تصمیم حساس ترکیه درباره سوئد

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، دیدار دیپلماتیک امروز بین مقامات ترکیه، سوئد و فنلاند در پایتخت بلژیک، دیدار مهمی است. چرا که میزبانی این دیدار بر عهده دبیرکل ناتو است و مهمترین محور گفتگو، تلاش برای جلب رضایت ترکیه در مورد عضویت سوئد در پیمان نظامی ناتو است.

اگرچه ترکیه عضویت فنلاند را تایید کرده، اما انتقاداتی به سوئد دارد و منتظر است تا این کشور به یادداشت سه جانبه ای که ژوئن گذشته در مادرید برای رسیدگی به نگرانی های امنیتی آنکارا در مورد تروریسم امضا شد، پایبند شود.

قبل از برگزاری دیدار وزرای امور خارجه سه کشور مزبور، هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه با ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو دیدار کرد. در این دیدار، ابراهیم کالین رئیس سرویس اطلاعاتی میت، عاکف چاغاتای قلیچ سفیر و مشاور رئیس جمهور و بوراک آکچاپار معاون وزیر امور خارجه نیز حضور داشتند. در این نشست اقدامات فنلاند و سوئد بر اساس تفاهم نامه سه جانبه به ویژه در زمینه ابعاد مختلف مبارزه با تروریسم، بررسی خواهد شد.

توبیاس بیلستروم وزیر امور خارجه سوئد روز چهارشنبه گفت که پارلمان ترکیه باید تصویب پیشنهاد سوئد را آغاز کند زیرا استکهلم به تعهدات خود در توافق با آنکارا عمل کرده است.

پیام معنی دار جو بایدن برای آنکارا

شواهد نشان می دهد که مقامات آنکارا، شانس چندانی برای مخالفت با سوئد در پیمان نظامی ناتو ندارند و ظاهراً فشارهای بایدن، تاثیرگذار بوده است.

تنها یک روز پیش از آن که دو چهره مرموز تیم اردوغان یعنی فیدان و کالین به بروکسل پایتخت بلژیک سفر کنند، جو بایدن رئیس‌ جمهور آمریکا روز چهارشنبه در کاخ سفید میزبان اولف کریسترسون نخست‌وزیر سوئد بود.

بایدن اعلام کرد که به طور کامل و مشتاقانه، از پیشنهاد عضویت این کشور شمال اروپا در ناتو حمایت می ‌کند. وی پیش از نشست دوجانبه در دفتر بیضی به خبرنگاران گفت: «سوئد قرار است اتحاد ما را قوی‌تر کند».

کاخ سفید همچنین مجدداً از ترکیه درخواست کرد تا پیشنهاد سوئد برای پیوستن به این ائتلاف را پیش از نشست سران ناتو در لیتوانی تأیید کند.

ناظران سیاسی بر این باورند که اردوغان به دو دلیل مهم، نمی تواند به طور قاطعانه با عضویت سوئد در ناتو مخالفت کند: اول این که همین حالا هم به اندازه کافی بین ترکیه و متحدین غربی فاصله افتاده و کنگره آمریکا مخالف فروش 40 فروند جنگنده اف 16 به ترکیه است. دوم این که منتقدین، اردوغان را در حوزه سیاست خارجی، به بی تدبیری و بی کفایتی متهم کرده و می گویند، بخشی از بحران اقتصادی ترکیه، به خاطر فراری دادن سرمایه گذاران اروپایی از بازارهای ترکیه است و چنانچه اردوغان به طور تمام قد در برابر ناتو بایستد، اقتصاد ترکیه تحت فشار بی سابقه ای قرار خواهد گرفت.

اردوغان از استولتنبرگ چه خواست؟

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه از دبیر کل ناتو خواسته تا دغدغه های امنیتی ترکیه را درک کند. اردوغان می گوید، فضا برای گروه تروریستی پ.ک.ک و نهادهای اقماری آن در سوئد مهیا است.

مقامات سوئد در پاسخ به انتقادات اردوغان اعلام کرده اند که تغییراتی در قوانین کیفری خود داده و کاری کرده اند که پ.ک.ک دست و پای خود را جمع کند. سوئد اخیراً قانون جدیدی را برای سخت‌تر کردن تأمین مالی یا حمایت از «گروه‌های تروریستی» تدوین کرده است، که آنکارا می‌گوید به اندازه کافی قانع‌کننده نیست.  

آنکارا می ‌گوید، محدودیت های اعمال شده کافی نیست و در شرایطی که نام پ.ک.ک از سوی ترکیه، اتحادیه اروپا و ایالات متحده به عنوان یک سازمان تروریستی معرفی شده، باید سختگیری بیشتری اعمال کنید.

اقدام نمادین سوئد در حمایت از ترکیه

به نظر می رسد که انتقادات و گلایه های ترکیه از مقامات سوئد، نتایجی نسبی داشته و حال این کشور اروپایی، فضا را برای فعالیت پ.ک.ک و نهادهای اقماری آن محدود کرده است. امروز خبرگزاری آناتولی ترکیه خبر داده که دادگاه کیفری استکهلم اعلام کرد که فردی را به اتهام «تامین مالی تروریسم»، «تلاش به زورگیری» و «حمله مسلحانه» به 4.5 سال زندان محکوم کره است.

در بیانیه دادگاه سوئد آمده است که مظنون مورد نظر، در پایتخت، برای سازمان تروریستی خراج جمع آوری کرده بود و پس از دستگیری و بازجویی، محاکمه شده است. او  پس از گذراندن دوران محکومیت خود به ترکیه تحویل داده می شود.

این اولین بار است که در این کشور فردی به خاطر جمع آوری پول برای پ.ک.ک و نهاد سوری آن یعنی ی.پ.گ، زندانی می شود.

دادستان هانس ایرمن که کیفرخواست را تهیه کرده، به خبرنگاران گفته است: «پ.ک.ک متهم به جمع‌آوری پول از طریق باج ‌گیری و به کارگیری زور در سوئد است. این بخشی از فعالیت ‌های جامع ‌تری است که برای مدت طولانی به صورت سازمان ‌یافته انجام شده است. شواهد قوی وجود دارد که مظنون، این پول ها را برای پ.ک.ک فرستاده است».

بر اساس گزارش سرویس اطلاعات سوئد SEPO، فرد محکوم شده یکی از چهره های مهم گروه تروریستی پ.ک.ک در این کشور بوده و حین باج گیری مسلحانه از صاحب یک رستوران، دستگیر شده است.

توبیاس بیلستروم، وزیر امور خارجه سوئد قبلاً به این اذعان کرده بود که پ.ک.ک فعالیت های گسترده ای در سوئد دارد.

در پایان باید گفت، ترکیه درماه های اخیر، بارها تلاش کرده تا رضایت تیم جو بایدن را برای امضای نهایی قرارداد فروش جنگنده های اف 16 به ترکیه تامین کند. اما علاوه بر برخی از کارشناسان پنتاگون، چهره های قدرتمند سنا نیز با این قرارداد مخالف هستند. آنان معتقدند که ترکیه بارها یونان و قبرس را تهدید کرده و علاوه بر این، با نزدیک شدن به روسیه و خرید سامانه موشکی اس 400 از این کشور، نشان داده که متحد وفاداری برای آمریکا و ناتو نیست.

اما در آخرین دیداری که بین آنتونی بلینکن و هاکان فیدان وزرای امور خارجه دو کشور برگزار شده، این پیام به طور ضمنی به ترکیه منتقل شده که موافت با عضویت سوئد در ناتو، مقدمه ای است برای تغییر دیدگاه سناتورها و نهایی شدن فروش اف 16 به ترکیه.

حالا در این مقطع تاریخی، ترکیه باز هم در موقعیت حساسی قرار گرفته که چند دهه پیش با آن روبرو شده بود. یعنی همان زمانی که یونان در سال 1974 میلادی از ناتو قهر کرده و خارج شده بود.

یونان، در اعتراض به حمله ترکیه به جزیره قبرس و اشغال بخش نظامی آن، ناتو را به ناکارآمدی متهم کرده و از ساختار نظامی این پیمان خارج شده بود. در نتیجه در سال 1980 میلادی برای بازگشت مجدد به ناتو، یونان محتاج موافقت کلیه اعضا بود. در آن دوران نیز آمریکایی ها با اعمال فشار بر ترکیه، از این کشور جواب مثبت را گرفتند و یونان مجدداً به این ائتلاف بازگشت. در نتیجه به وضوح می توان دید که ترکیه در تصمیم گیری های کلان سیاسی و دفاعی در برابر خواسته های ناتو، شانسی برای تصمیم گیری مستقل ندارد و از دیگر سو، ناتو نیز پیمانی نیست که در برابر اتفاقات و رویدادهای دفاعی و امنیتی، انسجام کامل داشته باشد و بتواند به شکل یکپارچه تصمیم بگیرد.

انتهای پیام/