سیاهچاله‌ای به نام اینستاگرام


افزایش روزبه‌روز گرایش به فضای مجازی و در رأس آن «اینستاگرام» سبب ورود اقشار مختلف با هر سن‌وسالی از دکتر و مهندس گرفته تا هنجارشکنان، مجرمین و خلافکاران به این فضا شده است.

به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، دو روز پیش بود که پلیس فتا آماری درخصوص جرایم اخلاقی در فضای مجازی اعلام کرد که آمار خیره‌کننده و تأمل‌برانگیزی بود! سردار وحید، رئیس پلیس فتا اعلام کرد: شبکه اجتماعی اینستاگرام با بیش از 91 درصد، کماکان بیشترین حجم آلودگی جرایم غیراخلاقی را به خود اختصاص داده است. آماری که با توجه به عضویت بیش از 45میلیون کاربر ایرانی در این شبکه، زنگ خطری جدی برای فرهنگ جامعه محسوب می‌شود.

افزایش روزبه‌روز گرایش به این شبکه‌ها و در رأس آن «اینستاگرام» سبب ورود اقشار مختلف با هر سن‌وسالی از دکتر و مهندس گرفته تا هنجارشکنان، مجرمین و خلافکاران به این فضا شده است! در این فضا به قدری تبادل اطلاعات سریع است که مراحل سنتی ارتکاب جرم یعنی اراده و قصد، تدارک مقدمات و شروع به اجرا به چشم نمی‌آید و مسیرهای اطلاعاتی آن به قدری زیاد است که نتیجه جرم در یک لحظه در مکان‌های گوناگونی حاصل می‌شود!گسترش استفاده افراد از فضای مجازی به‌ویژه اینستاگرام و محبوبیت آن، سبک جدیدی از زندگی را در جهان شکل داد و به‌عنوان یک فرصت و در مواقعی تهدید، بر جنبه‌های مختلف زندگی افراد اثرگذار شد. رشد تعداد صفحات فضای مجازی اگرچه در مواردی فرصت بود و سبب افزایش اطلاعات، روزآمدسازی دانش، انتشار سریع اخبار و...شد اما روی دیگر تهدیدهایی بود که این فضا بر جامعه تحمیل کرد. شکل‌گیری سلایق جدید، مصرف‌گرایی، ناامیدی، فریب افراد، نمایش ضدارزش‌ها، هنجارشکنی، کلاهبرداری‌های اینترنتی، زیان‌های مالی و در یک کلام شکل‌گیری جرایم آن روی دیگر این سکه بود!
   
عضویت بیش از 40میلیون کاربر ایرانی در اینستاگرام
براساس گزارش «دیتاک»، تا پایان سال 1401 حدود 58 تا 61میلیون ایرانی کاربر تلگرام بوده‌اند. اینستاگرام هم 42 تا 46میلیون کاربر ایرانی دارد و حدود چهارمیلیون کاربر ایرانی هم در توییتر فعال هستند. با وجود اشتراکات موجود در شبکه‌های اجتماعی، موضوعات اصلی یا ژانرهای هرکدام با دیگری متفاوت است. از آنجا که صفحه اینستاگرام با افکارعمومی مردم و زندگی روزمره مرتبط است، فهم و درک چشم‌انداز کلی مردم جامعه به‌وسیله ارزیابی این فضا میسر می‌شود. تعداد مخاطبان این فضا از یک‌سو و نقش غیرقابل‌انکار آن در واقعیت جامعه از سوی دیگر، موضوعی است که در صورت عدم کنترل و نظارت بر این فضا می‌تواند تبعات مختلفی را به همراه داشته باشد. این موضوع به‌ویژه در کشور ما به‌دلیل وجود فرهنگ اصیل ایرانی و ارزش‌های دینی از یک‌سو و اغراض دشمنان برای ضربه‌زدن به افکار جامعه از سوی دیگر، حساسیت بیشتری می‌یابد. موضوعی که رهبری نیز در فرمایشات خود با اشاره به آن می‌فرمایند: «فضای مجازی به اندازه انقلاب اسلامی اهمیت دارد و عرصه فرهنگی عرصه جهاد است. اگر از فضای مجازی غافل شویم اگر نیروهای مؤمن و انقلابی این میدان را خالی کنند مطمئنا ضربه خواهیم خورد.»
   
آمار پلیس فتا از جرایم غیراخلاقی اینستاگرام
اگرچه از زمانی که شبکه‌های اجتماعی پای خود را به کشورمان باز کردند، پلیس فتا بارها در مورد استفاده از این پیام‌رسان‌های خارجی هشدار داد و خطرات آن را به مردم گوشزد کرد، اما همچنان طبق آخرین آمار اعلام‌شده بیشترین میزان جرایم اخلاقی متعلق به اینستاگرام است!درهمین راستا سردار وحید، رئیس پلیس فتا ضمن اعلام طرح عملیاتی پیش‌دستانه علیه جرایم اخلاقی و مغایر با شئونات اسلامی، اجتماعی و فرهنگی و دستگیری گردانندگان، مدیران و اعضای10نشانگاه سایبری، خبر داد: «طبق بررسی‌های اخیر، اینستاگرام با بیش از 91درصد، کماکان بیشترین حجم آلودگی جرایم غیراخلاقی فضای مجازی را به خود اختصاص داده است.»وی همچنین اعلام کرد: «از ابتدای سال‌جاری تاکنون تعداد 9835 تارنما نیز مورد رصد عام قرار گرفت که با بررسی اطلاعاتی سایبری روی 3842 فقره تارنمای مشکوک تعداد 1765 مورد مجرمانه مشاهده گردیده و از این تعداد 765 مورد با تذکر تلفنی و با همکاری هموطنان تمامی محتوای نامناسب مسدود گردیده و مابقی جهت سیر مراحل قانونی به مراجع قضایی معرفی شده است.»
   
تبرج و خودنمایی، بستر شکل‌گیری جرایم اخلاقی
حال سؤال اینجاست شبکه‌های اجتماعی و در رأس آن اینستاگرام که بسیاری آن را سرگرمی می‌دانند، چگونه بستر را برای شکل‌گیری جرایم اخلاقی فراهم می‌کنند؟مهدی‌رضا برنا، پژوهشگر فضای مجازی در گفت‌وگو با«جام‌جم» دراین‌باره می‌گوید: «شبکه اینستاگرام مبتنی بر فرهنگ غیرایرانی به‌وجودآمده و با توجه به این‌که این شبکه مبتنی بر تصویر است، از همان ابتدا، بر مبنای تبرج و خودنمایی شکل گرفت؛ موضوعی که در فرهنگ اصیل اسلامی امری قبیح شمرده می‌شد و اکثر خانواده‌های ایرانی تمایلی به آن نداشتند؛ اما ارزش‌های این شبکه مبتنی بر خودنمایی و به‌رخ‌کشیدن بود و همین موضوع سبب شد که در گذر زمان بستر خوبی برای جرایم اخلاقی در این شبکه شکل گیرد، لذا درحال‌حاضر تعجبی ندارد که ما شاهد این باشیم که بیشترین جرایم اخلاقی در اینستاگرام اتفاق بیفتد.»

شماره تماس جهت گزارش موارد مشکوک به پلیس 
بااین‌حال علی‌رغم هشدارها و انجام برخی اقدامات پیشگیرانه از سوی مسئولان، عضویت تعداد زیادی از افراد به‌ویژه نوجوانان در شبکه‌های اجتماعی به‌خصوص اینستاگرام را نمی‌توان انکار کرد. آنچه باید پذیرفت این است که در شرایط فعلی با نظارت و کنترل بر این فضا و محتوای آن دروهله اول از سوی خانواده‌ها و دروهله بعدی از سوی پلیس، تا حد زیادی می‌توان از تبعات فرهنگی و اجتماعی آن جلوگیری کرد.طبق اعلام پلیس، افراد و خانواده‌ها در صورت دیدن موارد مشکوک با شماره 096370 تماس بگیرند.

منبع: جام‌جم

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط