معمای بزرگ در بحران کشاورزی ترکیه

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، در طول یک ماه اخیر، بسیاری از استان‌های ترکیه شاهد برگزاری ده‌ها راهپیمایی با تراکتور، تحصن و اعتراضات کشاورزانی بود که به نشانه اعتراض به بحران، شیر، گندم، میوه، سیب زمینی و دیگر محصولات تولیدی خود را بر خیابان‌ها می‌ریزند و جاده‌ها را با تراکتورهای خود مسدود می‌کنند.

اما چه چیزی باعث شده که کشاورزان ترکیه به این شکل دست به تحصن و اعتراض بزنند؟

معمای این اعتراضات در این است که در سه سال گذشته، از شیر و ماست و دیگر انواع محصولات لبنی گرفته تا میوه و سبزیجات، گوشت، نان، روغن و دیگر محصولات غذایی، دست کم سه برابر شده‌اند و انتظار می‌رفت که تولید‌کننده، به خاطر افزایش قیمت محصول، سال به سال ثروتمندتر شود. اما نه تنها چنین اتفاقی نیفتاده بلکه هزاران کشاورز، باغدار و دامپرور، با رویدادهای تلخی همچون مصادره تراکتور، ماشین آلات و دام‌ها روبرو شده‌اند. چرا؟

پاسخ چنین است: هزینه‌های تولید آن قدر بالا رفته که در بسیاری از موارد، پول حاصل از فروش محصول، حتی هزینه برداشت محصول را تامین نمی‌کند! اتحادیه کشاورزان استان قونیه ترکیه اعلام کرده که صدها کشاورز این منطقه، ناچار شده‌اند بدون برداشت محصول، مزارع و جالیزهای خود را مجدداً شخم بزنند!

روزنامه اورنسل در گزارشی اعلام کرده که همزمان با اعتراضات بسیاری از کشاورزان اروپایی در فرانسه و چندین کشور دیگر، در ترکیه نیز کشاورزان با تراکتورها و دیگر ماشین آلات کشاورزی به میدان آمده‌اند و با ریختن شیر، گوجه فرنگی و محصولات دیگر بر جاده‌ها، صدای اعتراض خود را بلند کرده‌اند. اما اهداف و مطالبات آنان با کشاورزان اروپایی یکی نیست.

در اروپا، دولت‌ها از ترس تولید کربن، محدودیت‌هایی برای تولید محصولات کشاورزی در نظر گرفته‌اند و این اقدام باعث شده که درآمد کشاورزان کاهش یابد و به این وضعیت معترض شوند. اما کشاورزان ترکیه به این معترض هستند که هزینه تولید، نهاده‌ها و دیگر مخارج آنها چند برابر شده و دولت نیز هیچ مشارکت و نظارتی بر بازار ندارد و در این میان، این کشاورز است که ضرر می‌کند.

راهپیمایی و تحصن کشاورزان ترکیه از کجا شروع شد؟
کشاورزان استان قهرمان مرعش ترکیه در دو هفته اخیر، بارها تظاهرات و راهپیمایی با تراکتور انجام داده و صدها جعبه گوجه فرنگی را بر معابر ریختند تا اعتراض خود را به افزایش قیمت هزینه تولید نشان دهند. 

روزنامه ملی گازته چاپ آنکارا در گزارشی تفصیلی اعلام کرد که تولیدکنندگان گوجه فرنگی و فلفل در قهرمان مرعش، پس از مسدود کردن جاده منتهی به استان غازی عنتاب، در مصاحبه با رسانه‌ها اعلام کردند که نرخ فروش هزاران تُن محصول تولید شده آنها، در مقایسه با هزینه تمام شده تولید، حتی یر به یر هم نیست و عدم برداشت محصول و رها کردن آن به امان خدا، برای کشاورز به معنی ضرر و خسارت کمتر است. 

«روستایی، اربابِ کشور است». این جمله مشهوری از مصطفی کمال آتاترک موسس جمهوری ترکیه است که برای تکریم جایگاه کشاورزان به کار می رود. در طول چند روز گذشته، کشاورزان بارها در بنرهای خود از این جمله استفاده کرده و خواستار آن شده اند که جایگاه واقعی خود را به دست آورند.

قیمت هر 1 لیتر گازوئیل در ترکیه 44 لیره (1 دلار و 33 سنت) است و کشاورزان ترکیه، با مصرف گرانقیمت ترین گازوئیل جهان، پرداخت هزینه کلان برای خرید کود و سموم آفات، صاحب درآمدی می شوند که جبران کننده سرمایه، انرژی و اتلاف وقت آنها نیست.

حمایت مخالفین از اعتراضات کشاورزان
حزب جمهوری خلق به عنوان مهمترین حزب مخالف دولت، در انتخابات شهرداریها در سال 2024 میلادی، شکست سنگینی بر حزب حاکم تحمیل کرد و باعث شد که حزب اردوغان پس از 22 سال، برای نخستین بار در رده دومین حزب ترکیه قرار بگیرد و رده نخست، یک بار دیگر از آنِ حزبی شود که در سال 1923 میلادی به دست مصطفی کمال آتاترک تاسیس شده است.

این حزب، حالا و در 101 سالگی خود، ارتباط سازمانی بهتری با کشاورزان و روستاییان دارد و در اغلب استان‌های ترکیه، ضمن حمایت از کشاورزان و روستاییان، امکانات تبلیغاتی و رسانه‌ای در اختیار آنان گذاشت.

اوزگور اوزل رهبر حزب جمهوری خلق در حمایت از مطالبات کشاورزان گفته است: «ما در شرایطی نیستیم که از دولت خواهش و تمنا کنیم که وظایف خود را انجام دهد. کار از این حرف‌ها گذشته است و راهی جز انتقال قدرت به شکل مسالمت‌آمیز وجود ندارد. اطمینان دارم اگر انتخابات پیش از موعد برگزار شود، قدرت را در دست می‌گیریم و مطالبات کشاورزان، کارگران، بازنشستگان و همه آحاد جامعه را لحاظ خواهیم کرد».

انتشار چند پست ویدیویی از سخنان کشاورزان ترکیه در فضای مجازی ترکیه، بازدیدهای میلیونی به همراه آورد. اغلب این افراد در فایل ویدیویی، اعلام کرده‌اند که از دیرباز هوادار اردوغان بوده و به او و حزب عدالت و توسعه رای داده‌اند. اما حالا حس می‌کنند که دولت و رییس جمهور زبان آنها را نمی‌فهمد و به مطالباتشان توجه نمی‌کند.

یک کشاورز جوان اهل قونیه در سخنان خود که در یوتیوب بیش از یک میلیون بازدید کننده داشته، خطاب به اردوغان می‌گوید: «جناب رییس جمهور، نصف آن توجهی را که به پیمانکاران ثروتمند پیرامونت داری، خرج ما کشاورزان کن. ما دیگر تاب و توان تحمل این هزینه‌ها را نداریم و همگی ورشکست شده ایم». 

کشاورزان بیکار کجا خواهند رفت؟

بر اساس یک رویه قدیمی، آن دسته از کشاورزان ترکیه که از کشاورزی خارج می شوند، به کار در شهرها، کارگری و املاک و مستغلات روی می آورند. اما  حالا اتفاق جدیدی افتاده که ممکن است صدها هزار کشاورز را با طیب خاطر از شغل اصلی آنها جدا کند.

گزارش روزنامه جمهوریت چاپ آنکارا نشان داده که یک خطر جدید، کشاورزی ترکیه را تهدید می‌کند و انتظار می‌رود که ده‌ها هزار کشاورز، کل کار خود را رها کنند و امنیت غذایی ترکیه به خطر بیفتد.

ماجرا از این قرار است که حالا بانک‌های ترکیه، برای یک سپرده پس‌انداز بانکی، بین 47 تا 55 درصد سود ماهیانه پرداخت می‌کنند. چنین چیزی به این معنی است که با کسر برخی هزینه‌های مالیاتی و کارمزد، می‌توان برای یک سپرده یک میلیون لیره‌ای، ماهانه حداقل 48 هزار لیره سود دریافت کرد و اصطلاحاً به سیاه و سفید دست نزد!

این در حالی است که حتی کشاورزان سطح متوسط ترکیه نیز، دارای ده‌ها میلیون ماشین آلات، ادوات، سرمایه، دام و اراضی هستند و اگر کل این سرمایه را به پول تبدیل کنند و در بانک بگذارند، نیازی به کار، تولید و تلاش نخواهند داشت.
انتهای پیام/