افزایش ۱۴۰۰۰۰ هکتاری سطوح زیرکشت بلای جان دریاچه ارومیه!


از سال ۱۳۷۷ که بحران دریاچه ارومیه شروع شد تا سال ۱۳۹۸، در حوضه آبخیز ارومیه حدود ۱۴۰ هزار هکتار افزایش سطح زیرکشت داشته‌ایم! و آمارها نشان می‌دهد که کشاورزی ۹۰ درصد آب حوضه آبریز دریاچه ارومیه را مصرف می‌کند.

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، شرایط نامطلوب دریاچه ارومیه از اواخر دهه 70 کلید خورد و این شرایط تحت تأثیر عوامل طبیعی مانند خشکسالی و کاهش بارش‌ها و عواملی انسانی مانند عدم تأمین حقابه زیست محیطی دریاچه،‌ سدسازی‌، ساخت پل شهید کلانتری بدون توجه به ملاحظات محیط زیستی، افزایش سطح زیرکشت و ... تشدید شده و باعث شد تا امروز دریاچه ارومیه در بدترین شرایط تاریخ خود باشد.

دولت‌های مختلف برای احیای دریاچه ارومیه اقداماتی را به صورت نرم‌افزاری (ایجاد معیشت جایگزین پایدار برای کشاورزان و ...) و سخت‌افزاری (طرح‌های آبرسانی، احداث تصفیه‌خانه و خطوط انتقال آب و...) انجام دادند، اما زمانی که به خروجی این اقدامات نگاه می‌کنیم متوجه می‌شویم که علی‌رغم صرف هزینه‌های سنگین و حتی جذب کمک‌های مالی از سازمان‌های جهانی، عملاً هیچ اقدامی انجام نشده است.

جدیدترین تصویر ماهواره‌ای از دریاچه ارومیه مورخ 17 شهریورماه جاری

یکی از دلایلی که اقدامات احیای دریاچه ارومیه را در طی این سال‌ها بی‌اثر کرده است، افزایش اراضی زیرکشت حوضه آبریز ارومیه در طی این سال‌ها و تخصیص حقابه دریاچه ارومیه به آبیاری این زمین‌ها بوده است.

عملکرد مدیران کشور در دهه‌های گذشته در بحث مدیریت آب و افزایش بی‌رویه سطوح کشاورزی، در کنار تعدد چاه‌های مجاز و غیرمجازی که در حوضه آبریز ارومیه حفر شده، نشان می‌دهد که مسئولان وقت  اشتباه کرده‌‌اند و باید قبل از اینکه دیر شود این اشتباهات جبران شود.

بر اساس آمارهای سازمان حفاظت محیط زیست، از سال 1377 که بحران دریاچه ارومیه شروع شد تا سال 1398، در حوضه آبخیز ارومیه حدود 140 هزار هکتار افزایش سطح زیرکشت داشته‌ایم!

بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی مصرف آب به‌ازای هر هکتار 10 هزار مترمکعب است و در نتیجه سالانه 1.4 میلیارد مترمکعب فقط مصرف آب حوزه کشاورزی بوده است که این آب از حق‌آبه دریاچه ارومیه کم شده و به کشاورزی اختصاص داده شده است.

همچنین از سال 1394 تا 1398 نیز با وجود اینکه بحران ارومیه برای همه آشکار شده بود باز هم 47 هزار هکتار افزایش سطح کشت داشتیم! و متوسط مصرف آب در این 4 سال 470 میلیون مترمکعب بوده که از دریاچه ارومیه پرداخت شده است.

مصرف 4,7 میلیارد متر مکعب آب برای محصولات کشاورزی به خوبی نشان می‌دهد که در واقع کشاورزی 90 درصد آب حوضه آبریز دریاچه ارومیه را مصرف می‌کند.

این آمار به خوبی نشان می‌دهد که کشاورزی در طی این سال‌ها حقابه دریاچه ارومیه را بلعیده است و وزارت جهاد کشاورزی باید رویه خود را اصلاح کند!

اصلاح این رویه در دولت سیزدهم به شکل جدی‌تری دنبال می‌شود و معاون اول رئیس جمهور در آخرین نشست ستاد احیای دریاچه ارومیه  وزرای نیرو، جهاد کشاورزی و استاندار آذربایجان غربی را مکلف کرد در اسرع وقت برنامه‌ای دقیق برای مدیریت منابع آب مصرف شده در کشاورزی تدوین کنند.

به عقیده کارشناسان، با توجه به اینکه 90 درصد آب حوضه آبریز ارومیه را کشاورزی مصرف می‌کند، کاهش اراضی زیرکشت، اجرای کامل سند الگوی کشت در کنار پلمب کردن چاه‌های آب غیرمجاز و کنترل میزان برداشت چاه‌های مجاز، راهکار احیای دریاچه ارومیه است و اگر دولت بخواهد به این مهم دست پیدا کند، باید قبل از اینکه اندک آب باقی مانده در ارومیه نیز تبخیر شود، کشاورزی منطقه را کنترل کند.

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط