تنها میدان‌گاه کرج با احداث تقاطع غیر همسطح جمهوری تخریب می‌شود؟+تصاویر
میدان جمهوری اسلامی کرج تنها میدان‌گاه موجود شهر و به گفته بسیاری از کارشناسان، تنها نقطه سالم باقی مانده در منطقه باغ شهری کرج است که حالا مدیریت شهری تصمیم گرفته طرح تقاطع غیرهمسطحی که پیش از این به خاطر مخالفت‌ها منتفی شده بود دوباره اجرا کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرج، میدان جمهوری اسلامی کرج، تنها پلازای موجود در شهر کرج است که با تخریب میدان و احداث تقاطع غیر همسطح از بین خواهد رفت.
شهریور ماه 1399 بود که شورای اسلامی دوره پنجم، لایحه احداث تقاطع غیرهمسطح میدان جمهوری اسلامی شهر کرج را به تصویب رساند. لایحه‌ای که بر اساس آن شهرداری موظف می‌شد در میدان جمهوری اسلامی که تنها محل تجمع مردم شهر کرج در آیین‌های ملی و مذهبی بود، تقاطع غیرهمسطحی ایجاد کند که این تقاطع غیرهمسطح شمال و جنوب میدان جمهوری اسلامی را به هم متصل کند.
با تجهیز و استقرار کارگاه میدان جمهوری اسلامی، مخالفت بسیاری از فعالان فرهنگی، اجتماعی و سیاسی شهر کرج نیز آغاز شد. بسیاری از مسئولان فرهنگی اجتماعی شهرستان کرج و استان البرز نسبت به تغییر ساختار میدان جمهوری اسلامی واکنش نشان دادند.
حجت‌الاسلام روحی یزدی رئیس سابق شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی درباره تغییر کاربری میدان جمهوری کرج گفت: میدان جمهوری کرج یکی از شاخص‌ترین مکان‌های تجمعات مردم است که در قالب طرح مطالعاتی شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی استان البرز به عنوان یک نقطه متمرکز در مسیر راهپیمایی‌ها و برنامه‌های تجمعی مشخص شد.
وی ادامه داد: بلوار منتهی به میدان جمهوری و پارک بین‌المللی تنیس هر ساله در جریان تجمع‌های مردمی محل تشکیل غرفه‌های فرهنگی است.
مهدی کنی، کارشناس فرهنگی با بیان اینکه محوطه میدان جمهوری تنها محیط مناسب برای برگزاری تجمعات مردمی و برنامه‌های فرهنگی است، گفت: اینکه شهرداری در اجرای پروژه‌های شهری با کارشناسان و فعالان فرهنگی شهر مشورت نمی‌کند جای تأسف است. علیرغم ادعای مدیران شهرداری مبنی بر آسیب ندیدن فضای میدان، با اجرای طرح زیرگذر در این محدوده قطعاً امکان استفاده فرهنگی از میدان از بین خواهد رفت.
امضای 5 هزار نفره اعضای بسیج دانشجویی استان البرز نیز از دیگر موارد مخالفت با اجرای پروژه تقاطع غیر همسطح میدان جمهوری اسلامی بود.
رئیس بسیج دانشجویی وقت نیز در رشته توئیت‌هایی اجرای این پروژه را به ضرر حوزه فرهنگی اجتماعی شهر دانست.
پلازا یا میدان گاه شهری چیست؟
دکتر عرفان خصم‌افکن‌نظام دکتری مدیریت شهری که به بررسی پلازاهای مختلف در ایران پرداخته است، درباره تعریف پلازا به خبرنگار تسنیم گفت: «پالازا از کلمه لاتین «Platea» به معنی «فضای باز» یا «خیابان عریض» گرفته شده‌است، در گذشته اغلب پلازا یا میدان شهر قرون وسطایی، قلب شهر بود؛ محلی برای ملاقات و فعالیت در فضای باز، مکانی برای خرید و فروش، جشن‌ها و حتی اعدام‌ها؛ مکانی که فرد برای شنیدن اخبار روز، خرید مواد خوراکی، برداشتن آب، صحبت در مورد مسائل سیاسی یا تماشای دنیای اطراف به آنجا می‌رفت. در واقع بعید به نظر می‌رسید که «زندگی شهری» بدون «پلازا» یا «میدان شهری» می‌توانست به خوبی جریان داشته‌باشد. باید خاطرنشان ساخت که تقریبا هر تظاهرات سرنوشت‌سازی برای تغییرات سیاسی در اروپای شرقی، شمال اروپا و چین در اواخر دهه‌یِ 1980 و 1990 در خیابان‌ها و میادین اصلی پایتخت رخ داده‌است.»
وی در ادامه گفت: پلازا در دوران معاصر با پلازای دوران باستان متفاوت اما از لحاظ کاربرد و مکان‌یابی دارای فاکتورهای مشابهی است. پلازاها باید قادر به سازماندهی سه دسته از رفت‌وآمدها (الگوهای حرکتی) باشند: 1_ عبور از میان آن؛ مردم از پلازاهای عمومی به عنوان میانبر یا مسیر خوشایندی برای قدم زدن استفاده کنند؛ 2_ دسترسی به رستوران، بانک یا دیگر مغازه‌ها که پیرامون پلازا هستند؛ 3_ دسترسی به سکوهای نشیمن یا مشاهده فضاها؛ مردم به منظور نشستن در نور خورشید، ناهار خوردن، دیدن نمایش یا گوش دادن به یک کنسرت وارد پلازا می‌شوند. به نظر می‌رسد مردم در دو دسته اول ترجیح می‌دهند در فضای باز و وسیع قدم بزنند، طبق بررسی‌های انجام شده در آلمان، مردم جذب این فضاها می‌شوند چرا که از سیل جمعیت کاسته و آن را تقسیم می‌کند.»
نسیم اشراقی دکتری معماری، در کتاب فضاهای مکث شهری مفهوم پلازای شهری در ایران را اینگونه آورده است:« «فضای عمومی» بستر مشترکی است که مردم فعالیت‌های کارکردی و مراسمی را که پیوند دهنده اعضای جامعه را در آن انجام می‌دهند. بررسی طراحی میدان‌گاه‌هایی به عنوان میدان‌گاه مرکزی که مردم بتوانند نه صرفاً برای خرید بلکه برای گذران وقت به آنجا بروند. تلفیق محوطه بیرونی این میدانگاه‌ها برای اجرای کنسرت‌ها، برنامه تفریحی یا آیینی از جمله اهداف ایجاد فضاهای عمومی مشترک است».
با این نگاه، عرفان خصم افکن نظام را دارد، اشاره‌ای به وضعیت میدان جمهوری اسلامی کرج به عنوان یک پلازا یا میدان‌گاه شهری کرد و گفت: میدان جمهوری اسلامی کرج، در دسته مکان‌های عمومی باشکوه (The Grand Public Place)در تعاریف شهری قرار می‌گیرد. «منطقه‌ای با طراحی شهری خاص، که دارای موقعیتی مرکزی و رؤیت‌پذیری بالاست. این مکان اغلب جایی برای وقایع برنامه‌ریزی شده‌ای همچون گردهمایی‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است.»
وی با اشاره به بازآفرینی خواسته یا ناخواسته‌ای که در میدان جمهوری اسلامی کرج روی داده گفت: «میدان جمهوری کارکردی شبیه به میدان آزادی تهران دارد. میدان شهری که به واسطه پیوند برج یادمانی آن با تاریخ انقلاب و مراسم سالگرد پیروزی، پیوند خورده‌است».
تلاش دوباره برای احداث تقاطع غیر همسطح در میدان جمهوری اسلامی کرج
میدان جمهوری اسلامی کرج در سالهای اخیر به یکی از پلازاهای مهم شهری کرج تبدیل شده است، در حالی که علیرغم همه مخالفت‌هایی که سه سال پیش با احداث این پروژه شد، مدیریت شهری کرج به دنبال اجرای دوباره تقاطع غیرهمسطح و این بار به صورت سه سطحی، در میدان جمهوری اسلامی کرج است.
علیرضا رحیمی عضو شورای اسلامی شهر کرج در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم به اجرای دو تقاطع غیرهمسطح در بلوار جمهوری اسلامی اشاره کرد و گفت: در مسیر شریان اصلی شمال به جنوب یک تقاطع غیرهمسطح در بلوار شهید مؤذن آغاز شده که پیشرفت فیزیکی آن به حدود 25درصد رسیده که تمام تلاشمان برای زیر بار ترافیک بردن مسیرهای اصلی آن تا بهمن ماه سال جاری است.
وی اما در بخش دیگری از سخنان خود به اجرای تقاطع سه‌سطحی میدان جمهوری اسلامی کرج اشاره کرد و گفت: همچنین یک تقاطع سه‌سطحی نیز در میدان جمهوری اسلامی خواهیم داشت که به اهتمام شورای اسلامی شهر و مدیریت شهری، در مرحله بررسی پیشنهادات مناقصه برای انتخاب پیمانکار و اجرای این پروژه هستیم.
در صورت اجرای تقاطع سه‌سطحی میدان جمهوری اسلامی در یک فاصله تقریباً دو کیلومتری چهار تقاطع غیرهمسطح اجرا می‌شود؛ به تعبیری در هر 500 متر یک تقاطع غیر همسطح.
محمدرضا ناصرخاکی معاون فنی و عمرانی شهرداری کرج در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در کرج با اشاره به اهمیت تقاطع غیرهمسطح میدان جمهوری در زمینه طراحی گفت: با توجه به بحث زیبایی‌شناسی و معماری این پروژه، طرح احداث آن به‌گونه‌ای است که پس از افتتاح، یکی از المان‌های شهر کرج می‌شود.
وی ضمن تأکید بر ضرورت توجه به مباحث فرهنگی، شهرسازی، سرمایه‌گذاری املاک مجاور به پروژه، موضوعات ترافیکی و فنی و اجرایی در پروژه گفت: این پروژه، طرحی با تیر و ستون ساده نیست و مباحث ذکر شده باید در دیوارهای زیرگذر، ستون، عرشه و بدنه پل لحاظ شود.
معاون فنی و عمرانی شهرداری کرج در ادامه از اهمیت فضای سبز پروژه سخن گفت و افزود: برای طراحی المان مفهومی در خور نام میدان جمهوری نیز مسابقه‌ای برگزار خواهد شد.
مهدی کنی، فعال و کارشناس فرهنگی، با بیان اینکه محوطه میدان جمهوری تنها محیط مناسب برای برگزاری تجمعات مردمی و برنامه‌های فرهنگی بود و اینکه شهرداری در اجرای پروژه های شهری با کارشناسان و فعالان فرهنگی شهر مشاورت نمی‌کند جای تاسف است. علی رغم ادعای مدیران شهرداری مبنی بر آسیب ندیدن فضای میدان، با اجرای طرح زیرگذر در این محدوده قطعا امکان استفاده فرهنگی از میدان از بین خواهد رفت.
حمید عربیان یکی دیگر از فعالان فرهنگی و اجتماعی شهر کرج، با اشاره به میدان جمهوری اسلامی به عنوان تنها نقطه‌ای که می‌توان در آن به فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی پرداخت، گفت: تنها نقطه شهری که دارای ویژگی‌های منحصر به فرد برای استفاده به عنوان میدان‌گاه است که می‌توان در فعالیت‌های فرهنگی اجتماعی از آن استفاده کرد، میدان جمهوری اسلامی است.
وی گفت: این میدان چند ویژگی قابل قبولی نیز دارد از جمله وجود امکان تفریحی رفاهی مثل پارک‌های مجاور میدان جمهوری اسلامی که می‌تواند ضمن استفاده از امکانات رفاهی، پوشش‌دهنده جمعیت سرریز در مراسمات نیز باشد. مناطق مسکونی اطراف میدان کمتر از سایر نقاط شهری کرج است و مزاحمت‌هایی برای سایر شهروندان ندارد.
میدان جمهوری، تنها یادگار باغ‌شهر کرج است
عربیان با اشاره به وسیع بودن خیابان‌های اطراف میدان جمهوری گفت: خیابان‌های اطراف میدان جمهوری از قابلیت بالایی برای پوشش رسانه‌ای لازم در مراسمات مذهبی و ملی برخوردار است که می‌تواند عظمت حضور میلیونی مردم کرج را در مراسمات نشان دهد.
وی همچنین با اشاره به عدم وجود ساختمانهای مرتقع در بخش‌های عمده‌ای از میدان جمهوری اسلامی و اطراف آن، گفت: عدم وجود ارتفاعات در این میدان نیز، بر امنیت برگزاری مراسمات می‌افزاید.
عربیان به جنبه دیگری از میدان جمهوری اشاره کرده و اظهار داشت: میدان جمهوری تنها نقطه سالم باقی مانده در منطقه باغ شهری کرج است که می تواند نمادی برای باغشهری بودن کرج باشد. اگر بخواهیم هویت باغشهری کرج را حفظ کنیم می‌بایست این میدان را حفظ کنیم تا نما و دیدی که از این میدان وجود دارد به عنوان نماد هویت باغشهری کرج و البرز همچنان باقی بماند.
به هر روی علیرغم ادعای مسئولان مدیریت شهری کرج به نظر می‌رسد امکان استفاده از میدان برای برنامه‌های فرهنگی و تجمعات مردمی به هیچ عنوان امکان‌پذیر نیست کما اینکه در سایر میادین شهر هم بعد از اجرای طرح‌های دو سطحی و چند سطحی همچون میدان سپاه کرج که فاصله‌ای کمتر از 500 متر از این میدان دارد، امکان تجمع وجود ندارد.
از این رو با توجه به دغدغه جدی اهالی فرهنگ و فعالان محیط زیست در رابطه با اجرای این پروژه بهتر است مسئولان مدیریت شهری کرج در مقابل نگرانی مردم پاسخگو بوده و طرح مهندسی این میدان را منتشر کند تا مشخص شود مدیریت شهری بر اساس چه طرحی مدعی است پس از اجرای پروژه امکان استفاده از میدان برای تجمعات میسر خواهد بود.
خبرگزاری تسنیم آماده انتشار مطالب و نظرات مدیران شهری بخصوص اعضای شورای شهر در این خصوص است.
انتهای پیام/