آرزوی دیرینه شاهزاده ایرانی که بعد از ۲ قرن محقق شد/ «عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد!»

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مستند «کابوس ژنرال» به تهیه‌کنندگی احسان حجتی و کارگردانی مهدیه رضایی به تازگی آخرین مراحل تولید را پشت سر گذاشته و قرار است در برنامه «پاتوق رواق» به نمایش دربیاید.

مهدیه رضایی کارگردان این فیلم در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم درباره سوژه این مستند توضیح داد و گفت: ایده ساخت این مستند به یک اتفاق مهم تاریخی برمی‌گردد. عباس میرزا یکی از شاهزاده‌های قجری در زمان حکومت فتحعلی شاه است که مسئولیت عقد قرارداد با فرانسوی‌‌ها برای خرید تجهیزات نظامی را برعهده می‌گیرد. ماجرا از این قرار است که ایران در جنگ با روسیه تزاری قرار دارد و نیاز مبرمی به خرید تسلیحات نظامی برای مقابله با روس‌ها دارد. به همین دلیل عباس میرزا سراغ فرانسه می‌رود و قراردادی با آنها می‌بندد اما اتفاقاتی رخ می‌دهد که همه چیز را دگرگون می‌کند.  

وی اضافه کرد: فرانسوی‌ها خلف وعده می‌کنند و به جای اینکه به قرارداد خود برای تحویل تجهیزات نظامی به ارتش ایران پایبند باشند، با روسیه قرارداد امضا می‌کنند و او را در این جنگ همراهی می‌کنند. جنگ با شکست ایران به اتمام می‌رسد اما عباس میرزا تصمیم مهمی می‌گیرد. او طرح ساخت سلاح‌های بومی در ایران را پایه‌ریزی می‌کند و تصمیم می‌گیرد براساس توانمندی‌های یگان نظامی و اسرای جنگی ساخت سلاح در داخل ایران را کلید بزند، اگرچه عمر او به این موضوع قد نمی‌دهد و فوت می‌کند.از دریچه این اتفاق تاریخی، مروری بر سیر تحولات نظامی ایران در دوره‌های مختلف داریم؛ در بخشی از فیلم به دوران پهلوی می‌رویم و درباره ارتش ایران در آن دوران و تسلیحاتی که به آن اضافه می‌شود، تصاویری را نشان می‌دهیم. در بخش دیگر این مستند، به دوران حکومت جمهوری اسلامی به ویژه سال‌های جنگ تحمیلی می‌رسیم که ایران از نظر تسلیحات نظامی شرایط سختی دارد. در این دوران نیز یک اتفاق مهم تاریخی دیگر رخ می‌دهد که به ماجرای «ایران–کُنترا» یا پرونده «مک فارلین» مشهور است.

این مستندساز با اشاره به ماجرای «ایران کنترا» گفت: این پرونده، ماجرای یک رسوایی سیاسی در ایالات متحده آمریکا در دوران ریاست جمهوری رونالد ریگان است که طی آن مقامات دولت ریگان تصمیم می‌گیرند به‌طور مخفیانه، به ایران تسلیحات بفروشند. هدف اصلی آنان از این اقدام این بود که با درآمد حاصل از فروش تجهیزات نظامی به ایران، بودجه لازم برای مبارزه با شورشیان کنتراهای نیکاراگوئه را تأمین کنند. در آن دوران، تأمین بودجه کنتراها از سوی دولت آمریکا بر اساس لایحه بولند، ممنوع اعلام شده بود و به همین دلیل مک فارلین به صورت مخفیانه تلاش می‌کرد تا به ایران سلاح بفروشد.

وی ادامه داد: سفر مک فارلین با پاسپورت جعلی به ایران، خبر دار شدن امام خمینی از این ماجرا و مخالفت او با این خرید سلاح، رسوایی بزرگی را برای مک فارلین و دولت آمریکا در سطح جهانی به همراه دارد، اما با وقوع این حادثه، پرونده تولید تسلیحات نظامی بومی برای بار دوم در ذهن سیاستمداران ایرانی باز می‌شود. اتفاقی که این بار به نتیجه می‌رسد و زمینه‌ساز اتفاقات بسیار مهمی برای کشورمان می‌شود. شاید بتوان گفت اولین تلاش موفق ایران برای تولید تجهیزات نظامی بومی در همین دوران رقم می‌خورد و هدف دیرینه عباس میرزا بعد از نزدیک به دو قرن به نتیجه می‌رسد.

رضایی با اشاره به انگیزه خود از ساخت این مجموعه گفت: موضوعی که در این حوادث برایم بسیار مهم بود این بود که امام خمینی علیرغم شرایط بسیار سخت جنگ در آن روزها نپذیرفت که از آمریکا سلاح بخرد و سراغ تولید تسلیحات نظامی در داخل کشور رفت. از همین دریچه، در فیلم مستند «کابوس ژنرال» مروری بر دستاوردهای نظامی موفق ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی داریم.

وی درباره انتخاب نام «کابوس ژنرال» برای این مستند گفت: نام این فیلم برآمده از یکی از سخنرانی‌های مهم آیزنهاور رئیس جمهور پیشین آمریکا است. او در بین جمعی از مردم آمریکا حرف‌های عجیبی درباره ایران بر زبان می‌آورد و می‌گوید: ایران کشور استراتژیکی است، دسترسی خوبی به منابع طبیعی دارد و اگر نتوانیم آنها را در عرصه‌های مختلف به ویژه حوزه نظامی مدیریت کنیم و آنها به گذشته پرافتخار خود برگردند، خطر بسیار مهمی برای قدرت آمریکا خواهند بود. شاید بهتر باشد بگویم که ایران کابوس این ژنرال آمریکایی بود و به همین دلیل این نام را برای مستند انتخاب کردیم.

کارگردان مستند کابوس ژنرال درباره تحقیق و پژوهش این فیلم مستند بیان کرد: تحقیق و پژوهش این فیلم را آقای احسان حجتی انجام دادند و سال‌ها برای بررسی ابعاد مختلف این موضوع زمان گذاشتند. طرح ابتدایی فیلم این قدر پر شاخ و برگ نبود، اما در مسیر تحقیق و پژوهش پربارتر شد.

او درباره روند تولید این فیلم نیز گفت: مستند کابوس ژنرال را 3 بار تدوین کردیم تا به این خروجی نهایی برسد. از این نظر نیز نزدیک به 6-7 ماه مشغول تولید بودیم.

عوامل تولید فیلم مستند «کابوس ژنرال» عبارتند از:

تهیه‌کننده: احسان حجتی، کارگردان و تدوینگر: مهدیه رضائی، نویسندگان: احسان حجتی و داوود مرادیان، پژوهشگر: احسان حجتی، آرشیویاب: مهدیه رضایی، حسام ابوالحسنی و مرضیه بکان، نریتور: محمد صراف، موشن گرافیست: سیروان مهدوی و اصلاح رنگ و نور: مهدی اولادوطن.

براساس این گزارش، این فیلم مستند، امروز سه‌شنبه 1 اسفندماه از ساعت 16 در قالب محفل اکران، نقد و بررسی «پاتوق رواق» در محل بنیاد فرهنگی روایت فتح به نمایش درمی‌آید.

انتهای پیام/+