شیدایی قلم و دوات در سوگ حضرت اباعبدالله الحسین (ع)+عکس

به گزارش خبرنگار فرهنگیخبرگزاری تسنیم، مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری انقلاب اسلامی به‌مناسبت فرا رسیدن ماه‌های محرم و صفر؛ موسم سوگواری بر سید و سالار شهیدان، حضرت اباعبدالله الحسین(ع) سلسله نمایشگاه‌هایی را با عنوان «روضه بهشت» تدارک دیده است که مشتمل بر پنج بخش یا به‌تعبیر گردانندگان، مجالسی پنج‌گانه است. قرار است آثار حاضر در این مجالس، تجلی هنرهای تجسمی معاصر در بیان حماسه معنوی عاشورا باشند.

مجلس اول از این سلسله نمایشگاه‌ها، به نمایش آثار عاشورایی هنرمندان رشته نقاشی اختصاص داشت. در مجلس اول 10 تابلوی نقاشی از هنرمندان شاخصی چون: مرتضی اسدی، ایرج اسکندری، کاظم چلیپا، حسین خسروجردی، حبیب‌الله صادقی، غلامعلی طاهری، عبدالحمید قدیریان، مصطفی گودرزی، مرتضی گودرزی دیباج و حسن یاقوتی.

مجلس دوم به نمایش پوسترهایی عاشورایی از 10 هنرمند شناخته‌شده عرصه هنرهای تجسمی اختصاص داشت؛ هنرمندانی چون: احمد آقاقلی‌زاده, کوروش پارسانژاد، محمد خزایی، محمدرضا دوست‌محمدی، سید حمید شریفی آل‌هاشم، ابوالفضل عالی، مهدی حاجی‌محمدی فریمانی، سید حسن موسی‌زاده، مسعود نجابتی و علی وزیریان.

اما «روضه بهشت؛‌ مجلس سوم» به هنر خوشنویسی اختصاص دارد. این نمایشگاه، دربرگیرنده آثار نسل‌های مختلف خوشنویسان از تاریخ پرفروغ خوشنویسی ایران است؛ هنرمندانی چون میرعماد حسنی، وصال کوچک شیرازی، عباسقلی قاجار قوانلو، غلامحسین امیرخانی، حمید عجمی، حسین غلامی، صداقت جباری، عین‌الدین صادق‌زاده، غلامرضا ماهرویی و مسعود صالحی.

در گزارش پیش‌رو، توصیفی از حال و هوای «روضه بهشت؛‌ مجلس سوم» و آثار نمایش‌یافته در این نمایشگاه خواهیم داشت. 

نوای روح‌بخش نوحه

وقتی پای به «روضه بهشت؛ مجلس سوم» می‌گذاریم، همچنان نخستین عنصری که توجه مخاطبان را به خود جلب می‌کند، نوای روح‌بخش نوحه است که در فضای نمایشگاه طنین‌ انداخته و بر معنویت تماشای خطاطی‌های عاشورایی روی دیوار، می‌افزاید.

همچنین به سان مجالس اول و دوم، در مجلس سوم نیز ذیل هر تابلو، قطعه شعری متناسب با مضمون و حال‌وهوای آن تابلو نگاشته شده است تا مخاطب، تجربه‌ای عمیق‌‌تر و ماندگارتری از مواجهه با یک اثر هنری عاشورایی را در ذهنخود ثبت کند.

مولاست حسین

در بدو ورود به نمایشگاه، نخستین اثری که با آن روبه‌رو می‌شویم، تابلویی متعلق به غلامحسین امیرخانی، خوشنویس شناخته‌شده معاصر است که در سال 1389 خلق شده. امیرخانی که یکی از سرشناس‌ترین نستعلیق‌نویسان معاصر به شمار می‌آید، این اثر را که دربرگیرنده فراز مشهوری از زیارت پرفیض عاشورا یعنی عبارت «اللهم الرزقنی شفاعه الحسین علیه‌السلام» است، به شیوه مرکب روی کاغذ به رشته تحریر درآورده و تذهیب آن نیز، هنر دست محمد طریقت است.

در ذیل این تابلو، شعر معروف سیدرضا موید، شاعر آیینی نام‌آشنای کشورمان با مطلع «عالم همه قطره‌اند و دریاست حسین، مردم همه بنده‌اند و مولاست حسین...» درج شده که حال و هوای ویژه‌ای به اثر بخشیده است.

ای آب حیات

باور راستین شیعیان و محبان امام حسین (ع) این است که آن حضرت، آب حیات و سرچشمه زندگی است. این‌چنین است که دومین اثر نمایش‌یافته در نمایشگاه «روضه بهشت؛ مجلس سوم»، تلاشی در راستای ترسیم این حقیقت همواره جاری است. اثر مذکور، خطاطی معروف از حمید عجمی، هنرمند صاحب‌نام عرصه خوشنویسی و نقاشی‌خط است که برای مخاطبان، نقشی آشنا به شمار می‌آید و آن را بارها و بارها در مجالس روضه و دیگر فضاهای مذهبی به تماشا نشسته‌ایم. عجمی در این اثر با تحریر تعبیر «السلام علیک یا اباعبدالله» عرض ارادت خود را به سرور و سالار شهیدان، حضرت اباعبدالله الحسین (ع) ابراز می‌کند. او که خود مبدع خط معلی است، تابلوی پیش‌رو را نیز به همان خط و با تکنیک اکریلیک روی مقوا ترسیم کرده.

عنوان «آب حیات» که در ذیل این اثر خوشنویسی، حک شده و برگرفته از شعر معروف «ای آب حیات یا اباعبدالله، جان‌ها به فدات یا اباعبدالله...» است، شور و زمزمه خاصی را در میان تماشاگران ایجاد می‌کند.

کشتی نجات

همانا حسین(ع) کشتی نجات اهل عالم است و خوشا به حال آنان که بر عرشه این کشتی امن و مطمئن سوارند. یکی دیگر از آثاری که در «روضه بهشت؛ مجلس سوم» به نمایش درآمده، اثری از حسین غلامی، دیگر خوشنویس معاصر کشورمان است. در این اثر، حدیث معروف پیامبر اکرم (ص) با عنوان «ان الحسین مصباح الهدی و سفینه النجاه» به زیور طبع آراسته شده و پیش چشم مخاطبان قرار گرفته است. حسین غلامی تابلوی مذکور را به شیوه مرکب روی کاغذ، قلمی کرده و تذهیب آن نیز توسط قاسم غلامی صورت پذیرفته است.

در ذیل این تابلوی خوشنویسی، شعری از جواد هاشمی تربت با مطلع «ای زنده عشق ای قتیل العبرات، آزاده کربلا اسیر کربات» درج شده است که با مضمون اثر قرابت پیدا می‌کند و تمنای سوار شدن بر کشتی نجات امام حسین (ع) را در دل و جان شیفتگان آن حضرت، مشتعل می‌سازد.

سرود ملی اهل عزا

باز هم سلام بر حسین و چه طنین دلنشینی است این سلام. تابلوی دیگری که در نمایشگاه پیش‌رو توجه مخاطبان را به خود جلب می‌کند، اثری آشنا از عین‌الدین صادق‌زاده، خوشنویس معاصر است که در سال 1391 به رشته تحریر درآمده. صادق‌زاده در این اثر، شیدایی و شوریدگی قلم خود را در ابراز ارادت به پیشوای آزادگان جهان، حضرت اباعبدالله الحسین (ع) عیان می‌سازد. تابلوی «السلام علیک یا اباعبدالله الحسین علیه‌السلام» نیز مانند بیشتر آثار حاضر در این نمایشگاه، به شیوه مرکب روی کاغذ خلق شده است.

 عنوان این اثر یعنی «سرود ملی اهل عزا» برگرفته از شعر محمود حبیبی کسبی، شاعر نام‌آشنای آیینی است با این مطلع که: «شنیدم از لب باد صبا حسین حسین، نوای ما دم ما شور ما حسین حسین...».

مرگ سرخ

اثر خوشنویسی با عنوان «مرگ سرخ» که برگرفته از شعر معروف خوشدل تهرانی با مطلع «بزرگ فلسفه قتل شاه دین این است، که مرگ سرخ به از زندگی ننگین است...» عنوان اثری از میرعماد حسنی است که در نمایشگاه «روضه بهشت؛ مجلس سوم» روی دیوار رفته است. میرعماد یکی از سرآمدان هنر خوشنویسی ایران به شمار می‌آید که در عصر صفویه می‌زیست. او به خط نستعلیق می‌نوشت و توانست پایه‌های این خط را در طول تاریخ، استحکام بخشد. اثر مشهوری که در این نمایشگاه از میرعماد به نمایش درآمده، به شیوه مرکب روی کاغذ، قلمی شده است.  

ای زلف خون‌فشان

اما یکی از متفاوت‌ترین آثاری که در نمایشگاه «روضه بهشت؛ مجلس سوم» به معرض دید هنردوستان گذاشته شده، خطی از غلامرضا ماهرویی خوشنویس معاصر کشورمان است. در این اثر که از ترکیب‌بندی متمایزی بهره می‌برد، زیارت عاشورای امام حسین (ع) به سیاقی بدیع و چشم‌نواز، قلمی شده است. ماهرویی زیارت عاشورای خود را در سال 1387 و به شیوه مرکب روی کاغذ خلق کرده است. اثر مذکور که در این نمایشگاه، «ای زلف خون‌فشان» نام گرفته، وام‌دار شعری از اشعار علیرضا قزوه است با این مطلع: «ای زلف خون‌فشان توام لیله البرات، وقت نماز شب شده حی علی الصلات...».

در کناری از مجلس نیز مانند دو مجلس قبلی، تصاویر 10 اثر خوشنویسی عاشورایی در ابعاد کوچک (کارت‌پستالی) چاپ شده و روی میز قرار گرفته است تا هنردوستان بتوانند این کارت‌پستال‌ها را به‌یادگار با خود از «روضه بهشت؛ مجلس شوم» به خانه ببرند و یاد و خاطره برپایی این نمایشگاه را حتی پس از پایان آن نیز به همراه داشته باشند.

در نهایت، می‌توان گفت آنچه در «روضه بهشت؛ مجلس سوم» به نمایش درآمده، شیدایی قلم و دوات هنرمندان شوریده و جان‌شیفته در رثای سید و سالار شهیدان، حضرت اباعبدالله الحسین (ع) است.

انتهای پیام/