تفسیر| نوع نگاه ما به حوادث تلخ چگونه باشد؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، روش برخورد با حوادث و رویدادهایی که در زندگی هر کدام از ما رقم می‌خورد، اهمیت فراوانی دارد. لازمه‌ی آن، شناخت قواعد و حکمت‌های وضع شده در عالم از سوی خداوند متعال است. مثلاً وقتی انسان با حزن و اندوهی مواجه می‌شود، باید چه برخوردی داشته باشد؟ البته این حزن و اندوه گاهی در زندگی شخصی فرد رقم می‌خورد و گاهی متأثر از رویدادهایی است که در جامعه شکل می‌گیرد و بازتاب آن، زندگی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مثال ملموس آن، ماجرای شهادت شهید سلیمانی و شهید رئیسی رئیس جمهور فقیدمان بود. یا در عرصه اجتماعی مسائلی مثل گرانی مسکن و بنزین و رویدادهای سیاسی مثل عرصه انتخابات و امثالهم. در عرصه جهانی مسائلی مثل ماجرای جنگ غزه را می‌بینیم که موجی از اندوه را در دل مردم دنیا ایجاد کرد و این تصور را در جامعه مسلمانان ایجاد می‌کند که دشمن که شامل جبهه کفر و نفاق است، در اوج اقتدار و قدرت قرار دارد و شاید احساس حقارت و خودکم‌بینی نتیجه آن باشد.

اما وقتی در همین باره به آیات قرآن نگاه می‌کنیم، منطق خداوند را به گونه‌ای دیگر می‌بینیم و متوجه می‌شویم که تحلیل‌های ما بر اساس نگاه‌های مادی است و پشتوانه معنوی ندارد. آیات ١٣٩ و ١٤� و 141 سوره آل‌عمران یک عینک خوبی در اختیار مؤمنان راه حق قرار می‌دهد و اصرار دارد همگان از این زاویه‌نگاه به تحلیل رویدادهای فردی و اجتماعی بپردازند. خداوند در این دو آیه می‌فرماید:

«وَ لَا تَهِنُوا وَ لَا تَحْزَنُوا وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ»؛ «إِنْ یَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ ۚ وَ تِلْكَ الْأَیَّامُ نُدَاوِلُهَا بَیْنَ النَّاسِ وَ لِیَعْلَمَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَ یَتَّخِذَ مِنْكُمْ شُهَدَاءَ ۗ وَ اللَّهُ لَا یُحِبُّ الظَّالِمِینَ»؛ «وَ لِیُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَ یَمْحَقَ الْكَافِرِینَ».

«و سستی نکنید و [از پیش آمدها و حوادث و سختی هایی که به شما می‌رسد] اندوهگین نشوید که شما اگر مؤمن باشید، برترید.»؛ « اگر به شما آسیب و جراحتی رسید، آن گروه را نیز آسیب و جراحتی مانند آن رسید. و ما این روزها [یِ پیروزی و ناکامی] را [به عنوان امتحان] در میان مردم می‌گردانیم [تا عبرت گیرند] و خدا کسانی را که [از روی حقیقت و خلوص] ایمان آورده اند، مشخص کند و از میان شما گواهانی [نسبت به پیروزی ها که نتیجه طاعت و تقواست، و شکست‌ها که محصول نافرمانی و بی تقوایی است] بگیرد؛ و خدا ستمکاران را [که با سستی و بی تقوایی بر خود ستم می کنند] دوست ندارد.»؛ «و [نیز این پیروزی ها و ناکامی‌ها] برای آن است که کسانی را که [از روی حقیقت] ایمان آورده‌اند [از عیوب و آلودگی ها] تصفیه و پاک کند، و کافران را نابود کند.»

این آیات یک پیام سیاسی و اجتماعی دارد و به اهل ایمان می‌فرماید در برابر دشمنان هیچ گاه احساس سستی نکنید و نگران و محزون نباشید؛ در هر صورت اگر احساس می‌کنید که مؤمنید، برتری با شماست؛ یعنی نهایت این زد و خوردها و نیز این چالش‌ها و تقابل‌ها، برتری اهل ایمان است. وقتی به حقایق تاریخی هم نگاه می‌کنیم، این حقیقت را در می‌یابیم؛ چه آن زمان که عده‌ای نوح نبی را تمسخرمی‌کردند، اما همگی گرفتار طوفان شدند و چه آن هنگام که نمرودیان، حضرت ابراهیم نبی را در آتش انداختند و آتش تبدیل به گلستان شد و سبب منکوبی دشمنان  شد و چه آن زمان که فرعونیان تصور قدرت می‌کردند، اما با معجزه الهی در دریا غرق شدند و موسی و قومش نجات یافتند و چه آن دورانی که گروهی هم‌جنس‌باز تمام شهر را فرا گرفته بودند و مؤمنانِ به لوط نبی را تحمیق می‌کردند و آنان را به حاشیه می‌راندند، اما با آن عذاب خاص، ریشه‌شان برچیده شد و مؤمنان عزت یافتند.

باید گفت که اساساً یکی از اهداف مهم خلقت از سوی خداوند، قرار دادن انسان‌ها در بوته آزمون‌های سخت است. در این بین وقتی در جرگه اهل ایمان باشیم، آزمون‌ها دشوارتر خواهد شد و خداوند این عده را با ایادی ابلیس می‌آزماید و همچنان که بیان شد، این سنت در امت‌های گذشته جریان داشت. طبق احادیث ما مؤمنانی که در آخرالزمان قرار می‌گیرند، مانند طلا در کوره، در کوره حوادث سخت قرار می‌گیرند تا زوایدشان گرفته شود و به این ترتیب خالص شوند. در این بین، عده‌ای از آنان در ایمان و عمل به دستورات خدا و پیشرو بودن در جهاد با دشمنان، از همگان سبقت می‌گیرند. اما در سوی دیگر ماجرا، کافران نهایت کارشان نابودی است و خداوند این وعده را به صورت عبرت، در تاریخ بشریت از جمله ماجرای نمرودیان و فرعونیان قرار داد تا جای شبهه‌ای باقی نماند.

با این زاویه‌نگاه، خداوند اصرار دارد به مؤمنان تفهیم کند که در قبال مسائل سخت و دشوار سست و محزون نشوند بلکه باید برنامه خدا را بشناسند، با این برنامه‌ها همراهی کنند و بدانند که تمام این مسائل، ابتلا و آزمون الهی برای تقویت ایمان و آبدیده شدن است و اینکه بدانند آینده از آن آنهاست، آینده‌ای که با ظهور امام عصر عجل الله تعالی فرجه به نفع جبهه مؤمنان رقم می‌خورد،‌ همچنان که امام صادق علیه‌السلام ذیل همین آیه ١٤� آل‌عمران اینطور فرمود «این روزها را میان مردم می‌گردانیم» به این معنی است که از زمان خلقت آدم همیشه دولتی از خدا و دولتی از شیطان بوده، پس در این زمان دولت خدا کجاست؟ آگاه باشید که صاحب دولت خدا، تنها قائم است؛ مَا زَالَ مُنْذُ خَلَقَ اللَّهُ آدَمَ دَوْلَهًٌْ لِلَّهِ وَ دَوْلَهًٌْ لِإِبْلِیسَ فَأَیْنَ دَوْلَهًُْ اللَّهِ أما هُوَ قَائِمٌ وَاحِدٌ.»

انتهای‌پیام/