جامعه مدنی وضعیت جمهوری آذربایجان را چگونه ارزیابی می‌کند؟
روزنامه‌نگاران آذری معتقدند: در جمهوری آذربایجان چیزی به نام حقوق بشر وجود ندارد اما رئیس دولت، آذربایجان را در دنیای رؤیایی خود کشوری معرفی می‌کند که در آن هیچ مشکل اقتصادی و اجتماعی وجود ندارد و همه آزادی‌ها تضمین شده است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از رسانه‌های جمهوری آذربایجان، بر اساس قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 1948، 10 دسامبر به عنوان روز جهانی حقوق بشر نام‌گذاری شده است.
نظر جامعه مدنی در مورد وضعیت حقوق بشر در جمهوری آذربایجان چیست؟
بشیر سلیمانلی، رئیس مؤسسه حقوق شهروندی جمهوری آذربایجان و مدافع حقوق بشر، می‌گوید: بسته به شرایط اقتصادی و ژئوپلیتیکی جمهوری آذربایجان در مقاطع خاصی اقداماتی انجام می‌شود، اما در مجموع وضعیت اصلاً خوب نبوده است. در مقاطعی پیام‌هایی داده می‌شد که آذربایجان مشکل قره‌باغ دارد و بنابراین نمی‌تواند به سمت اصلاحات دموکراتیک برود. با این حال، بیش از 3 سال است که مشکل قره‌باغ را حل کرده‌ایم، اما هنوز شاهد برداشتن گام‌های مثبت نیستیم. مشکلات مربوط به انتخابات همچنان پابرجاست، حق شهروندان برای ایجاد دولت خود از طریق انتخابات محدود شده است، آزادی تشکل‌ها به مدت 10 سال کاملاً محدود شده است و آزادی تجمع تقریباً مجاز نیست. حتی به بهانه همه‌گیری کرونا، 3 سال است که آزادی تردد شهروندان محدود شده است، یعنی مرزهای زمینی بسته شده است.
به گفته این مدافع حقوق، مشکلات جمهوری آذربایجان تنها به آزادی‌های اساسی ختم نمی‌شود، شهروندان این کشور هم از مشکلات اقتصادی و هم از مشکلات اجتماعی رنج می‌برند.
بشیر سلیمانلی معتقد است: مشکلات اجتماعی مردم جمهوری آذربایجان حل نمی‌شود، این موضوع در زمان‌های مختلف در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منعکس می‌شود. بی‌عدالتی اجتماعی جدی وجود دارد، زندگی اقتصادی گروه خاصی تأمین می‌شود، درآمد اکثریت شهروندان بسیار پایین است، هم بحث دستمزد و هم حقوق بازنشستگی را می‌توان به این موضوع نسبت داد. مشکلات جدی در مورد حق تحصیل همچنان باقی است. حقوق اساسی شهروندان مشخص شده در قانون اساسی هنوز تضمین نشده است. می‌توان به حق مالکیت نیز اشاره کرد.
وی افزود: تعداد زیادی خانه در کشور وجود دارد که اسناد و مدارک آن‌ها با مشکل مواجه است که مشکلات جدی برای شهروندان ایجاد می‌کند. محدودیت‌های جدی برای آزادی‌های سیاسی در آذربایجان وجود دارد. افرادی که این مشکلات را بیان و این مشکلات را برجسته می‌کنند، تحت تعقیب و فشار قرار می‌گیرند، دستگیر و شکنجه می‌شوند. بنابراین بیش از 200 زندانی سیاسی در کشور وجود دارد. این مشکلات حل نشده و همچنان باقی است.
آرزو قیبولایوا، روزنامه‌نگار آذری معتقد است: در ارزیابی نه‌تنها امسال، بلکه به طور کلی سه سال گذشته در جمهوری آذربایجان چیزی به نام حقوق بشر وجود ندارد. قبلاً هم وجود نداشت، حقوق شهروندان عادی محافظت نمی‌شد و نخواهد شد. زیرا از نظر مقامات، شهروندان قربانی هستند.
وی افزود: رئیس دولت، کشور آذربایجان را در دنیای رؤیایی خود کشوری معرفی می‌کند که در آن هیچ مشکل اقتصادی و اجتماعی وجود ندارد، شهروندان با هیچ مشکلی مواجه نیستند و همه آزادی‌ها تضمین شده است. در این رؤیا این تصور را ایجاد می‌کنند که جامعه مدنی با هیچ ظلمی روبه‌رو نمی‌شود و در صورت مواجهه با آن‌ها به سادگی مجرم خوانده می‌شوند.
این روزنامه‌نگار می‌گوید: در جمهوری آذربایجان دو جهان موازی وجود دارد و تنها یکی واقعیت است. در این واقعیت، هم شهروندان عادی و هم جامعه مدنی به عنوان کالاهای تجارت در چشم و دست دولت دیده می‌شوند. هیچکس نیست که آن‌ها را به حساب بیاورد، کسی نیست که به آن‌ها احترام بگذارد و کسی نیست که از آن‌ها محافظت کند. سالیان سال است که همین‌طور است و در زبان و سخنان حکومت، هرکس ادعای خلاف این را داشته باشد، دروغ می‌گوید. باورنکردنی‌ترین جنبه وضعیت ایجاد شده عادی شدن آن است.
انار ممدلی، رئیس مرکز نظارت بر انتخابات و آموزش دموکراسی معتقد است: در جمهوری آذربایجان در خصوص حفظ حقوق بشر بحران سیاسی وجود دارد. متأسفانه این بحران هر سال عمیق‌تر می‌شود. مشارکت دادگاه‌ها و نهادهای مجری قانون در حمایت از حقوق اولیه و حقوق شهروندی شهروندان بسیار کم است. حمایت از حقوق سیاسی مطرح نیست.
وی افزود: این خود دولت، نهادهای مربوطه دولت است که در نقض بیشتر حقوق سیاسی شرکت می‌کنند. از نهادهای مجری قانون گرفته تا نهادهای مختلف دولتی، از جمله سیستم قضایی، حقوق سیاسی شهروندان آذربایجان به طور گسترده نقض می‌شود. از نظر حقوق سیاسی، آزادی بیان بیشتر، آزادی تشکل، آزادی تجمع آزاد، حق شهروندان برای مشارکت در زندگی اجتماعی و سیاسی به طور گسترده نقض شده است، بنابراین وضعیت حقوق بشر در کشور را بحرانی می‌دانم.
در گزارش امسال گزارشگران بدون مرز درباره آزادی مطبوعات جهان، جمهوری آذربایجان در بین 180 کشور رتبه 151 را به خود اختصاص داده است.
در گزارش «کشورهای در حال گذار – 2023» سازمان حقوق بشر «خانه آزادی» اشاره شده که جمهوری آذربایجان در فهرست نظام‌های خودکامه قرار دارد.
مقامات جمهوری آذربایجان اعلام می‌کنند که تمام حقوق اساسی در این کشور به طور کامل احیا شده و مردم به خاطر آزادی مورد آزار و اذیت قرار نمی‌گیرند. مقامات سیاسی این کشور انتقادات را نمی‌پذیرند و آن را مغرضانه می‌دانند.
انتهای پیام/
