تحقق رشد اقتصادی نیازمند جمعیت خلاق و جوان است

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، کبری خزعلی در نشست بررسی مهم‌ترین چالش‌های جمعیتی ایران که در سازمان برنامه و بودجه برگزار شد، گفت: در زمینه چالش‌های جمعیتی نیاز داریم تا بررسی انجام شود. تغییرات جمعیتی از جمله موالید، ازدواج، طلاق و ... نیازمند ارائه آمار است که مرکز آمار این اعداد را اعلام خواهد کرد. باتوجه به تحقیقات انجام شده جمعیت در رشد اقتصادی بسیار موثر است و البته استفاده صحیح از جمعیت می‌تواند به اقتصاد کمک کند که در این زمینه نتایج بررسی‌ها ارائه می‌شود. نکته دیگر حوزه بهداشت و باروری است.

بحث دیگری که وجود دارد مربوط به حوزه فرهنگی و تاثیرات تغییرات فرهنگی بر روی جمعیت است. امروز در جوامع غربی مشاهده می‌کنیم که با وجود مشوق‌ها با پایان تغییرات فرهنگی دیگر قابلیت بازگشت به نهاد خانواده وجود ندارد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و مسئول شورای زنان و خانواده افزود: همه محورها باید در کنار هم بررسی شود و براساس شرایط موجود و تاریخچه 50 سال گذشته که بر روی کنترل جمعیت کار شده است، آینده پژوهی کنیم. ما علیرغم وسعت بسیار زیاد شرایط کاهش جمعیت را فراهم کردیم. طبق روایات وقتی می‌خواهید تغییر در جامعه ایجاد کنید، باید بررسی کنید که چگونه آن شرایط ایجاد شده و از همان طریق تغییرات را اعمال کنید. مقایسه اقدامات کشورها در افزایش جمعیت باید بررسی شود چرا که قدرت و ثروت یک کشور وابسته به مسئله جمعیت است. قانون جوانی جمعیت نیز در مجلس تصویب شده است که توضیحاتی در این خصوص ارائه می‌شود.

خزعلی با بیان اینکه امروزه کل دنیا در حوزه جمعیت دچار عدم تعادل شده است، گفت: کشورهای توسعه یافته دچار سالخوردگی و کشورهای در حال توسعه دچار رشد بیش از حد جمعیت هستند که این موضوع نیاز به بازنگری در سیاستهای جمعیتی را نشان می‌دهد. باید بین بخش‌های مختلف جمعیت نظیر سالمندان و نوجوانان تعادل وجود داشته باشد. برای ایجاد چنین تعادلی باید سیاست‌های جدید جمعیتی اعمال شود و در عین حال این سیاست‌های باید به طور مداوم پایش شود تا از حالت تعادلی خارج نشود. شاهد انحراف در برنامه‌های جمعیتی کشور بودیم. قرار بود نرخ جمعیت تا سال 1355 به 6.3 درصد برسد. در زمان پس از انقلاب شاهد رشد قابل توجه جمعیت بودیم. از حوالی سال 63 شاهد ثبات افزایش جمعیت بودیم. البته پس از انقلاب تبلیغ‌ها کم شد. از سال 67 زمینه تنظیم خانواده ایجاد شد. در نهایت در سال 1368 برای اجرای سیاست‌های کنترل جمعیت در دولت مورد توجه قرار گرفت.

تحقق رشد اقتصادی نیازمند جمعیت خلاق و جوان است

وی با اشاره به اینکه اگر قصد داشته باشیم حتی رشد اقتصادی ایجاد کنیم، نیازمند جمعیت خلاق و جوان هستیم، گفت: در کشورهای دیگر شاهد مشوق های بسیار گسترده‌ای هستیم اما از سال 1389 شاهد ابلاغ سیاست‌های جدید جمعیتی در کشور خودمان بودیم اما عملا چقدر از این مشوق‌ها و سیاست‌ها اجرا شده است؟ در حوزه حجاب اساسا برنامه‌ای در نظر گرفته نشده است که بخواهیم بگوییم چرا وضعیت این چنین است.

اجرای بیمه اجباری برای مادر و فرزند توسط وزارت بهداشت اجرایی شده است. موضوع تغذیه و مکمل‌های غذایی و دارویی برای مادران از جمله مشوق های دیگر است که برای سه دهک پایین جامعه در نظر گرفته شده و اجرای آن بر عهده وزارت بهداشت است. پوشش بیمه‌ای ناباروری نیز که اجرایی شود بسیار کمک کننده است.

در زمینه مرخصی زایمان مادران مدت‌های مشخصی در نظر گرفته شده است و مقرر شده تا جلوی جابه‌جایی مادران گرفته شود ضمن آنکه ضمانت شغلی مادران در این دوره تثبیت شود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و مسئول شورای زنان و خانواده ادامه داد: تمسخر کردند که پول تولد فرزند را به مادر می‌دهند اما واقعیت این است که کسی برای پول مادر نمی‌شود و این موضوع تنها یک هدیه است. اگر سن افراد نیز زیر 25 سال و 30 سال باشد این هدیه بالاتر است چرا که که از نظر پزشکی هر قدر زودتر بارداری رخ بدهد فرزند آوری با کیفیت مناسبتری اتفاق می افتد.

وی افزود: حق عائله مندی در حوزه قانون بسیار متنوع کار کرده است. البته عدد زیادی نیست اما این درخواست وجود دارد تا خانم‌ها نیز بتوانند از این امکان استفاده کنند. به طور مثال اگر همسر کارمند نیست یکی از اعضای خانواده بتواند از این شرایط استفاده کند. استفاده از خانه‌های چند نسلی که در سایر کشورها مانند سوئد مشاهده می‌شود از جمله سیاست‌های پیشنهادی است.

شناخته شدن خانه‌داری به عنوان شغل در چند مورد به صورت آزمایشی اجرایی شد اما به دلیل کمبود بودجه متوقف گردید. در این زمینه پیشنهاد شد تا صندوقی تشکیل شود و منابعی از محل جرایم آسیب‌زا برای خانواده تامین شود.

خزعلی با بیان اینکه این پیشنهاد وجود داشت که اگر مادر بخواهد زودتر بازنشسته شود این امکان وجود داشته باشد تا براساس سنوات بازنشسته شود اما به دلیل بار مالی برای دولت پذیرفته نشد، گفت: خدمت سربازی متناسب با شرایط و تعداد فرزندان از دیگر مواردی است که بخش قابل توجهی  انجام شده است و خود نیروهای مسلح نیز امتیازات ویژه‌ای در نظر گرفته اند.

جزئیات مشوق‌های گسترده سایر کشورها برای رشد جمعیت

وی در خصوص مشوق های مختلفی که کشورهای دیگر در حوزه افزایش جمعیت خود در نظر گرفته‌اند، گفت: سیاست جذب مهاجر خارجی از جمله برای اقدامات آمریکا استفاده شده است. البته در برخی کشور این موضوع سبب تغییر اکثریت و اقلیت در این کشورها شده و از این جهت احساس خطر می‌کنند. براساس بررسی‌های انجام شده در سال 1385، پرداخت حقوق 1800 یورویی برای مادرانی که از فرزند خود مراقبت می‌کنند در آلمان انجام می‌شود. همچنین کشوری مانند ایرلند نیز حقوق مشخصی برای فرزند آوری در نظر گرفتند و تا 8 فرزند به صورت تصاعدی این رقم افزایش پیدا می‌کند. اختصاص 52 هفته مرخصی که 39 هفته آن با حقوق است در انگلستان به عنوان یک مشوق وجود دارد. فرانسه 16 هفته مرخصی زایمان و دریافت 1000 یورو کمک مالی در سال در نظر می‌گیرد.

وی گفت: تاثیر چنین سیاست‌هایی را در کشورهای نروژی تبار شاهد هستیم. بهترین سیاست‌ها برای افزایش جمعیت، سیاست‌های اجتماعی مانند مرخصی‌ها است. سیاست‌های یارانه‌ای برای فرزند سوم تاثیر چندانی نداشته است. در نتیجه سیاست‌های اقتصادی برای شروع حرکت خوب است اما برای ادامه باید سیاست‌های اجتماعی را گسترش دهیم. روسیه کشوری در نزدیکی ما است و با وجود وضعیت اقتصادی نامناسب برای بخشی از مردم این کشور، روسیه مشوق‌های زیادی را در نظر گرفته است. از جمله این موارد مشوق های مالیاتی و خدمات مربوط به مسکن و ... را در نظر گرفته است.

مسیر 100 ساله کاهش جمعیت را در 20 سال طی کردیم

طاهری معاونت امور استان‌های سازمان برنامه و بودجه کشور در خصوص آمارهای مربوط به تغییرات جمعیت گفت: براساس سرشماری‌های انجام شده در سال‌های 55 و 65، شاهد بودیم که شاخص جوانی جمعیت بسیار بیشتر از 40 درصد بوده است که به معنای جوانی جمعیت کشور است. طبیعتاً این جمعیت جوان نیازهایی دارد و اگر این نیاز برطرف نشود نتایج ناگواری خواهد داشت.

وی افزود: در پی سیاست‌های کنترل جمعیت شاهد بودیم که کاهش نرخ جمعیتی که در کشورهای دیگر 100 سال طول می‌کشد، ظرف 20 سال در کشور ما رخ داد.

طاهری تاکید کرد شاخص نرخ تعداد فرزندان بین سنین15 تا 49 سال، براساس سرشماری سال 65، چیزی حدود 7 نفر بوده است. اما این شاخص در چند سال گذشته حدود یک تا دو نفر بوده است. در شاخص سن افراد در اولین ازدواج، براساس سرشماری سال 65 و 75 شاهد سن حدود 19 سال هستیم اما امروز شاهد سن 27 سال هستیم که به معنای کاهش قابل توجه سن باروری است.

معاونت امور استان‌های سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: امروزه خانم ها در بخش آموزش عالی نقش قابل توجهی دارند که می‌توان از این بستر در حوزه اقتصادی و اشتغال استفاده کرد. داده‌های خامی در مرکز آمار وجود دارد که می‌توان از آنها برای تحقیقات و مطالعات استفاده کرد.

انتهای پیام/