خاکی‌ترین آیین عاشورا در لرستان +فیلم

مردم لرستان در عاشورا سرتاپای خود را آغشته به گِل می‌کنند و خاکی‌ترین و مخلصانه‌ترین عزاداری را به نمایش می‌گذارند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از خرم‌آباد، شور و غوغای حسینی در میان مردم لرستان هرساله با آیین‌های خاصی برگزار می‌شود که در میان مردم دیارهای دیگر متفاوت است.

مردم لرستان با اجرای شیوه‌های عزاداری خاص خود در این ایام ارادت خود را به امام حسین(ع) نشان می‌دهند و آیین‌های سنتی در این ایام روایتگر عاشقانه‌‌هایی حزن‌انگیز است که اوج آن با آیین گل‌مالی نمایان می‌شود.

لرستان با کهن‌ترین پیشینه تاریخی، آداب‌ و رسوم دیرینه‌ای در عزاداری سرور و سالار شهیدان دارد و مردم این استان آیین‌های خاصی را در ماه محرم و صفر برگزار می‌کنند که با گذشت سالیان سال هنوز عزاداری با همان شیوه سنتی در میان مردم به یادگار مانده‌است.

چند روز قبل از فرارسیدن ماه محرم حسینی جوانان و نوجوانان لرستانی خیمه‌ها و تکیه‌هایی را با شیوه سنتی برپا می‌کنند و علم‌های عزاداری، زنجیر، چهل‌چراغ، بلندگوها و طبل‌ها را برای عزاداری امام حسین(ع ) آماده می‌کنند.

حال‌وهوای محرم اندوهی عظیم در میان مردم ایجاد می‌کند که نشان از عشق، علاقه و تفکر و حرکت در مسیری است که با آزادگی گره‌خورده است.

روضه‌خوانی در خانه‌ها

با شروع ماه محرم مردم لرستان به‌ویژه جوانان برای عرض ارادت به امام حسین(ع) با تشکیل هیئت‌های عزاداری به نوحه‌سرایی، سینه‌زنی و زنجیرزنی در خیا‍‍ب‍‍ان‌ه‍‍ا و ک‍وچ‍ه‌ه‍‍ا می‌پردازند.

اگرچه تفاوت‌های اندکی میان نوع عزاداری مردم در شهرستان‌های مختلف لرستان وجود دارد، اما همه مردم این استان به یک شیوه عزاداری می‌کنند که تفاوت‌های بسیار زیادی با نوع عزاداری دیگر اقوام دارد.

در این ایام زنان نیز با تشکیل جلسات خانگی و روضه‌خوانی به سوگواری می‌پردازند و مردان نیز در حسینیه‌ها، تکایا، خیمه‌ها و خیابان به‌صورت دسته‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی گرد هم می‌آ‌یند و به عزاداری می‌پردازند.

در روز قبل از تاسوعا عده‌ای از جوانان هیئات مذهبی لرستان اقدام به جمع‌آوری هیزم برای افروختن آتش در صبح عاشورا می‌کنند تا جوانان و عزاداران حسینی اعم از زن و مرد بتوانند پس از گل‌مالی لباس‌های خود را خشک کنند.

ارادت و عشق مردمان این دیار به سیدالشهدا و یاران باوفایش سرما، گرما، تابستان و زمستان نمی‌شناسد و غم و ماتمی که فضای لرستان را احاطه می‌کند مردم را به کوچه‌ها و هیئات عزاداری می‌کشاند.

نوای حزن‌انگیز چمرونه

مراسم عزاداری روز عاشورا با نواختن آهنگ حزن‌انگیز چمرونه آغاز می‌شود و صدای ساز و دهلی غمناک که حکایت از رسمی دیرینه از لرستانی‌ها در برپایی مراسمات عزا دارد مردم را به تجمع برای عزاداری سرور و سالار شهیدان فرامی‌خواند.

در روز تاسوعای حسینی جوانان هیئات و تکایا خ‍‍اک‌ رس، ویژه‌ ‌عزاداری‌ روز ‌ع‍‍اش‍ور‌ا، را آماده می‌کنند، خاک تمیزی که عاری از هرگونه آلودگی است ‌و پ‍س‌ ‌از ‌غربال و ال‍ک‌کردن در حوضچه‌های مخصوصی که با آجر آماده‌شده ریخته و با بطری‌های گلاب تزئین می‌شود.

جوانان عزادار در روز تاسوعا هیزم‌ موردنیاز جمع‌آوری‌شده را به‌صورت کپه در کنار حوضچه‌ها انباشت می‌کنند تا در صبح روز عاشورا قبل از طلوع آفتاب خاکی را که در حوضچه‌ها قرار داده بودند با آب گرم و گلاب مخلوط و به گِل تبدیل کنند.

رسم دیرینه لرستان

برخی از عزاداران تنها سروصورت، دو کتف و شانه خود را گِل‌مالی می‌کنند اما زن و مرد، پسر و جوان ارادت خود را به امام حسین(ع) و یاران باوفایش با گل‌مالی کردن خود نشان می‌دهند.

پیشینه آیین گل‌مالی بنابر اظهارات کارشناسان مربوط به‌ پیش از اسلام است و در ایران پیش از اسلام برای برگزاری مراسم سوگ بزرگان، عزیزترین درگذشتگان، جوانان و قهرمانان مردم به نشانه غم و ماتم خود را آغشته به گل می‌کردند.

آیین گل‌مالی مردم لرستان با شماره ثبت 53 در فهرست آثار ملی کشور ثبت‌ شده‌است.

انتهای پیام/ 645

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط