گردشگری روستا؛ امری مغفول و نیازمند آگاه‌سازی مردم و مسئولان
یکی از منابع گردشگری که در چند سال اخیر مورد توجه گردشگران داخلی و بعضا خارجی و حتی شهروندان قرار گرفته و مهد مواریث مادی، معنوی و طبیعی است و بازگشت به اصالت را برای انسان تداعی می کند؛ روستاست.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ساری، پویایی صنعت گردشگری سرعت و دامنه خلاقیت و نوآوری را در این صنعت نسبت به دیگر صنایع افزایش داده و فراتر کرده است، به‌گونه ای که کشورهای همسایه ایران که به مراتب منابع بسیار کمتری در حوزه گردشگری دارند، اخبار و اطلاعاتی از سرمایه گذاری در مگاپروژه‌های گردشگری و هدف گذاری بر تغییر نقشه گردشگری جهان را برنامه ریزی و استراتژی‌ها را مشخص کرده‌اند.
توجه بیش از حد این کشورها و همچنین غالب کشورها به مقوله گردشگری در سیاست های کلی، چشم اندازها و برنامه های عملیاتی و وقوف آنها بر تاثیرات گردشگری در ابعاد مختلف به ویژه رونق اقتصادی جامعه است.
مازندران استانی با ظرفیت های متعدد در منابع و گونه های مختلف گردشگری است که استفاده از دریا انگیزه غالب گردشگران به عنوان مقصد سفراست، اما در چند سال اخیر یکی دیگر از منابع گردشگری مورد توجه گردشگران داخلی، خارجی و حتی شهروندان قرار گرفته که مهد مواریث مادی، معنوی و طبیعی است و بازگشت به اصالت را برای انسان تداعی می کند و آن روستاست.
انگیزه‌هایی که محرک ایجاد نیاز و خواسته بازدیدکنندگان به دیدار از روستاست و اقامت و استفاده از غذاها، نوشیدنی ها و دسرهای بومی، گذران اوقات فراغت و استفاده از طبیعت بکر، هوای سالم و اقلیم مطلوب، تمدد اعصاب با بهره‌گیری از بافت سنتی و سکوت حاکم بر روستا، تماشای آیین‌ها و آداب و رسوم و تجربه سبک زندگی روستاییان و استفاده از محصولات کشاورزی از جمله آنهاست.
متأسفانه بخش عمده‌ای از این منبع گردشگری اصیل دستخوش تغییرات اساسی در استان شده، به‌گونه‌ای که هویت و ماهیت روستایی را از دست داده و صرفاً نام روستا را بر دوش می‌کشد. بنابراین ضروری‌‌ست از یک‌سو برای حفظ و احیای مواریث گذشتگان که تکرارنشدنی هستند و از سوی دیگر استفاده بهینه از این ظرفیت‌های انحصاری در جهت بهره‌مندی جوامع محلی، با همکاری دستگاه های مرتبط و همیاری دهیاران و شورای اسلامی و با مشارکت مردم، طرح توانمندسازی جوامع محلی در روستاهای برخوردار که بر اساس طرح مطالعاتی ماده 27توسط بنیاد مسکن مشخص شده است، برنامه عملیاتی آنها اعم از آموزش و ایجاد زیرساخت ها به صورت فازبندی و مرحله ای برنامه‌ریزی و اجرا شود.
قطعاً گردشگری روستایی زمانی مفهوم پیدا می‌کند که بستر آن یعنی روستای واقعی وجود داشته باشد و با برنامه‌ریزی هدفمند در سالی که مزیّن به جهش تولید با مشارکت مردم است، ابتدا دهیاران و شوراها و جوامع محلی را با برگزاری دوره های آموزشی و توانمندسازی نسبت به دارایی‌ها و سرمایه‌ها، نقاط ضعف و قوت و فرصت و تهدیدها آگاه کرد و در مرحله بعد با تشکیل سازمان اجتماع‌محور شرایط محیطی را کنترل و مدیریت کرد.
یقیناً اجرای طرح توسعه زنجیره ارزش راهبردی ( که از سیاست‌های کلی کشور در موضوعات مختلف و از جمله در حوزه گردشگری است و برای مازندران که یکی از دو زنجیره ارزش تعیین‌شده گردشگری است)، با هدایت و آگاه‌سازی بخش اصلی و حمایت بخش پشتیبانی می‌تواند باعث ساماندهی و رونق گردشگری روستایی - که 70 درصد درآمدش بین مردم همان روستا توزیع می شود ـ شود.
به عنوان نمونه، یکی از سازمان‌های مردم نهاد در این حوزه با همکاری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و دهیاران و شوراهای اسلامی، دو روستای حسین‌آباد بهشهر در شرق مازندران _با محوریت گردشگری کشاورزی و آبی، دامداری سنتی، غذاهای بومی_ و روستای بالابند تنکابن در غرب استان _با محوریت گردشگری چای، اقامتگاه های بومگردی، غذاها و نان های محلی، آیین ها و آداب و رسوم_ را به عنوان روستاهای هدف برای طرح توانمندسازی انتخاب کرده است.
مرحله نخست طرح شامل آموزش و شناسایی دارایی‌ها و ظرفیت‌ها و چگونگی بهره‌گیری از آنها در ارائه به گردشگران، اصول مهمان‌نوازی و نحوه رفتار با مهمانان گردشگر، انسجام و نحوه توزیع کالا و خدمات به گردشگران توسط اهالی روستا در زنجیره خدمات گردشگری، بازاریابی و استفاده از ظرفیت دفاتر خدمات سیاحتی و راهنمایان گردشگری برای اجرای تور، و...می‌شود.
البته این امر نیازمند استمرار و همراهی و هم‌افزایی فعالیتها (همچنان که در بالا اشاره شد) در زنجیره ارزش گردشگری روستایی است. از همین رو از استاندار مازندران که تحصیلات دکترای ایشان در حوزه گردشگری است، تقاضای صدور دستور جدی به دستگاه‌های حمایتی و پشتیبان برای تحقق این امر مهم در توسعه گردشگری استان را داریم.
مهران حسنی_کارشناس حوزه گردشگری
انتهای پیام/