لگد مال شدن "حقوق حیوانات" در مسابقه اسب‌دوانی
تنها در ایالات متحده، سالانه ۲۰۰۰ اسب به دلیل مصدومیت در میدان مسابقه تلف میشوند و این آمار در سراسر جهان به یک میلیون هم میرسد!
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، شارلوت دوژاردن، یکی از بزرگ‌ترین و برترین المپین‌های بریتانیا، پس از انتشار ویدئویی از ضربه زدن با یک میله فلزی به پاهای اسب خود، که گفته می‌شود ویدئو مربوط به سال 2022 بوده است، سه روز پیش از شروع المپیک 2024 پاریس از حضور در این رویداد محروم شد!
استفاده از اسب برای حمل و نقل، نقطه عطفی در تاریخ بشریت بود چرا که تحرک قابل توجه و مسافت‌های قابل پیمایش نسبتاً طولانی آن، تأثیرات عمیقی بر زندگی انسان‌ها، اعم از استفاده از زمین، تجارت و جنگ داشت. برگرفته از گزارشی با عنوان "اولین اسب سواران جهان چه کسانی بودند؟": محققان با مطالعه بقایای اسکلت‌های انسانی یافت شده در گوردخمه‌هایی به نام کورگان که بین 4500 تا 5000 سال قدمت داشتند، شواهدی از اسب سواری کشف کردند. علی‌ایحال در سالیان اخیر با پیشرفت تکنولوژی و تولید ماشین و...، برخی از این کارکردهای (جنگ، جابجایی و...) یا منسوخ و یا دستخوش تغییرات شدند و یا کاربرد بسیار محدودی پیدا کردند!
اسب در عصر حاضر با نام صنعت اسب و ورزش سوارکاری شناخته شده است. در نگاه سرمایه داری، در بخشی از جهان، اسب را به عنوان کالایی پرسود وارد تجارت کرده و با احداث باشگاه‌های سوارکاری و جذب افراد و ایجاد جرقه‌های ارتباط میان وضعیت اجتماعی و اقتصادی افراد از طریق برگزاری مسابقات اسب‌دوانی و افزایش شرط‌بندی، این موضوع جایگاه یافت و ریشه دواند.
چوری و همکاران در مقاله خود با عنوان "آینده‌نگاری در حوزه صنعت اسب و ورزش سوارکاری با رویکرد سناریونویسی"، ذکر کرده‌اند: صنعت اسب به عنوان عامل اقتصادی در دنیا از طریق فعالیت‌هایی مطرح شده است: از جمله اینکه 1.پرورش اسب فعالیت سودآوری است؛ 2. برای دستیابی به سودآوری طولانی مدت، اسب باید برای اهداف خاص خدمت کند.
راه‌یابی اسب‌ها به عرصه اقتصاد و سودآوری باعث شد، برخی نژاد اسب‌ها با ویژگی‌های خارق‌العاده‌ای که داشتند و حتی محتوای وراثتی آنها، در راستای تولید نژاد‌هایی با ویژگی‌های خاص و گا‌هاً با قیمت‌های گزافی مبادله شوند. به عنوان مثال بر گرفته از گزارشی با عنوان "«فوسایچی پگاسوس»؛ اسبی مشهور به رعد و برق که قیمت آن از مسی و رونالدو بیشتر است!" اینگونه ذکر شده است: «فوسایچی پگاسوس» نام یک اسب از نژاد «تروبرد» است که با نام مالک ژاپنی آن یعنی «فوسائو» شناخته می‌شود.
درخصوص اینکه چرا این اسب اینقدر مشهور شده، عنوان شده است: این اسب در سال 2000 برنده «دربی کنتاکی»، و بعد از آن در حراج اسب‌ها با قیمت 70 میلیون دلار به شرکت ایرلندی پرورش اسب تروبرد به نام «کولمور استاد» فروخته شده است. این شرکت از طریق بازوی مسابقه‌ای خود یعنی شرکت «بالیدویل» توانسته قهرمان‌ها و اسبهای زیادی را در سطح جهانی معرفی کند. فوسایچی بعد از شرکت در چندین مسابقه در شیلی و اروگوئه و همچنین تولید فرزندانی برنده در مسابقات مختلف، در سال 2020 بعد از فصل جفت‌گیری بازنشسته شد و در تاریخ 23 می 2023 در 26 سالگی به دلیل عوارض ناشی از کهولت سن از دنیا رفته است.
آنچه در این میان به نظر میرسد، این است که بهره‌مندی و استفاده مفید از حیوانات به خودی خود امر بدی نیست اما نکته‌ای که در این میان مطرح است، بحث رعایت حقوق و رفاه حیوان در هرحالی است و سوال این است که این مهم در پرورش اسب به چه میزان رعایت می‌شود؟! در تعلیم، تربیت و آموزش اسب معمولاً از شیوه‌های درستی استفاده نمی‌شود. مثلاً شلاق سوارکاری یکی از نمادی‌ترین سمبل‌های این حرفه است که مطالعاتی در این خصوص نشان داده است که این وسیله می‌تواند ابزاری برای شکنجه اسب باشد!
سال 1399 روزنامه دیلی‌میل بر اساس نتایج یک مطالعه، گزارشی را منتشر کرد. در این گزارش آمده است: اسب سواران معمولاً در یک مسابقه، 15 تا 20 بار اسبهای خود را شلاق می‌زنند. از طرفی پوست این موجودات باشکوه، ساختار اتمی مشابه‌ای با پوست انسان دارد و درد را تشخیص می‌دهد! این مطالعه که توسط محققان دانشگاه سیدنی انجام شده بود، نشان داد که تفاوت قابل توجهی میان اعصاب لایه خارجی پوست اسب‌ها و انسان‌ها که به تشخیص درد اختصاص دارند، وجود ندارد.
اگرچه اسب‌ها بافت ضخیمی روی سطح پوست دارند اما محققان می‌گویند این ماده به اندازه کافی قوی نیست تا از این حیوانات در برابر احساس درد در پوست خارجی محافظت کند. این مطالعه که مدت 10 سال بطول انجامیده بود؛ همچنین نشان داد که شلاق زدن اسب‌ها در طول مسابقه نه تنها باعث بهبود استقامت و یا هدایت یک اسب با نژاد «تروبرد» نمی‌شود، بلکه نشان می‌دهد این عمل «غیرضروری، غیرقابل توجیه و غیرمنطقی» است!
غم‌انگیزتر از عدم رعایت رفاه حیوان در طول زندگی این حیوان، پایان تلخ زندگی اسب است؛ زمانی که دست یا پای حیوان بشکند، تنها راه درمان پای شکسته اسب‌ها از دیرباز تاکنون تغییر نکرده و فقط در چنین شرایطی به زندگی او پایان می‌دهند! به عنوان مثال بر اساس گزارش سی‌ان‌ان در سال 2023، فعالان حیوانات تخمین زدند که حدود 2000 اسب مسابقه هر ساله در پیست‌های مسابقه‌ای در ایالات متحده می‌میرند!
علی‌ایحال اسب‌ها در طبیعت موجوداتی اجتماعی با زندگی آزادانه هستند و بیشتر طول روز را به چریدن در مراتع می‌گذرانند. امروزه در برخی مراکز پرورش اسب، اسبهای اهلی همانند نیاکان خود به صورت آزاد نگهداری میشوند و برای یافتن علوفه کافی مسافت زیادی را طی کرده و بیشتر وقت خود را مشغول چریدن هستند اما دیگر با تهدیدهای مشابهی، برای بقا و فرار از شکارچیان مواجه نیستند. در مقابل اسبهای ورزشی، اغلب در باکس (جایگاه‌های کوچک داخل اصطبل) نگهداری میشوند. اگرچه در اصطبل دسترسی به آب، خوراک و پناهگاه برای اسب‌ها آسان شده است اما با محدودیت‌هایی در قدرت انتخاب مواد خوراکی، ارتباطات اجتماعی و میزان تحرک، مواجه شده‌اند!
در شرایط اسارت الگوی تغذیه‌ای جدیدی به آنها تحمیل شده است که معمولاً شامل جیره‌های غنی از کنسانتره و مقادیر محدودی علوفه خشبی در وعده‌های مشخص است. اسبهای ورزشی علاوه بر تیمار و تمرین منظم، مراقبت‌های سلامتی خاصی هم دریافت می‌کنند. در معماری جدید برخی از اصطبل‌ها، اسب به آسانی با سایر اسب‌ها ارتباط چشمی برقرار می‌کند اما همچنان برای برقراری ارتباط لامسه‌ای با محدودیت مواجه است.
یک مطالعه نشان داده است که اسبهای جوانی که در باکس به صورت تنها نگهداری می‌شدند در مقایسه با اسب‌هایی که دو به دو با هم نگهداری می‌شدند، اضطراب بیشتری نشان دادند و زمان کمتری را به مصرف خوراک مشغول بودند. علاوه بر این اسبهای ورزشی برای خروج از اصطبل و وقت گذراندن با اسبهای دیگر در مرتع یا پدوک (محوطه نسبتاً بزرگ و محصور شده) با محدودیت زمانی روبهرو هستند، زیرا بیشتر مالکان بر این باور هستند که ارتباط آزادنه اسب با سایر اسب‌ها، در محیطی که کنترل آنها سخت است، ممکن است به اسب آسیب برساند.
شواهدی وجود دارد که با محروم‌سازی اسب از شرایط زندگی طبیعی، سازوکارهایی تحت تأثیر ژنتیک و عوامل محیطی، رفتار حیوانات را نسبت به محیط زندگی در اسارت، سازگار می‌کند! ندایی فرد و غلامی در مقاله خود با عنوان "مروری بر علل شیوع و کنترل رفتارهای کلیشهای در اسبهای ورزشی" بیان داشتند: اسبهای ورزشی در انتخاب جیره خوراکی، ارتباطات اجتماعی و میزان تحرک، با محدودیت‌هایی روبهرو هستند که گاهی زمینه‌‌ساز تنش است. برخی از این سازوکارها، اسب را تشویق به انجام رفتارهایی تکرار شونده می‌کنند که تحت عنوان رفتارهای کلیشهای شناخته شده و به عنوان تهدیدی برای رفاه اسب، محسوب میشوند.
کمبود فیبر، در دسترس نبودن علوفه کافی، بی‌‌‌حوصلگی، ارتباط اجتماعی محدود و تمرین کم، با افزایش رفتارهای کلیشه ای در ارتباط است. روش‌های دارویی و فیزیکی مختلفی برای کنترل رفتارهای کلیشهای وجود دارد اما اغلب این روش‌ها با سرکوب سازوکارهای طبیعی تعدیل کننده تنش، اسب را مضطرب‌تر کرده و کمکی به رفع علت رفتارهای کلیشهای نمی‌‌کند! به همین دلیل، به نظر میرسد که بهبود عوامل مدیریتی و توجه به مسائل حقوق و رفاه حیوان، می‌تواند به بهبود و کاهش عوامل تنش‌‌‌‌زا بی‌انجامد!
در نهایت باید گفت علاقمندان به حیات وحش و خصوصاً کسب و کارهای مرتبط با آن باید توجه بیشتری به بحث حقوق و رفاه حیوان داشته باشند و بدانند همه مخلوقات خداوند از جمله حیوانات از حقوق برخوردار هستند و احقاق حق و حقوق آنان یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.
زجر دادن اسب جهت آموزش‌های پیش از مسابقات و عدم رعایت حقوق و رفاه حیوان در زمان حیات و برهم زدن تعادل این حیوان به دلیل سرعت بیش از حد بالا و در نتیجه شکستن دست و پای این حیوان نجیب و تماشای تعداد زیادی از تلفات اسب‌ها در سال ویران‌کننده است! امیدوارم در مدل این قبیل مسابقات تجدید نظر شود و بی‌دلیل حیوانی اسیر نشود و رفاه‌اش را از دست نداده و در نهایت نیز جان خود را در حین مسابقه از دست ندهد!
الهه پهلوان؛ عضو بنیاد حفاظت از محیط زیست و حیات وحش ایران
انتهای پیام/