بینهایت» بیان جزئیات زندگی حضرت امام خمینی است. جزئیات زندگی یک شخصیت آن هم در تراز بنیانگذار و رهبر انقلاب اسلامی بسیار مهم و قابل تامل است. «آن مرد بی نهایت» کنکاش در جزئیات کمتر توجه شده و مغفول مانده زندگی امام خمینی است که در قالب روایت‌های کوتاه (صد کلمه‌ای) بیان شده است.

هر یک از این جزئیات (روایت‌های کوچک) به مثابه یک قطعه از جورچین بزرگی است که با قرار گرفتن در کنار هم تصویری کلی از شخصیت آیت‌الله خمینی ارائه می‌دهد. جورچینی که در آن می‌توان تصویر تمام قد حضرت امام را به تماشا نشست.  

همه برهه‌ها و دوره‌های زندگی امام درخشان و قابل توجه است

تسنیم: به نظر شما که نویسنده این کتاب هستید درخشان‌ترین و جالب‌ترین بخش زندگی حضرت امام چیست که می‌تواند برای جوانان امروز هم الهام بخش باشد؟

آیت الله خمینی از بدو تولد تا زمان رحلت، زندگی پیچیده و پر فراز و نشیبی داشته است. مطالعه و بررسی ابعاد مختلف زندگی با برکت امام خمینی(ره) نشان می‌دهد که همه برهه‌ها و دوره‌های زندگی ایشان درخشان و قابل توجه است. ایشان در دوره طلبگی از شاگردان برجسته آیت الله حائری یزدی، مسجدشاهی و به ویژه آیت الله شاه آبادی بود. در دوره تدریس در حوزه علمیه قم، محضر پرفیض و سازنده و کرسی پر رونقی داشته و در جلسات درس اخلاق بسیار خوش درخشیده و شاگردان برجسته ای تربیت کرده است.

در دوره طولانی مبارزه با رژیم پهلوی که یکی از برهه‌های حساس و قابل تامل زندگی ایشان است، در این دوره نیز با تکیه بر فقاهت، شجاعت، درایت و صراحت و مهم‌تر از همه با ملحوظ داشتن «دیانت» فصل نوین و درخشانی را در تاریخ معاصر کشور رقم زده است. دوره 14 ساله تبعیدش به نجف اشرف هم هر چند سخت و طاقت فرسا بوده اما در این دوره نیز بسیار خوش درخشیده است.

دوره ده ساله پایانی زندگی با برکت ایشان دوره پیروزی انقلاب اسلامی و رهبری حکیمانه ایشان است. در این دوره نیز که دوره بسیار پیچیده، پر فراز و نشیب و همراه با سال‌های سخت و سرنوشت ساز بوده باز خوش درخشیده و کارنامه زرینی از خود به یادگار گذاشته است.

با این حال، درخشان‌ترین و جالب ترین شاخصه ایشان در همه دوره‌های زندگی که می‌تواند برای جوانان امروز الهام بخش و قابل الگو برداری باشد، توجه پیوسته ایشان به دینداری و خداباوری و خدامحوری است.  

تسنیم: امام خمینی(ره) قله عرفان و فقاهت است. کسی که قرن‌ها این سرزمین انتظار کشیده تا چنین شخصیتی به وجود بیاید، با توجه به بزرگی ابعاد وجودی ایشان، چه قدر شخصیت ایشان دست یافتنی است؟

صعود به بلندترین و مرتفع‌ترین قله‌ها، شدنی و امکان‌پذیر است به شرطی که این صعود از دامنه این قله‌ها شروع شود. یعنی صعود به قله‌ها، پله به پله و مرحله به مرحله و قدم به قدم باشد. شناخت و دستیابی و الگوبرداری از  شخصیت بزرگان به ویژه امام خمینی(ره) امکان پذیر و میسر است به شرطی که این مهم پله به پله و مرحله به مرحله باشد. الگوبرداری از زندگی این شخصیت استثنایی بدون توجه به مراحل شکل گیری و تکامل شخصیت این عالم مجاهد امکان پذیر و شدنی نیست. برای صعود به این قله باید به تک تک جزئیات زندگی این مرد تاریخ ساز توجه کامل شود. 

سال‌های بعد از انقلاب در زندگی امام نیاز به پرداخت دقیق‌تر و بیشتری دارد

تسنیم: در مراسم رونمایی کتاب بیان کردید که بخش پایانی زندگی امام را نوشتید اما در این کتاب نیاوردید چون حق مطلب ادا نمی‌شده، منظورتان از بخش پایانی مربوط به چه سال‌هایی است؟ یعنی امام و سال‌های پس از انقلاب؟

ابتدا قرار بود که کتاب «آن مرد بی نهایت» در ده فصل تنظیم و فصل دهم به آخرین دوره زندگی امام یعنی ده سال پایانی زندگی ایشان پس از پیروزی انقلاب اسلامی اختصاص داده شود. اما در ادامه کار متوجه شدم که این دوره حساس که با چالش‌ها، سختی‌ها، حوادث و رویدادهای بسیار تلخ و شیرین و سرنوشت ساز همراه بوده، نیازمند پرداخت بیشتر و دقیق‌تر است و مجال بیشتری را طلب می‌کند که خارج از حوصله فصل آخر کتاب است. به خاطر همین از پرداختن به این دوره از زندگی امام، منصرف شدم.   

تسنیم: با توجه به اینکه بخشی از این برهه قابل توجه زندگی حضرت امام خمینی را نوشته‌اید اما در کتاب نیامده، تصمیم دارید که بعداً کتابی جداگانه در این باره از زندگی امام بنویسید؟

 فراز پایانی زندگی حضرت امام، فصل خاصی از زندگی ایشان محسوب می‌شود که به نظرم قابلیت یک کتاب را دارد. مایلم اگر فراغتی دست داد، این دوره حساس و تاثیرگذار و تحول آفرین را دستمایه نگارش یک کتاب کنم. البته با نگرشی نو و در قالبی متفاوت که جوابگوی نیاز امروزین ما باشد. این کار مستلزم مطالعه و تحقیق دقیق و همه جانبه است.

انتهای پیام/