گزارش داده محور نمایشگاه مجازی کتاب تهران / چه ناشرانی چه کتاب‌هایی فروختند؟


موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران گزارش داده محور نمایشگاه مجازی کتاب تهران ۱۴۰۲ را با عنوان «تکتا، تصویر کتاب ایران» ـ داده‌پردازی شماره یک منتشر کرد.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در بخشی از مقدمه این گزارش آمده است: « هم‌اکنون کتا‌ب‌های منتشر شده ایران که در بانک اطلاعات خانه کتاب و ادبیات به ثبت رسیده است از یک میلیون و 800 هزار عنوان کتاب چاپ اول و تجدید چاپ عبور کرده است.

دقیق‌ترین اطلاعات فروش کتاب کشور نیز داده‌های بخش مجازی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بوده است و مابقی اطلاعاتی که امکان دستکاری‌ها و مداخله‌های انسانی در آنها وجود دارد به این دقت نیستند. بخشی از اطلاعات ارائه شده در این گزارش که نتیجه انتخاب مردم از آثار عرضه شده ناشران حاضر در نمایشگاه مجازی است تعجب برانگیز و برهم زننده تصورات قبلی بوده اما بیانگر ذائقه مردم کشور است. نسخه شماره یک تکتا تصویر کتاب ایران، تصویر کلی رفتار ناشران، فروشندگان و خریداران در بخش مجازی سی و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را روایت می‌کند.»

براساس این گزارش و در مقایسه خریداران کتاب در نمایشگاه مجازی مشاهده می‌شود که تعداد خریداران مجازی نمایشگاه کتاب از نخستین دوره آن یعنی بهمن 99 تا سومین دوره آن یعنی اردیبهشت 1402 روندی صعودی داشته و این روند تثبیت شده است. به عبارت دیگر تعداد خریداران نمایشگاه مجازی از 161 هزار و 126 هزار نفر در سال 99 به 180 هزار 328 هزار نفر در اردیبهشت 1402 رسیده است.

مقایسه تعداد کتابهای فروش رفته در فروشگاه مجازی نیز نشان می‌دهد که در اردیبهشت 1402 یک میلیون و 369 هزار و 724 نسخه کتاب به فروش رفته که در مقایسه با دوره‌های پیشتر روند رو به رشدی را شاهد هستیم.

رشد 23 درصدی عناوین

تعداد عناوین عرضه شده در نمایشگاه مجازی چهارم نسبت به دوره‌های پیش با 23 درصد افزایش به 269 هزار و 374 عنوان رسیده است. درحالی که ارزش برآوردی چاپ رسمی در سال جاری، 12 هزار میلیارد تومان بوده است، ارزش ریالی کتاب‌های فروش رفته در نمایشگاه مجازی چهارم 169 میلیارد و 661 میلیون تومان بوده است. این درحالیست که برآورد فروش کتاب در بخش مجازی و فیزیکی سی و چهارمین نمیاشگاه کتاب تهران 401 میلیارد بوده است.

به طور تقریبی از هر سه کتاب خریداری شده در نمایشگاه سی و چهارم یک کتاب از بخش مجازی خریداری شده است، میانگین محصولات عرضه شده 40 هزار تومان بیشتر از میانگین ارزش محصولات خریداری شده بوده است، به عبارت دیگر میانگین قیمت محصولات فروش رفته 123 هزار تومان و میانگین محصولات عرضه شده 163 هزا تومان بوده است.

متوسط خرید هر فرد در نمایشگاه مجازی 940 هزار تومان

متوسط خرید هر حساب کاربری(حقیقی و حقوقی) در بخش مجازی 940 هزار تومان بوده است. به عبارت دیگر هر ثانیه بیش از 196 هزار تومان در نمایشگاه مجازی خریداری شده است. مقایسه بازه های قیمتی کتابهای خریداری شده نمایشگاه مجازی نشان می دهد که قیمت به عنوان عاملی مهم در انتخاب کتابها در نظر گرفته شده است.

میانگین سنی خریداران نمایشگاه مجازی

تحلیل رفتاری خریداران کتاب از نمایشگاه مجازی سی و چهارم نشان می‌دهد که 457 کودک زیر 13 سال 25 درصد از جمعیت خریداران کتاب را به خود اختصاص داده‌اند، همچنین 132 هزار و 942 خریدار نیز بین 20 تا 40 سال سن داشتند که 73 درصد جمعیت خریداران را تشکیل می دهند 1.18 درصد باقیمانده نیز 2 هزار و 134 خریدار سالمند 61 سال به بالا بودند، نوجوانان 7.71 درصد جمعیت خریداران با عدد 13 هزار و 912 نفر بودند و میان سالان 41 تا 60 سال 17 درصد از جمعیت خریداران را تشکیل دادند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که 92 درصد از خرید کتاب‌ها توسط جوانان و میانسالان انجام شده است. جوان‌ترین خریدار یک سال سن و مسن‌ترین خریدار 94 سال سن داشته است.

آقایان بیشتر از خانم‌ها کتاب خریدند

همچنین آمارها نشان می‌دهد به طور متوسط 1.5 کتاب بیشتر در سبد آقایان نسبت به خانم‌ها قرار داشته است مردان به طور متوسط 8.2 کتاب خریداری کردند در حالی که زن ها به طور متوسط6.7 کتاب خریداری کرده‌اند.

72 درصد کتاب‌های خریداری شده متعلق به بخش عمومی است

دسته‌بندی محتوایی کتابهای فروش رفته نشان می‌دهد که 72.09 درصد کتابهای خریداری شده متعلق به بخش عمومی بوده است. از 9 میلیون و 873 هزار و 98 نسخه خریداری شده متعلق به بخش عمومی  بوده و دو میلیون و 518 هزار و 37 نسخه متعلق به بخش کودک، 86 هزارو  672 نسخه متعلق به بخش آموزشی و 22 هزار و 29 نسخه متعلق به کمک آموزشی، 12 هزار و 393 نسخه کمک آموزشی کودک و 9 هزار و 395 نسخه متعلق به سایر بوده است.

کودک و نوجوان پرمخاطب‌ترین

پرمخاطب‌ترین گروه موضوع نمایشگاه مجازی چهارم نیز کودک و نوجوان با فروش دو میلیون و 518 هزار و 37 نسخه، ادبیات با فروش 2 میلیون  و122 هزارو  59 نسخه، دین با فروش 185 هزار و 845 نسخه بوده اند و پس از آن علوم اجتماعی کمک آموزشی و تاریخ و جغرافیا در رده های بعدی قرار دارند. بررسی ها نشان می دهد 4 گروه مخاطب اول 1.5 درصد بیشتر از گروه موضوعی بعدی فروش داشته اند.

40 درصد فروش در حوزه ادبیات و داستان

بررسی زیرموضوعات مورد علاقه خریداران نمایشگاه کتاب نیز در نوع خود جالب توجه است بیش از فروش 40 درصد فروش زیرموضوع پرمخاطب نمایشگاه مجازی کتاب مربوط به ادبیات و داستان بوده است داستان کودک و نوجوان 8.24 درصد، داستان و رمان خارجی 5.16 درصد، جامعه شناسی و علوم اجتماعی 4.44 درصد، مدیریت اقتصاد وبازرگانی 4.17 درصد، داستان و رمان فارسی 4.15 درصد و ادبیات خارجی 2.36 درصد را به خود اختصاص داده است.

تالیف پیشتازتر از ترجمه در خرید بوده‌ است

آمارها نشان می دهد خریداران بیشتر تمایل به خرید کتابهای تالیفی بوده‌اند 5 میلیون و 217 هزار و  83 نسخه از کتابهای فروش رفته ترجمه است که 23 درصد کمتر از فروش کتابهای تالیفی است.

بررسی عناوین پرطرفدار در این تحلیل نیز بسیار جالب توجه است بررسی ها نشان داده 100 عنوان پرطرفدار مجموعا بیش از 76 هزار نسخه فروش داشتند همچنین آمارها نشان می دهد که ناشران برای انتشار عناوین پرطرفدار رقابت تنگاتنگی دارند به طوری که 28 درصد 100 عنوان پرطرفدار بیش از یک ناشر دارند برای نمونه کتاب شازده کوچولو اثر انتوان سنت اگزوپری توسط 93 ناشر در نمایشگاه عرضه شده بود.

کتاب‌های پرفروش کدام‌اند؟

بیشترین فروش متعلق به کتاب "کتابخانه نیمه شب" است که توسط 65 فروشنده در نمایشگاه عرضه شده است.2 هزار و 303 خریدار 2 هزار و 353 نسخه از این کتاب را خریداری کرده‌اند.

تحلیلی تصویری این گزارش را اینجا ببینید!

در این گزارش آمده است با در نظر گرفتن پرفروش‌ترین ناشر این عنوان، رتبه آن از یک به رتبه‌های پایین‌تر تغییر خواهد کرد، همچنین براساس آمار کتاب «مهارتهای زندگی» رتبه دوم پرفروش را به خود اختصاص داده است این در حالی است که این کتاب توسط دو فروشنده عرضه شده و 13 خریدار دو هزارو  212 نسخه از آن را خریدار کرده‌اند. با در نظر گرفتن سهم خریداران این عنوان جای خود را در جدول پرفروش‌ها به عناوین دیگر خواهد داد.

 کتاب «ستاره ها چیدنی نیستند» توسط 37 فروشنده عرضه شده و توسط 1216 خریدار دو هزار و 95 نسخه از آن  خرید شده است. «خاتون و قوماندان»، «تکه هایی از یک کل منسجم»، «حکمت جاودانه»، «کهکشان نیستی»، «ترجمه الغارات»، «تفسیر تسنیم»، و «حضرت حجت» دیگر کتاب‌های پرفروش این نمایشگاه بوده‌اند.

در مجموع در بخش مجازی سی و چهارمین نمایشگاه کتاب تهران دو هزار و 231 ناشر و کتابفروش حضور داشتند که از این میان دو هزار و 59 ناشر و 172 کتاب فروش بوده‌اند. ناشران به طور مستقیم یک میلیون و 113 هزار و 468 کتاب فروختند، در حالیکه کتابفروشان موفق به فروش 256 هزار و 256 نسخه شده‌اند.

ناشران با تعداد 12 برابری خود نسبت به کتاب فروشان از نظر تعداد نسخه تقریبا 4 برابر کتاب فروختند، در همین حال 172 کتاب فروشی توانسته‌اند بیش از 260 هزار نسخه کتاب بفروشند که این حجم فروش به طور میانگین سه برابر تعداد کتابهای هر ناشر است. به نظر می‌رسد فروش قابل توجه کتاب فروشان به دلیل عرضه کتابهای قدیمی‌تر و ارزان‌تر و نیز تنوع عناوین یک کتاب فروشی نسبت به ناشران باشد.

انتهای پیام/

پیوست
واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط