بیم و امید درباره صلح اوکراین؛ انگیزه متفاوت پوتین و زلنسکی

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، با گذشت دو سال از جنگ روسیه در اوکراین، مخالفت هایی با زلنسکی در حال شکل گیری است. گروهی جنگ در اوکراین را جنگ زلنسکی دانسته و او را متهم به طولانی شدن این جنگ می دانند.

زلنسکی نیز در واکنش به این رفتار معتقد است، شرکای اوکراین "از شکست روسیه در جنگ می ترسند" زیرا این امر منجر به "پیامدهای ژئوپلیتیک غیرقابل پیش بینی" می شود. وی با بیان این مسئله آنها را متهم به کم کاری در مقابل روسیه برای رسیدن به پیروزی و پیوستن کشورش به اتحادیه اروپا و ناتو می‌داند.

اما چه عاملی باعث ترس از شکست روسیه در میان کشورهای غربی و متحدان اروپایی او شده است که به صورتی کاملاً محتاطانه سعی در اداره و کنترل این بحران را دارند. به طوریکه بسیاری از متحدان اروپایی ازپیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا و ناتو در سال هایی دور خبر داده و اوکراین را از پیوستن و تحت حمایت ناتو در آینده ای نزدیک ناامید ساخته اند.

ترس یا احتیاط واژه ای که باید در رفتار اخیر رهبران غربی و متحدان اروپایی‌ در ادامه بحران اوکراین مورد توجه قرار گرفته و دلایل این استراتژی مورد تبیین قرار بگیرد.

رهبران غربی باید بر خطرات بسیار فوری‌تر ناشی از پیروزی روسیه متمرکز شوند. روسیه اکنون ابتکار عمل را در اوکراین به دست آورده و در حال پیشروی است. پوتین بیش از هر زمان دیگری اعتماد به نفس دارد و به وضوح تمام کشورش را برای یک جنگ فرسایشی طولانی آماده می‌کند.

انتصاب یک اقتصاد دان به عنوان وزیر دفاع روسیه خبر از یک درگیری طولانی مدت با پیروزی است. اگر غرب به طور چشمگیری حمایت نظامی خود از اوکراین را افزایش ندهد، شانس موفقیت روسیه وجود دارد.

پیروزی روسیه فضای ژئوپلیتیکی را متحول و منجر به افزایش حمایت بین المللی از کرملین و تضعیف روحیه غرب می شود. کشورهای سراسر جنوب جهانی بی‌طرفی را کنار گذاشته و برای تقویت روابط نزدیکتر با مسکو عجله خواهند کرد. از نظر مادی، فتح اوکراین توسط روسیه پیامدهای عمیق تری برای امنیت اروپا خواهد داشت. پوتین در حال حاضر بزرگترین ارتش اروپا را فرماندهی می‌کند. با تضعیف و تحت کنترل گرفتن اقتصاد اوکراین، روسیه خود را به قدرت مسلط در بازارهای جهانی کشاورزی تبدیل و ابزاری قدرتمند برای گسترش نفوذ در جامعه بین المللی خواهد داشت.

اگر روسیه پیروز میدان نبرد در اوکراین شود، هر دولتی در اروپا موظف است هزینه های دفاعی خود را به شدت افزایش دهد. بسیاری در واکنش به جنگ روسیه علیه اوکراین شروع به مسلح شدن مجدد کرده اند. از جمله این کشورها می توان به کشور سوئد اشاره کرد. پیامدهای بین المللی پیروزی روسیه در اوکراین نیز به همان اندازه فاجعه آمیز خواهد بود. دوره صلح و پیشرفت نسبی که پس از پایان جنگ سرد به وجود آمد، با دوره جدیدی از گذار بین المللی جایگزین خواهد شد.

در این میان برخی از گزارش‌های خبری از منابع روسی از ارسال سیگنال پوتین برای توقف جنگ و دستیابی به آتش بس از طریق مذاکره که خطوط فعلی جنگ را به رسمیت بشناسد خبر داده‌اند.

به گفته رهبران سیاسی در روسیه مذاکرات باید بر اساس «واقعیت های میدانی» و بر اساس طرحی باشد که در تلاش قبلی برای دستیابی به توافق در هفته های اول جنگ باشد و نه بر اساس آنچه یک طرف می خواهد. اما نباید این واقعیت را نادیده گرفت که تا زمانی که زلنسکی در قدرت است، هیچ توافقی ممکن نیست اتفاق بیفتد، مگر اینکه روسیه از طریق متحدان خود و نقش و تاثیر آنها بر غرب و اروپا موفق به انجام مذاکرات شود؛ زیرا زلنسکی با شرایط روسیه برای صلح و مذاکره با پوتین مخالفت کرده است.

در سال 2022، زلنسکی فرمانی را امضا کرد که به طور رسمی مذاکرات صلح با پوتین را "غیرممکن" اعلام کرد و افزود: روشن و بدیهی است که او با رهبر روسیه تعامل نخواهد کرد زیرا تلاش روسیه برای الحاق خاک اوکراین به این معنی است که چیزی برای گفتگو وجود ندارد.

اجلاس صلح سوئیس در ژوئن با هدف متحد کردن افکار بین المللی در مورد چگونگی پایان دادن به جنگ است. این مذاکرات به ابتکار زلنسکی برگزار شد که گفته بود پوتین نباید در آن شرکت کند.

سوئیس روسیه را دعوت نکرده است. مسکو گفته که مذاکرات بدون حضورش معتبر نیست. اوکراین و سوئیس خواهان حضور متحدان روسیه از جمله چین هستند. چین در خصوص درخواست زلنسکی برای حضور در اجلاس صلح سوئیس اعلام کرده که از هرگونه کنفرانس بین المللی صلح درباره اوکراین که توسط روسیه نیز به رسمیت شناخته شود، حمایت خواهد کرد.

پکن از برگزاری به موقع کنفرانس بین المللی صلح که توسط هر دو طرف روسیه و اوکراین به رسمیت شناخته شده است، حمایت می کند. کنفرانس باید "شامل مشارکت برابر همه طرف ها و بحث عادلانه" در مورد طرح های صلح باشد. چین از همه تلاش‌هایی که برای حل مسالمت‌آمیز بحران اوکراین کمک می‌کند، حمایت می‌کند.

سیگنال مثبت پوتین در خصوص جنگ اوکراین ممکن است به دلایل مختلفی صورت گرفته باشد. برخی از این دلایل می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

فشارهای اقتصادی و تحریم‌ها: تحریم‌های اقتصادی گسترده‌ای که توسط کشورهای غربی علیه روسیه اعمال شده‌اند، می‌توانند فشار زیادی بر اقتصاد روسیه وارد کنند. پوتین ممکن است به دنبال کاهش این فشارها و ایجاد ثبات اقتصادی باشد.

هزینه‌های جنگی: جنگ اوکراین هزینه‌های نظامی و انسانی زیادی برای روسیه به همراه داشته است. این هزینه‌ها می‌توانند بر منابع مالی و انسانی کشور فشار وارد کنند و پوتین ممکن است به دنبال کاهش این هزینه‌ها باشد.

فشارهای بین‌المللی: جامعه بین‌المللی به شدت در حال فشار آوردن بر روسیه برای پایان دادن به جنگ اوکراین است. پوتین ممکن است به دلیل این فشارها تصمیم گرفته باشد تا پیشنهاد صلحی ارائه کند تا از انزوای بین‌المللی بیشتر جلوگیری کند.

مذاکرات و منافع استراتژیک: ارائه پیشنهاد صلح می‌تواند به عنوان یک ابزار تاکتیکی برای دستیابی به منافع استراتژیک خاص مورد استفاده قرار گیرد. پوتین ممکن است امیدوار باشد که از طریق مذاکرات به برخی از اهداف خود دست یابد که در میدان نبرد به دست نیامده‌اند.

واکنش به تغییرات در میدان نبرد: وضعیت میدانی در اوکراین ممکن است تغییراتی کرده باشد که به نفع روسیه نباشد. در چنین شرایطی، ارائه پیشنهاد صلح می‌تواند به عنوان یک راهکار برای جلوگیری از تضعیف بیشتر موقعیت نظامی روسیه باشد.

در حال حاضر، پیش‌بینی توافقات صلح میان روسیه و اوکراین دشوار است. جنگ بین این دو کشور پیچیدگی‌های زیادی دارد و عوامل مختلفی بر روند مذاکرات تأثیر می‌گذارند، از جمله مسائل سیاسی، نظامی، اقتصادی و بین‌المللی.

تلاش‌هایی برای مذاکرات صلح انجام شده، اما تاکنون نتیجه قطعی حاصل نشده است. وضعیت جنگ و مذاکرات به طور مداوم تغییر می‌کند و بسیاری از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی در تلاش برای میانجی‌گری هستند. اما برای دستیابی به توافق نباید از نفوذ و نقش چین به عنوان یکی از کشورهای تاثیر گذار بر تصمیمات غرب و اروپا چشم پوشی و آن را نادیده گرفت.

معصومه محمدی کارشناس مسائل اوراسیا

انتهای پیام/