نظم ولایی راهکار قرآن برای حکمرانی است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد، جمیله علم الهدی در دوره دانش‌افزایی و توانمندسازی مسئولان و اعضای شورای بسیج اساتید کشور (چالش ها و فرصت ها؛ رویکردها و راهبردها) که در مشهد در حال برگزاری است، گفت: در قرآن به سه نوع نظم اجتماعی اشاره شده؛ نظم سلطانی، نظم توده‌ای و نظم ولایی، لذا نظم ولایی راهکار قرآن برای حکمرانی است و کشور ما مدت‌هاست که بر نظم ولایی تأکید دارد و به دنبال آن است که با ایجاد مجموعه‌های تحقیقاتی و دانشگاهی، جایگاه‌های مهم حاکمیتی را تشخیص داده و افراد شایسته را برای این مناصب تربیت کند.

عضو هیئت امنای سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور با اشاره به تاریخچه نظم سلطانی افزود: نظم سلطانی که مبتنی بر حاکمیت فرد یا خانواده‌ای بر دیگران است، در گذشته‌های دور باعث پیشرفت‌های گسترده‌ای در زمینه‌های مختلفی از جمله علم و فناوری شد، اما با پیشرفت‌های علمی و فناوری، این نوع نظم اجتماعی به تدریج زیر سوال رفت و امپراتوری‌های بزرگ دچار فروپاشی شدند.

علم الهدی افزود: نظم توده‌ای که حاکمیت اکثریت را در بر می‌گیرد نیز نتوانست مشکلات اساسی جامعه را حل کند و همچنان با چالش‌های نبود عدالت و آزادی مواجه است. در این میان، جریان اسلامی با تأسیس نظام سیاسی اجتماعی ولایی، به دنبال برقراری عدالت و آزادی است.

وی با اشاره به نقش امام خمینی (ره) در تأسیس نظام ولایی گفت: امام خمینی (ره) به عنوان فقیه، فیلسوف سیاسی و عارف بزرگ، با ایجاد نظام ولایی، دیدگاهی جدید برای حکمرانی ارائه داد که بر اساس عدالت و انسانیت استوار است.

عضو هیئت علمی دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی با بیان دستاوردهای نظام ولایی در ایران، افزود: امروز می‌توانیم دستاوردهای مادی و توسعه‌های اقتصادی کشور را با دوره طاغوت مقایسه کنیم و ببینیم که چه پیشرفت‌هایی در زمینه‌های علمی، فناوری، رفاه و آسایش مردم حاصل شده است.

علم الهدی با اشاره به مقایسه نظام ولایی با نظام‌های لیبرال و سوسیالیستی، گفت: کشورهای با نظام لیبرال یا سوسیالیستی ممکن است بدون مواجهه با چالش‌های بزرگ به توسعه‌هایی دست یافته باشند، اما نظام ولایی با تمام مشکلات و چالش‌ها، توانسته است به دستاوردهای بزرگی دست یابد و نشان دهد که این نوع حکمرانی قابلیت تحقق عدالت و آزادی واقعی را دارد.

بدون انقلاب اسلامی، پیشرفت و سعادت واقعی ممکن نبود

همسر رئیس‌جمهور شهید، به تبیین ضرورت انقلاب اسلامی و دیدگاه‌های مبنایی آن پرداخت و گفت: بدون انقلاب اسلامی، ما نمی‌توانستیم به دستاوردهای واقعی دست یابیم؛ ممکن است تصور شود که بدون انقلاب و با کنار رفتن شاه، می‌توانستیم به پیشرفت‌های مشابهی دست پیدا کنیم، اما این تصور اشتباه است.

وی افزود: اگر مبانی جهان‌بینی ما تنها بر زندگی دنیوی و رفاه متمرکز باشد، بهترین حکومت‌ها آن‌هایی خواهند بود که رفاه و آسایش دنیوی را تأمین کنند. حکومت‌های سلطانی و توده‌ای در طول تاریخ تلاش کردند این هدف را محقق کنند.

علم الهدی بیان کرد: اما تعالیم قرآن کریم و فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی به ما می‌آموزد که زندگی دنیوی تنها مرحله‌ای از مسیر سعادت ابدی است. انسان باید در این دنیا به گونه‌ای عمل کند که سعادت و رفاه واقعی را در جهان دیگر به دست آورد.

استاد دانشگاه شهید بهشتی تأکید کرد: در نظم ولایی که جمهوری اسلامی مدعی آن است، رشد و تعالی انسان‌ها هدف اصلی است. دستاوردهای جمهوری اسلامی تنها محدود به توسعه اقتصادی و صنعتی نیست، بلکه تربیت صدها هزار عارف و شهید که به مقام عالی شهادت نایل شده‌اند، از بزرگترین دستاوردهای این نظام است.

وی ادامه داد: نظم ولایی که جمهوری اسلامی بر آن تأکید دارد، در مقابل نظم‌های سلطانی و توده‌ای، به عنوان یک رقیب سرسخت مقاومت می‌کند. این نظم به موقعیتی رسیده که باید به جهانیان معرفی شود. اسلام اهل سنت در طول تاریخ با نظم سلطانی مشکلی نداشت و این انحراف از زمان معاویه آغاز شد. اما در نظم ولایی، خدا ولی خود را تعیین می‌کند و مردم موظف به تحقق این ولایت هستند.

همسر رئیس‌جمهورِ شهید با اشاره به تفاوت‌های اساسی نظم ولایی با سایر نظم‌ها گفت: در نظم ولایی، برخلاف تصور عموم، مردم فقط وظیفه رأی دادن ندارند بلکه متعهد به اقامه حکومت و عدالت هستند. این تعهد بسیار عمیق‌تر و پایدارتر از صرف رأی دادن است.

علم الهدی افزود: در نظم ولایی، تربیت و ارتقای شهروندانی که متعهد به عدالت و حاکمیت هستند، اهمیت بالایی دارد. این نظم از پایین به بالاست و هیچ‌کس نمی‌تواند به زور حاکم شود. افراد باید با تعهد و تلاش خود، حکومت و عدالت را اقامه کنند.

تربیت سیاسی در خانواده؛ کلید موفقیت در نظام ولایی

دانش‌آموختهٔ دکترای فلسفه تعلیم و تربیت از دانشگاه تربیت مدرس به اهمیت تربیت سیاسی در خانواده پرداخت و گفت: شهید رئیسی عنوان می کرد مردم به من رأی دادند و من نمی‌توانم با فریب، کاری انجام دهم. در نظم ولایی، از درون خانواده و دوران کودکی، ولایت در قلب افراد شکل می‌گیرد. جمهوری اسلامی و به‌ویژه تربیت سیاسی در ایران، به برکت وجود خانواده موفق‌ترین در این زمینه است .

علم الهدی افزود: اگر از من به‌عنوان یک کارشناس تعلیم و تربیت بپرسید، کدام بخش از سنت‌های تعلیم و تربیت مهم‌تر است، پاسخ خواهم داد تربیت سیاسی و مفهوم ولایت از خانواده آغاز می‌شود.

وی گفت: اگر کسی در خانواده مفهوم پدر را درک کند و ولایت را بیاموزد، می‌تواند در نظام ولایی هم آن را ادراک کند. ولایت به معنای درک جایگاه پدر، مادر، برادر، خواهر و دیگر اعضای خانواده است.

علم الهدی تأکید کرد: در نظم ولایی، تربیت از پایین به بالاست و در محیطی عاطفی مانند خانواده شکل می‌گیرد، نه در محیط‌های اداری مانند مدرسه یا دانشگاه. نقش مادران در تبیین ولایت بسیار مهم است. مادران به کودکان معنای پدر، برادر، خواهر و مادر را آموزش می‌دهند و ارزش‌های سیاسی را در محیط خانواده معنا می‌کنند.

همسر رئیس‌جمهورِ شهید ادامه داد: بحث خانواده در آیات قرآن بسیار پررنگ است. در سوره احزاب، پس از بحث‌های مربوط به منافقین، به موضوع خانواده و زنان پیامبر پرداخته شده است. این ارتباط نشان‌دهنده اهمیت خانواده در نظام ولایی است.

علم الهدی با اشاره به نقش مقاومت و تربیت سیاسی در مقابل فتنه‌های فرهنگی و اجتماعی گفت: جوانان ما باید در برابر هر ظلم و فسادی مقاومت کنند. خداوند به قلم شهید سلیمانی و شهید رئیسی کمک کرد تا به جوانان ما درس مبارزه و مقاومت را بیاموزند. این دو شهید به‌عنوان معلمان مبارزه و مقاومت، نقش به‌سزایی در تربیت نسل آینده داشتند.

وی افزود: در دوران جنگ جهانی، تمایل زنان برای برابری افزایش یافت و شعارهای فمینیستی گسترش پیدا کرد. این نشان‌دهنده ارتباط بین مقاومت و نقش اجتماعی زنان است. زنان و مادران ما باید در تربیت سیاسی و مقاومت نقش فعالی داشته باشند تا نظام ولایی مستحکم بماند.

تغییرات در نقش‌های جنسیتی و تأثیرات آن بر خانواده و جامعه

عضو جدید هیئت امنای سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور گفت: در طول جنگ‌های جهانی، نقش مردان از اتکا به قوای بدنی به مهارت‌های ماشینی تغییر کرد. در گذشته، امنیت در شهرها به مردان پهلوان و فداکاری که از قوای بدنی خوبی برخوردار بودند متکی بود تا از زنان و کودکان دفاع کنند. ادبیات جهانی نیز با مفهوم امنیت گره خورده بود و زنان مظهر زیبایی و ارزش‌هایی بودند که مردان برای حفظ آن به پهلوان‌ها و قهرمانان تبدیل می‌شدند.

علم الهدی افزود: با توسعه ماشین‌های جنگی در جنگ‌های جهانی، زنان نیازی به قوای بدنی مردان نداشتند و خود می‌توانستند با مهارت‌های جدید از خود دفاع کنند. این تغییرات باعث شد که خشونت‌طلبی در بین زنان افزایش یابد و دسترسی به ابزارهای امنیتی برای همه آسان‌تر شود؛ این وضعیت در کشورهای مارکسیستی و کمونیستی نیز بدتر شد، زیرا بردگی زنان و مردان برای هم‌ترازان خود رایگان و ارزان شد.

همسر رئیس‌جمهور شهید با اشاره به تأثیر این تغییرات بر همبستگی اجتماعی گفت: این تغییرات باعث شد که مفاهیمی مانند وطن و قهرمان که ادبیات فاخر برای هویت‌بخشی به مردم ایجاد می‌کرد، کم‌کم از بین برود. آیین‌های ملی نیز نتوانستند جایگزین ارزش‌هایی شوند که در خانواده رشد می‌کرد به همین دلیل، بسیاری از خانواده‌ها دیگر پرچم‌ها و آیین‌های ملی را به‌صورت جدی دنبال نمی‌کنند.

استاد دانشگاه شهید بهشتی به اهمیت مراسم‌های دینی مانند عاشورا و اربعین اشاره کرد و گفت: ما به‌عنوان یک نمونه موفق، همچنان مراسم عاشورا و اربعین را داریم که توانسته‌اند ولایت را تقویت کنند؛ کودکان قبل از اینکه با خداوند آشنا شوند، با امام حسین آشنا می‌شوند و این محبت باعث تقویت ارزش‌های دینی می‌شود.

وی ادامه داد: اما این مراسم‌ها نیز تحت تهاجم قرار گرفته‌اند و در اطراف زیارتگاه‌ها و حوزه‌ها، بساط فساد و سرگرمی‌های مبتذل آماده شده است تا این ارزش‌ها تضعیف شوند.

علم الهدی تأکید کرد: این تهدیدات داخلی بزرگ‌تر از تهدیدات خارجی است و ما باید با تقویت روابط خانوادگی و ارزش‌های دینی در برابر این تهدیدات مقاومت کنیم.

انتهای پیام/282