چرا ترکیه خواهان عدم‌حضور ناتو در دریای سیاه است؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، مقامات ترکیه در روزهای اخیر، باز هم درباره اهمیت تنش در دریای سیاه و حفظ ثبات و امنیت این منطقه استراتژیک اظهار نظر کرده‌اند. توجه ویژه ترک‌ها به دریای سیاه ازاین‌رو اهمیت دارد که اساساً یکی از ابعاد مهم و حیاتی تشکیل‌دهنده موقعیت ژئوپولیتیک خاص ترکیه، همجواری این کشور با دریای سیاه است.

ترکیه علاوه بر آن که کنار این دریا قرار گرفته، تنها نقطه جهان است که از راه گذرگاه‌های بسفر و داردانل، اجازه می‌دهد کشتی‌ها از دریای سیاه و از گلوگاه استانبول بگذرند، به مرمره، اژه و مدیترانه بروند و در مسیر حرکت به‌سمت دریای سیاه نیز، همین خط را دنبال کنند، در نتیجه، رویکرد ترکیه به عبور و مرور کشتی‌های نظامی و غیرنظامی در این منطقه اهمیت بسیاری دارد.

حالا به‌نظر می‌رسد مقامات آنکارا، یک بار دیگر در مورد ترتیبات امنیتی دریای سیاه، به ارزیابی مجدد رسیده‌اند و از احتمال تلاش اعضای ناتو برای قدرت‌نمایی در دریای سیاه، نگران هستند، چرا که ترکیه به‌عنوان یکی از اعضای قدیمی ناتو، نخستین کشوری است که در جریان بروز یک کشمکش احتمالی، ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرد،
به همین دلیل مقامات سیاسی و نظامی ترکیه خواهان عدم حضور ناتو در دریای سیاه هستند و چنین چیزی نشان‌دهنده توجه آنکارا به ملاحظات امنیتی مرتبط با رویکردهای دفاعی روسیه در منطقه است.

دریاسالار ترکیه: نمی‌خواهیم ناتو در دریای سیاه باشد

قبلاً ترکیه ترجیح می‌داد در مورد رویکردهای پیمان نظامی ناتو به دریای سیاه و چند و چون مهار روسیه در منطقه، به‌شکل علنی اظهارنظر نکند و صرفاً در جلسات و نشست‌های سران ناتو، تبعیت خود از تصمیمات ناتو را نشان دهد، اما حالا ترکیه دیدگاه دیگری دارد که نشان‌دهنده این است که دست‌کم در طرح مسائل دفاعی و در ظاهر، تفاوت‌هایی با دیگر اعضای ناتو دارد.

دریاسالار ارجمند تاتلی اوغلو فرمانده نیروی دریایی دیروز و در مراسم صدوسی‌وسومین سالگرد تأسیس دانشکده افسران دریایی در یالووا، به رویکردهای تهاجمی آمریکا و ناتو واکنش نشان داد و گفت: «از آنها می‌خواهیم دریای سیاه را به خاورمیانه تبدیل نکنند. ما بر اساس وظایفی که در توافق مونترو به‌عهده گرفته‌ایم، برای حفظ ثبات دریای سیاه، هر آن‌چه را لازم باشد انجام خواهیم داد و رسماً اعلام می‌کنیم که نمی خواهیم ناتو یا آمریکا در دریای سیاه حضور داشته باشند. هدف ما پیروی از مونترو است. ما به‌عنوان ترکیه همه امنیت را در دریای سیاه تضمین می‌کنیم و نیازی به حضور ناتو نداریم».

تاتلی اوغلو همچنین با اشاره به اهمیت استراتژیک دریای سیاه گفت: «جنگ اوکراین و روسیه که از سال 2022 آغاز شده، دوران جدیدی را در تقابل ژئوپولیتیکی در دریای سیاه به وجود آورده است. همان‌طور که می‌دانید ناتو در تلاش است اقداماتی را در دریای سیاه انجام دهد، اما ما اعلام کردیم که لازم نیست قدمی بردارند و ما این اقدامات را انجام خواهیم داد. ما شرایط و ترتیبات امنیتی دریای سیاه را لحاظ می‌کنیم و لازم نیست ناتو یا آمریکا کار خاصی انجام دهد، علاوه بر ابعاد کلان امنیت و ثبات، به مسائل فنی هم ورود می‌کنیم، به‌عنوان مثال، بیش از 400 مین به‌دلیل جنگ اوکراین و روسیه به دریای سیاه ریخته شده است، 17 عدد از این مین‌ها به سواحل ما آمدند، در مجموع دو مورد، در کاستامونو و دیگری در ورودی بندر کارادنیز ارگلی منفجر شدند، این مین‌ها بسیار خطرناک هستند و ما در حال مبارزه با این پدیده هستیم».

فرمانده نیروی دریایی ترکیه، راجع به اهداف کشورش در حوزه انرژی دریای سیاه نیز گفت: «کشتی‌های حفاری ما در این منطقه در حال کار هستند و ما علاوه بر مقابله با مین‌ها، هر تهدید امنیتی دیگری را نیز دفع می‌کنیم، بنابراین، ما در دریای سیاه در یک مبارزه بسیار جدی هستیم و با طیف‌های گوناگونی از موضوعات مرتبط با نفت و گاز، غلات و تهدیدات امنیتی خارجی مقابله می‌کنیم، بنابراین یک بار دیگر تأکید می‌کنم، ما به‌عنوان ترکیه همه ابعاد امنیت را در دریای سیاه تضمین می‌کنیم. آنها نباید دریای سیاه را به خاورمیانه تبدیل کنند، لذا نمی‌خواهیم ناتو یا هیچ کشوری وارد منطقه  شود».

فرمانده نیروی دریایی ترکیه همچنین به این موضوع اشاره کرد: «در شرق مدیترانه جنگ قدرت در جریان است هیچ دولتی در مدیترانه شرقی نمی‌تواند به‌تنهایی استیلای دریایی خود را تحمیل کند، زیرا تعداد کشورها بسیار زیاد است و صلاحیت‌های دریایی به‌هم‌پیوسته دارند، با این حال، دولت یونان و قبرس جنوبی، در تلاشند با اعلام حوزه‌های قضایی مختلف دریایی، ثروت‌های آنجا را به‌تنهایی در اختیار داشته باشند. ما شاهد این هستیم که در مدیترانه شرقی، یونان، قبرس جنوبی، اسرائیل و مصر بلوکی مخالف تشکیل داده‌اند، این بلوک با حمایت آمریکا عملاً مقابل ترکیه قرار می‌گیرند. آنها قصد دارند با انجام رزمایش‌های مشترک، نیروی دریایی ترکیه را بازدارند».

در پایان باید گفت، دریای سیاه به‌عنوان یکی از مناطق بسیار مهم و استراتژیک جهان، از حیث موازنات امنیتی و نظامی، از چنان اهمیتی برخوردار است که هر نوع رویداد و کشمکش جدید در این منطقه، همه موازنات دنیا را تحت تأثیر قرار می‌دهد،
در نتیجه در صورتی که ترکیه ملاحظات ویژه‌ای برای عدم‌حضور ناتو در این منطقه داشته باشد، چنین چیزی به این معنی است که برای سالیان آتی، سناریوها و ترتیبات امنیتی جدیدی برای این منطقه مورد ارزیابی قدرت‌ها قرار خواهد گرفت و بعید نیست که حساسیت چنین سناریوهایی، حتی فراتر از درگیری ناتو و روسیه در میدان اوکراین باشد. حال باید دید آیا ترکیه می‌تواند در چنین میدانی خود را نزدیک روسیه نگه دارد یا خیر.

انتهای پیام/+