نقاط عطف اجتماعی برای جذب نوجوانان به مسجد و هیئت
محقق برنامه‌ریزی فرهنگی و تربیتی گفت: رویدادهای خاص مانند کرونا، انتخابات و اربعین، نقاط عطف اجتماعی برای تعامل مناسب با نوجوانان هستند که اصطلاحاً به آن مد اجتماعی گفته می‌شود. از این فرصت می‌توان برای جذب نوجوان به هیئت و مسجد استفاده کرد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست علمی «نقش‌آفرینی مربیان و فعالان تربیتی در ایام محرم» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین محمد رحمانی، پژوهشگر سیاستگذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی، برگزار شد.
رحمانی در این نشست با اشاره به برگزاری هیئت‌ها در قابل مناسک و برژزاری مجلس اهل بیت علیهم السلام اظهار داشت: در حال حاضر حدود 60 درصد هیئات ما مناسکی هستند. در حالی که این رویکرد پس از انقلاب اسلامی توسعه پیدا کرده و هیئت به مثابه نهادی برای احیای امر شکل گرفته است.
او با بیان اینکه احیای امر به معنای اقامه توحید در فضای اجتماعی است، ابراز عقیده کرد: اگر هیئتی درگیر مسائل اجتماعی نباشد و نتواند برای مسائل مختلف برنامه‌ریزی و سازماندهی کند، از جهاد تبیین گرفته تا حل مسائل اجتماعی مانند آسیب‌های اجتماعی، چنین هیئتی تقلیل‌گرایانه در حال فعالیت است و کنشگری اصلی خود را ندارد و هئیتی ضعیف است.
پژوهشگر سیاستگذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی هیئت را یک نهاد اجتماعی دانست که باید توانایی بسیج ظرفیت‌ها برای اقامه توحید و حل مسائل اجتماعی را داشته باشد و ادامه داد: در کانون‌های فرهنگی هنری مساجد گرایش به فعالیت‌های اجتماعی بیشتر از اتمسفر هیئات بوده است ولی همچنان در این مراکز هم عمدتاً تربیت گلخانه‌ای وجود داشته است؛ تربیت غیرنسبت‌دار با فضای میدان و عرصه اجتماع.
او ادامه داد: در ادبیات آینده‌پژوهی گفته می‌شود آنچه نقطه بزنگاه کنش اجتماعی و جریان اجتماعی رویدادهایی است که در عرصه اجتماع رخ می‌دهد در حالی که تلاش‌های فرهنگی ما روزمره و کند است و خیلی از فعالیت‌های فرهنگی در گام اول کنشگری به شدت ضعیف پیش می‌رود. زیرا این فضای روزمره سبب می‌شود تا نوجوان انگیزه ورود به نهادهای تربیتی ما را پیدا نکند.
رحمانی با تأکید بر لزوم جذب و حضور نوجوانان در هیئت اظهار داشت: زمانی که وارد رویدادهای خاصی مانند کرونا و انتخابات و اربعین می‌شویم نقاط عطف اجتماعی برای تعامل مناسب ما با نوجوانان هستند که اصطلاحاً به آن مد اجتماعی گفته می‌شود که نوعاً مدنظر نوجوانان است و ما از این فرصت می‌توانیم برای ورود نوجوانان به زمین بازی خودمان استفاده کنیم.
او خاطرنشان کرد: مربیان تربیتی باید از این فرصت برای تصحیح نظام اعتقادی نوجوان و جوان و باورهای او استفاده کنند. نوجوان یک نیاز خودآگاه و اعلامی دارد و در صورتی با ما همراهی می‌کند که به این نیاز توجه داشته باشیم.
استاد حوزه علمیه از شیوه‌های جذب نوجوانان به فضای مذهبی یاد کرد و گفت: اگر از ابتدا بگوییم ما قصد داریم که یک کلاس عقیدتی برپا کنیم شاید نوجوان با ما همراهی نکند ولی اگر وارد حوزه سرگرمی، بازی، مهارت‌افزایی و حوزه کنشگری شویم قطعاً همراهی اولیه را با ما خواهد داشت و فرصت‌هایی چون محرم و ماه مبارک رمضان و ... این فرصت اولیه را برای هیئات و کانون‌های مساجد فراهم می‌کند و این با مسئولیت‌دادن به کنشگران رخ می‌دهد و نوجوان حس اولیه تعلق به مجموعه خود را پیدا خواهد کرد.
پژوهشگر سیاستگذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی تصریح کرد: اگر از برخی نوجوانان پرسش شود که چرا در هیئت کمتر حضور دارد خواهد گفت که هیئت چندان با ذائقه من سازگاری ندارد؛ در اینجا ما باید از او پیشنهاد بخواهیم که چه کاری بکنیم که باعث جلب و جذب او شود و این یکی از راه‌های خوب برای جذب آنان است؛ بنابراین اولین گام حرکت بر مبنای نیازهای اعلامی این قشر است.
او خاطرنشان کرد: زمانی که یک نوجوان وارد کنشگری شد، اتمسفر فکری او ممکن است با ما تفاوت داشته باشد. دنیایی که امروز نوجوانان ما در آن زیست می‌کنند قوانین و چارچوب مختص خود را دارد و جهان‌داستان او با ما یکی نیست لذا باید ظرفیت ایجاد خلاقیت و نواوری را در مجموعه خود ایجاد کنیم؛ یعنی هر نوجوانی اگر پیشنهاد برای تغییر رویه هیئت و کانون داشت یک فرصت برای ظرفیت تعامل با اوست البته در مواجهه با این پیشنهادات نباید از روی پیشنهاد او کاملاً رد شویم زیرا باعث عدم احساس تعلق خواهد شد.
او از علایق و توان‌های گوناگون در میان نوجوانان یاد کرد و اظهار داشت: مدیران یک مجموعه نباید تلاش کنند تا دیگران را سر سفره علائق خود بنشانند بلکه باید سفره‌داری کنند تا نوجوان پای مسائل مورد علاقه خود بنشیند.
پژوهشگر سیاستگذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی تصریح کرد: کانون باید سبدی از فعالیت‌های مختلف علمی، آموزشی و فرهنگی و جهادی داشته باشد تا نوجوان بتواند انتخاب کند. برخی مسائل ناظر به خانواده و شهر و محله و سطح بین‌المللی است و نوجوان می‌تواند بین آن انتخاب کنند همچنین یک مدل کار جهادی، اردوهای سالیانه و بسیج امکانات برای کمک به کانون‌های دیگر است. لذا از طریق فرصت‌های مختلف باید نوجوانان و جوانان را به خود نزدیک کنیم.
رحمانی یادآوری کرد: نوجوان باید درد محله و خانواده و کشور و حتی فضای بین‌المللی اسلامی را داشته باشد. اگر حاج قاسم سلیمانی درد بین‌المللی و سپاه قدس را داشت، در سیل و زلزله هم حضور داشت و باید این مدل کارها را برای نوجوانان و جوانان در سطح اجتماعی آماده کنیم.
انتهای پیام/