رونق اقتصادی چهارمحال و بختیاری با حمایت از صنایع دستی

استان چهارمحال و بختیاری دارای تنوع بالایی در تولیدات صنایع دستی است، صنایع دستی که در صورت حمایت و رفع موانع تولید آن‌ها می‌تواند به یکی از مسئله‌های اصلی در رونق اقتصاد استان تبدیل شود.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرکرد، حمایت از صنایع دستی ایرانی و کسب و کارهای کوچک و جلوگیری از نابودی آن‌ها یکی از دغدغه هایی‌ست که به همه مردم و دولت مربوط است. زیرا صنایع دستی هر منطقه و هر کشور قسمتی از میراث و هویت و فرهنگ آن منطقه را نشان می‌دهد.

محصولات صنایع هنری و دستی مستقیما از مواد اولیه موجود در طبیعت تولید می‌شوند و ارزش افزوده بالایی برای تولیدکنندگان دارند. حمایت از این صنعت سودآور یکی از سیاست های مهم و مفید دولت و مردم در هر کشوری می‌باشد که می‌تواند کمک شایانی به پیشرفت و توسعه اقتصاد کشور داشته باشد.

خرید مستقیم و بی‌واسطه صنایع دستی  حمایت از این هنرها و صنایع است، صنایع دست ساز ایرانی که قدمت بسیار زیادی دارند، محصولات و اشیاء کاربردی و تزئینی هستند که طیف گسترده ای از فعالیت های خلاقانه که با دست یا ابزارهای ساده ای ساخته می‌شوند هستند.

 در ساخت این محصولات، با مواد مختلفی از جمله چوب و سنگ، سرامیک، ورق فلز، شیشه و صدف، بامبو و الیاف گیاهی و... کار می‌کنند. همچنین باید گفت که محصولات صنایع دستی نماد هنر و تفکر مناطق مختلف است که  سبب ترویج فرهنگ و تمدن ایرانی است.

لزوم حمایت صنایع دستی جهت رونق اقتصادی و افزایش صادرات

ارزش صنایع دستی به قدری بالاست که در بسیاری از مناطق جزو صادرات مهم آن ها به حساب می‌آید از این رو صنایع دستی ایرانی سهم قابل توجهی از صادرات کشور را به خود اختصاص داده است به طور نمونه فرش ایرانی در جهان معروف و مورد توجه است و قیمت بالایی هم دارد.

تولید صنایع دستی را می‌توان، به عنوان یک شغل برای مردم روستاها، عشایر و شهرهای کوچک در نظر گرفت و از کالای ایرانی حمایت کرد و همچنین بستر رشد و توسعه صنایع دستی ایرانی را فراهم آورد.

موضوعی که سبب شده تا صنایع دستی ایرانی که جزو میراث کشور است مورد توجه باشد، کاربردی بودن و پرفروش بودن آن‌ها در طول سالیان است. صنایع دستی هنر و توانایی دستان مردان و زنانی است که تاریخ کهن یک منطقه را به نمایش می‌گذارند.

هنرمندان این حوزه اگر حمایت شوند زمینه برای توسعه اقتصاد و اشتغال فراهم خواهد شد صنایع‌دستی خود، میراث ناملموسی است که می‌توان با بررسی در معانی نهفته در آن، ریشه‌های صنعت در این سرزمین را نظاره و وجود طیف گسترده و پرشمار و متنوعی از انواع صنایع‌دستی در ایران را مشاهده کرد.

تنوع بالای صنایع دستی در استان چهارمحال و بختیاری

ایران به صورت تاریخی سرزمینی صنعتی بوده است صنایع‌دستی اقتصاد هویت‌بنیان، فراگیر، متنوع، ارزان، مولد، اشتغالزا و امنیت‌آفرین است. صنعت، هنر و حرفه‌ای که از خانه تا کارخانه را در بر می‌گیرد.

 از 400 رشته صنایع‌دستی در جهان 299 رشته در ایران وجود دارد که بیانگر تنوع، فراگیری و گستردگی است.یکی از استان‌های ایران که بی‌نظیرترین و زیباترین صنایع دستی متعلق به آن است استان چهارمحال و بختیاری می‌باشد که به علت سبک زندگی عشایری از تنوع بسیار بالایی برخوردار است؛ صنایع دستی این استان به سه گروه شهری، روستایی، عشایری تقسیم شده است.

معروف‌ترین تولیدات صنایع دستی چهارمحال و بختیاری نمد است که از استحکام، ظرافت و زیبایی خاصی بهره مند است و موجب شده که شهرکرد به عنوان شهر ملی نمد معرفی شود و بیشترین صادرات صنایع دستی استان را به خود اختصاص داده است.

امروزه محصولات نمدی مختلف از جمله فرش، زیور آلات، کلاه ، کفش نمدی، کیف و محصولات متنوع دیگری که مورد نیاز و مطابق سلیقه مصرف‌کننده است  از نمد تهیه و صادر می‌شود.

خاتم‌کاری و فرش‌بافی دو صنعت دستی مهم استان

خاتم‌کاری و تولید گلبندی‌های خاتم از دیگر رشته‌های صنایع دستی استان چهارمحال و بختیاری است که روستای شیخ شبان در شهرستان بن با وجود کارگاه‌های خاتم کاری و بیش از 400هنرمند خاتم‌کار مهد خاتم استان است. 

دست بافته‌های داری و غیر داری از دیگر صنایع دستی استان است بافت قالی در چهارمحال و بختیاری قدمت دیرینه دارد  و اکثر زنان چهارمحالی دستی در بافت فرش دارند اما فرش‌های دست بافت چالشتر معروف‌ترین فرش ‌های چهارمحال و بختیاری است که در طرح‌های مختلف خشتی، گل‌مینا، سرو و کاج، یلمه، لچک و ترنج، خرسک و گبه بافته و به کشورهای دیگر صادر می‌شود.

در بافت فرش‌های چالشتر از نخ و الیاف طبیعی تهیه شده از پشم گوسفند و رنگ‌های طبیعی همچون روناس و  پوست گردو استفاده می‌شود که استفاده از مواد طبیعی در بافت این فرش‌ها موجب چشم نوازی بیشتر فرش چالشتر شده است.

هنرمندان چالشتر کم نیستند و در رشته‌های مختلف هنری مشغول فعالیت هستند. قفل چالشتر از دیگر صنایع دستی چهارمحال و بختیاری است. ساخت قفل در چالشتر حداقل سابقه دویست‌ساله دارد، که در ابعاد مختلف ساخته می‌شود.

قفل‌‌های ساخت دست صنعتگران و هنرمندان چالشتر  شهرت جهانی دارد به طوری که  نمونه قفل‌های چالشتر در موزه‌های کشورهای اروپایی به چشم می‌خورد و قفل «کعبه مکرمه» نیز به دست هنرمندان چالشتری ساخته شده است.

آموزش به‌روز صنعتگران صنایع دستی استان

محراب محمدی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در شهرکرد، اظهار داشت: در راستای حمایت از تولیدکنندگان صنایع دستی بحث مشکل بیمه صنعتگرها مقداری حل شد، با تدبیری که شهید جمهور داشتند در سطح کشور بیمه 10000 نفر که قطع شده بود برقرار شد که سهم تأیید شده چهارمحال و بختیاری 54 نفر بود که بر اساس پایش‌های مختلف از جمله دهک‌بندی و سن ابلاغ شد.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث‌فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری افزود‌: در راستای حمایت از صنعتگران و هنرمندان صنایع دستی اعتبارات برای پرداخت تسهیلات مشاغل خانگی ابلاغ شده و لیست متقاضیان به اداره کار معرفی شد که پس از انجام پایش به بانک معرفی می‌شوند، مبلغ این وام بسته به رشته و نوع مواد اولیه و مصالح از 50 تا 200 میلیون تومان متغیر است.

وی ادامه داد: آموزش به‌روز 200 نفر از  هنرمندان و صنعتگران از دیگر برنامه‌ها برای حمایت از تولیدکنندگان صنایع دستی است. همچنین بحث نمایشگاه‌ها را خواهیم داشت، در نمایشگاه منطقه‌ای که در مردادماه سال جاری در شهرکرد برگزار می‌شود علاوه بر استان خودمان هنرمندان و صنعتگران  از 6 استان دیگر در نمایشگاه شرکت می‌کنند. همچنین نمایشگاه و جشنواره اقوام همزمان با هفته دولت در فارسان برگزار می‌شود که 150غرفه پیش‌بینی شده است.

ایجاد بازارچه صنایع دستی در استان

محمدی با اشاره به اهمیت صادرات صنایع دستی استان گفت: با همکاری گمرک و اتاق بازرگانی پیگیر ایجاد پایانه صادرات صنایع دستی و صادرات از مبدأ گمرک استان هستیم، زیرا صنایع دستی استان ما اکثراً به صورت چمدانی و از گمرک دیگر استان‌ها صادر می‌شود که این موضوع باعث شده تا آمار دقیقی از میزان صادرات صنایع دستی استان نداشته باشیم.

وی اشاره کرد: استفاده از باشگاه‌های ورزشی با تخفیف ویژه برای صنعتگران، همکاری با سایر دستگاه‌ها برای حمایت از صنعتگران، حمایت‌های حقوقی، بحث حامل‌های انرژی که حداقل تعرفه برای صنعتگران در نظر گرفته و از تجاری خارج شدند از دیگر مباحث حمایتی از تولیدکنندگان صنایع دستی استان است.

معاون صنایع دستی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با اشاره به اهمیت بازارچه صنایع دستی در استان گفت: برنامه ایجاد بازارچه‌های صنایع دستی در استان را داریم. بازارچه قلعه چالشتر به صورت دائمی از ابتدای سال جاری مجدد راه‌اندازی شده است.

محمدی مطرح کرد: در کنار خانه ستوده نیز زمینی مربوط به بهاربند قلعه است، مطالعات برای ایجاد بازارچه صنایع دستی در این زمین انجام شده و در صورت تأمین اعتبار بازارچه دایمی در این محل ایجاد می‌شود. طرح توسعه بازارچه صنایع دستی میدان قدس شهرکرد و اتصال به بلوار کاشانی به زودی اتفاق می‌افتد که 30 غرفه جدید به این بازارچه اضافه می‌شود در شهرستان های دیگر استان نیز زمین برای جانمایی بازارچه صنایع دستی پیش‌بینی شده است.

صادرات 14 میلیون دلار صنایع دستی از استان

وی با اشاره به اینکه شهرکرد شهر ملی نمد است و معروف‌ترین تولیدات صنایع دستی استان نمد است، گفت: بافته‌های داری و غیرداری، خاتم‌کاری، تولید گلبندی خاتم، رودوزی الحاقی یا سرمه‌دوزی، صنایع چوب از جمله منبت، معرق چوب، مشبک چوب، قلم‌زنی روی فلز و هنرهای جدید مانند مینا‌کاری و تذهیب از رشته‌هایی است که فعالیت خوبی در استان دارند.

محمدی تشریح کرد: بیشترین حجم صادرات صنایع دستی استان مربوط به نمد است، زیرا به صورت رسمی از گمرک صادر می‌شود و قابل احصاء است اما تولیدات رشته‌های دیگر به صورت چمدانی و از گمرکات استان‌های دیگر صادر می‌شود که امکان احصاء دقیق آمار وجود ندارد.

محمدی با بیان اینکه  سال 1402 میزان 1190 تن نمد به ارزش 14280 دلار  از گمرک شهرکرد صادر شد، تشریح کرد: با افزایش تولید و افزایش کیفیت تولیدات، صادرات افزایش می‌یابد. در برخی از رشته‌ها مشتری خوبی داریم اما تولیدات کم است و در برخی رشته‌ها مواد اولیه بی‌کیفیت باعث شده بازار خوبی نداشته باشد. در برگزاری دوره‌های آموزشی برای تولید محصولات مطابق با سلیقه مشتری و استانداردهای جامعه هدف  تلاش می‌شود. همچنین سعی کردیم انجمن‌ها و تولیدکنندگان که تولیداتشان صادرات‌محور است را حمایت کنیم تا در نمایشگاه‌های دنیا شرکت کنند.

انتهای پیام/7540/