هنگام آلودگی هوا چه غذاهایی بخوریم؟
رئیس اداره تغذیه بیمارستان دکتر مسیح دانشوری به ارائه توصیه‌های تغذیه‌ای برای مقابله با اثرات منفی آلودگی هوا بر سلامتی انسان پرداخت.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، منصور رضایی با بیان این‌که کودکان، سالمندان، مادران باردار و شیرده و بیماران قلبی ریوی از گروه‌‌‌‌های در معرض خطر در آلودگی هوا هستند که بیشتر از سایر افراد آسیب می‌بینند؛ اظهار کرد: با استفاده از تدابیر تغذیه‌ای می‌توان اثرات مضر آلودگی هوا را در این گروه‌ها تا حدی کاهش داد.
وی با اشاره به عوارض نامطلوب آلاینده‌‌‌‌های موجود در هوا بر سلول‌های بدن افزود: در حالت عادی سیستم دفاعی بدن توسط اندام‌های دفعی نظیر کلیه، روده، ریه و پوست با کمک برخی مواد مغذی سلول‌ها را از آسیب‌های بیرونی محافظت می‌کند.
به‌گفته وی با افزایش میزان آلاینده‌ها، بدن نمی‌تواند با این اثرات مبارزه کند و ساختمان و عملکرد سلول‌های بدن توسط رادیکال‌های آزاد تخریب می‌شود.
دکتر رضایی مصرف بیشتر آنتی‌اکسیدان‌ها را باعث جلوگیری از آسیب رادیکال‌های آزاد و تخریب سلول‌های حیاتی بدن برشمرد و گفت: از منابع غذایی آنتی‌اکسیدانی می‌توان به ویتامین‌‌‌های C ،E، کاروتنوئیدها، سلنیُم و پلی‌فنُل‌ها اشاره کرد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به نقش مهم آنتی‌اکسیدانی ویتامین E روغن‌ها را غنی‌ترین منبع این ویتامین برشمرد که با حرارت ملایم پختن از بین نمی‌رود اما سرخ کردن باعث تخریب آن می‌شود.
در طبخ و فرآوری غذاها از روغن‌های گیاهی استفاده شود
وی با اشاره به روغن‌های گیاهی نظیر کلزا، سویا، آفتابگردان و جوانه گندم به‌عنوان منبع غنی این ویتامین توصیه کرد: در طبخ و فرآوری غذاها حتماً از انواع روغن‌های خوراکی گیاهی استفاده شود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: اگرچه روغن ماهی، روغن زیتون و انواع مغزها به‌عنوان منابع خوب این ویتامین به‌شمار می‌آیند اما نباید بیش از نیاز مصرف شوند زیرا منجر به اضافه‌وزن یا چاقی می‌شوند.
رضایی سبزیها و میوههای تازه را منبع غنی غذایی ویتامین C برشمرد و اضافه کرد: این ویتامین به‌دلیل وجود آنتی‌اکسیدان باعث افزایش مقاومت بدن نسبت به عفونت‌‌‌ها و افزایش جذب آهن و اسید فولیک در بدن می‌شود و نسبت به حرارت، نور و محیط قلیایی بسیار حساس است.
به‌گفته وی، مهمترین منابع ویتامین C شامل مرکبات، فلفل سبز، کلم بروکلی، گل کلم، کلم برگ، گوجه‌فرنگی، سبزیجات برگی‌شکل سبز (سبزی خوردن)، اسفناج، کیوی، کدوحلوایی و سیب‌زمینی است و برای حفظ ویتامین‌‌‌های موجود باید میوه‌ها و سبزیها تا حد امکان به‌صورت خام و تازه مصرف شوند.
در آلودگی هوا روزانه حداقل 3 واحد سبزی و 2 واحد میوه مصرف کنید
این متخصص علوم تغذیه و رژیم درمانی بیمارستان دکتر مسیح دانشوری تأکید کرد: افراد در برنامه غذایی روزانه خود به‌ویژه در شرایط آلودگی هوا حتماً از سبزیها و میوههای فصل استفاده کنند و روزانه سه تا پنج واحد از گروه سبزیها و دو تا چهار واحد از گروه میوه‌ها را در برنامه غذایی خود قرار دهند.
به‌گفته رضایی هر واحد میوه معادل یک عدد میوه متوسط یا نصف لیوان آب‌میوه تازه یا یک‌چهارم میوه خشک است، همچنین هر واحد سبزی معادل یک لیوان سبزی خام برگی (سبزی خوردن یا کاهو) یا نصف لیوان سبزی پخته یا خردشده، یا یک عدد گوجه‌فرنگی یا پیاز متوسط است.
وی بتاکاروتن را پیش‌ساز ویتامین A عنوان و تصریح کرد: سبزیها و میوههای رنگی سبز، زرد و نارنجی مانند هویج، کدوحلوایی، کلم بروکلی، اسفناج، گوجه‌فرنگی، انواع کلم، هلو، زردآلو و موز را می‌توان از منابع خوب بتاکاروتن ذکر کرد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به نقش مهم ویتامین A بر سلامت بینایی و پوست خاطرنشان کرد: با توجه به نقش مهم ویتامین A در تقویت سیستم ایمنی در شرایط آلودگی هوا باید در برنامه غذایی خانواده‌ها انواع سبزی و میوههای رنگی گنجانده شود.
رضایی سیب درختی را منبع غنی پکتین عنوان کرد که از دسته فیبرهای محلول در آب و باعث تسهیل دفع سرب از بدن است.
به‌گفته وی، از سایر منابع پکتین می‌توان به مرکبات مثل پرتقال، نارنگی، لیمو و گریپ‌فروت، توت‌فرنگی، هویج و غلات سبوس‌دار اشاره کرد که مصرف روزانه میوههای حاوی پکتین برای کاهش خطرات آلودگی هوا بسیار مهم است و توصیه می‌شود حداقل یک سیب در طول روز مصرف شود.
این دکترای تخصصی علوم تغذیه دریافت سلنیم را برای بهبود عملکرد آنزیم‌هایی که بتواند با شرایط بد محیطی و آسیب‌رسان به سلول‌های بدن مقابله کند ضروری دانست و ماهی، گوشت قرمز کم‌چرب، غلات کامل، حبوبات، تخم‌مرغ ، مرغ، سیر، زردچوبه و قارچ را حاوی این ماده ذکر کرد.
رئیس اداره تغذیه بیمارستان دکتر مسیح دانشوری، ریزمغذی «روی» را از مواد مؤثر در تقویت سیستم ایمنی بدن عنوان کرد و گفت: انواع گوشت، غلات و حبوبات خیسانده‌شده و ترجیحاً جوانه‌زده به‌خصوص غلات سبوس‌دار از منابع سرشار از روی هستند.
وی مصرف انواع فرآورده‌های دریایی، نخود سبز، عدس و جوانه گندم را توصیه کرد که از منابع خوب ریزمغذی روی هستند.
رضایی با بیان این مطلب که منیزیم در هوای آلوده موجب کاهش جذب فلزات سنگین مانند کادمیوم و افزایش دفع سرب می‌شود، گفت: انواع سبزی‌های با رنگ سبز تیره (کلروفیل‌دار) غنی از این ماده مغذی هستند.
این متخصص تغذیه از دیگر منابع غذایی منیزیم به لبنیات کم‌چرب، انجیر، لیمو، گریپ‌فروت، ذرت زرد، بادام، گردو، پسته، مغزها، آجیل، سبزیجات برگی‌شکل مثل کلم، اسفناج، جعفری، کاهو، برگ چغندر، غلات سبوس‌دار و حبوبات مثل لوبیا و سویا اشاره کرد.
تأثیر مواد مغذی حاوی آهن و ید در کاهش تنگی نفس
وی مصرف ماهی‌های چرب سرشار از اسیدهای چرب امگا3 و پروتئین، روی، منیزیم، سلنیم ، آهن و ید را در کاهش تنگی نفس و اثرات زیان بار ترکیبات التهاب‌آور مفید دانست و تأکید کرد: سرخ کردن ماهی با شعله ملایم باشد و ترجیحاً ماهی به‌صورت بخارپز، آب‌پز و یا تنوری طبخ شود. افزودن انواع چاشنی‌ها (آب لیمو و آب نارنج) به ماهی بخارپز، تنوری و یا آب‌پز موجب بهبود طعم و مزه آن می‌شود.
به‌گفته وی، چای سبز با داشتن مقدار قابل‌توجه آنتی‌اکسیدان تأثیر زیادی بر سیستم ایمنی دارد و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن در مقابل بیماریهای مختلف به‌ویژه بیماریهای فصلی مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا در زمستان، اسهال و استفراغ در فصل تابستان و حساسیت‌‌‌‌های فصل پاییز و آلودگی‌ها می‌شود.
رضایی خاطرنشان کرد: نوشیدن چای سبز باعث آرامش و رفع التهاب و حساسیت دستگاه تنفس می‌شود ولی باید توجه داشت که مصرف بیش از حد آن می‌تواند مضر باشد.
وی همچنین بر مصرف روزانه حداقل دو لیوان شیر و مواد لبنی کم‌چرب تأکید و ابراز کرد: مصرف شیر می‌تواند باعث کاهش عوارض ناشی از آلودگی هوا بر بدن و دستگاه گوارش شود.
انتهای پیام/+