یک سد و ۴ رئیس‌جمهور/ تکلیف نامعلوم پروژه‌های کوهدشت+فیلم
پروژه‌های نیمه‌تمام کوهدشت حکایت سال‌های ذخیرۀ وعده و کلنگ‌زنی‌های بی‌اعتباری است که این طرح‌ها را در محاق بهره‌برداری برده‌است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کوهدشت، بیش از 2هزار پروژه و طرح عمرانی ناتمام در لرستان وجود دارد که این پروژه‌های بی‌اعتبار به رقمی حدود 40 یا 50 میلیارد تومان در سال 1398 برای بهره‌برداری نیاز داشت.
ماجرای کلنگ‌های بی‌تکلیف بر زمین مانده در لرستان زمانی نگران‌کننده می‌شود که تورم پنج سال اخیر را برای اعتبار بهره‌برداری 2هزار و 150 پروژه در نظر بگیریم.
از سوی دیگر لرستان با 11.1 درصد بیکار سومین استان کشور در مهر 1402 بود و نرخ مشارکت نیز به 39.9 کاهش یافت تا کاهش بیکاری همزمان با کاهش نرخ مشارکت وضعیت اشتغال در این استان رو به بهبودی نرود.
پروژه‌های نیمه‌تمام در حالی 100هزار شغل را در لرستان ایجاد می‌کند که بیکاری این استان با نرخ 11.3 درصد سومین استان با نرخ بالای بیکاری در مهر 1402 بود و از هر 100 زن 15 تا 24 ساله لرستانی 86 نفر در زمستان 1402 بیکار بوده‌اند.
رشد 218درصدی بیکاری زنان در لرستان این استان را در ردۀ نخست بالاترین سطح از بیکاری زنان جوان ایرانی در سال 1402 قرار داد تا حلقۀ بیکاری در لرستان روزبه‌روز تنگ‌تر شود.
وضعیت نگران‌کننده شاخص‌های اقتصادی کارگروه‌هایی را در دولت سیزدهم تشکیل داد و 6 تا 7 هزار میلیارد تومان پروژه برای تصویب در سفر رئیس‌جمهور سابق تدارک دیده شد.
پروژه‌هایی در بخش‌های وزارت نیرو، بهداشت و درمان، منابع طبیعی، جهاد کشاورزی و آموزش‌وپرورش در پیش از سفر رئیس‌جمهور سابق برای لرستان مصوب شد.
سدی که وعده ذخیره می‌کند
شهید آیت‌الله رئیسی و هیئت‌‌دولت وقت 19 آذر 1400 به لرستان سفر کردند و این سفر 180 مصوبه با 6500 میلیارد تومان اعتبار عمرانی برای این استان به‌دنبال داشت.
سقف اجرای مصوبات سفر رئیس‌جمهور سابق به لرستان تا پایان 1401 مشخص شد و قرار بود مبلغ 6 تا 7 هزار میلیارد تومان به این استان برای بهره‌برداری از این پروژه‌ها تزریق شود.
سد معشوره در زمان محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور وقت، در چهارم خرداد 1392 کلنگ‌زنی شد تا در روزهای پایانی دولتش سدی بدون اخذ مجوز مادۀ 215 را در این استان به طرح‌های نیمه‌تمام اضافه کند.
سد معشوره در سال 1393 به‌بهانۀ عدم توجیه اقتصادی در حالی متوقف شد که لرستان آب پایداری برای تأمین آب شرب، صنعت و کشاورزی در اختیار ندارد.
توقف سد معشوره انتقادهای مرحوم اللهیار ملکشاهی، نمایندۀ اسبق مردم کوهدشت و رومشکان، را در پی داشت و او در فروردین 1393 اعلام کرد که 60 میلیارد تومان برای این طرح تاکنون هزینه شده‌است و مگر می‌شود این اعتبار را نادیده گرفت؟!
اجرای سد معشوره در دولت یازدهم در شورای تخصصی آب رد شد تا این سد که قرار بود به‌صورت بتنی دو قوسی بر روی رودخانه کشکان احداث شود به‌جای بهره‌برداری خسارت 10 هزار میلیارد تومانی را به پلدختر در سیل 1398 تحمیل کند.
انتقادها به تعطیلی سد معشوره در دولت یازدهم پای حسن روحانی، رئیس‌جمهور وقت، را 28 خرداد 1393 به لرستان کشاند و او اعلام کرد که قرار شده بود معشوره ادامه پیدا نکند، اما با بحث‌هایی که در تهران داشتیم کار این سد ادامه می‌یابد.
یک سد در محاق بهره‌برداری
اظهارات شخص اول دولت یازدهم امّا به احداث سد معشوره اعتبار نداد و این پروژه به دولت سیزدهم نیز کشیده شد. شهید آیت‌الله ریسی آذرماه 1400 در سفر به لرستان اعلام کرد که کار این سد باید آغاز شود و هر مقدار بودجه داریم برای این پروژه می‌گذاریم.
سد معشوره با وجود دستور صریح رئیس‌جمهور سابق همچنان در محاق بهره‌برداری است تا محمدرضا مبلغی، نمایندۀ سابق کوهدشت و رومشکان در مجلس، از دیگر نمایندگانی باشد که به تعطیلی این سد واکنش نشان دهد.
او به خبرنگار تسنیم در بهمن‌ماه 1401 گفت که تخصیص سد معشوره در دولت قبلی 50میلیون مترمکعب اعلام شد، امّا ساخت سدی با این تخصیص نیازهای آبی مردم و صنعت را برآورده نمی‌کرد.
نماینده سابق مردم کوهدشت و رومشکان تخصیص فعلی سد معشوره را با پیگیری‌های انجام‌شده 185 میلیون مترمکعب خواند و اعلام کرد که ارتفاع این سد نیز حدود 120 متر تعیین شده‌است.
مبلغی با اشاره به ترک‌فعل وزارت نیرو در مورد سد معشوره تأکید کرد که شکایت خود را نسبت به اغماض وزارت نیرو تنظیم کرده‌ام و به کمیسیون اصل 90 ارائه داده‌ام.
بررسی‌های میدانی خبرنگار تسنیم نشان می‌دهد پروژه‌های مصوب سفر رئیس‌جمهور سابق در کوهدشت پس از گذشت سه سال از زمان تعیین‌شده برای افتتاح هنوز به بهره‌داری نرسیده‌است، هرچند فرماندار این شهرستان روند اجرایی این پروژه‌ها را مثبت ارزیابی می‌کند.
محمد مرادی، فرماندار کوهدشت، در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم دربارۀ آخرین وضعیت پروژه‌های مصوب رئیس‌جمهور سابق به لرستان گفت که این پروژه‌ها سال‌ها تعطیل شده بود، امّا پنج ابرپروژۀ کوهدشت در دولت سیزدهم موردتوجه قرار گرفت.
افتتاح پروژه‌ها شاید وقتی دیگر
او با بیان اینکه سد معشوره حدود 14 سال فقط دو درصد پیشرفت فیزیکی داشت، اضافه کرد که پیشرفت فیزیکی این پروژه از سال 1400 تاکنون به 12 درصد رسیده‌است.
فرماندار کوهدشت یادآور شد که مجوز مادۀ 23 سد معشوره اخذ شده‌است و طبق این ماده ردیف اختصاص بودجه برای پروژه‌ها تعریف می‌شود و دلیل عدم آغاز عملیات اجرایی این سد نبود مادۀ 23 بوده‌است.
مرادی با اعلام اینکه سد معشوره 35هزار هکتار از اراضی کشاورزی کوهدشت را آبی می‌کند، تأکید کرد که این آبی‌کردن اراضی دیم تأثیر مستقیمی در بهبود معیشت و اقتصاد این منطقه دارد.
او با بیان اینکه آب پایدار کوهدشت با احداث سد معشوره تأمین می‌شود، بیان کرد که احداث این پروژه از ایجاد سیل‌های مخرب مانند سیل 1398 جلوگیری می‌کند.
پروژه بیمارستانی 250 تختخوابی رازی کوهدشت از دیگر پروژه‌های مصوب سفر رئیس‌جمهور سابق به لرستان است که در زمینی به‌مساحت 205هزار مترمربع در بهمن‌ماه 1396 کلنگ‌زنی شد.
هنوز دو ماه از کلنگ‌زنی بیمارستان کوهدشت نگذشته بود که زمین این پروژه به زیر کشت رفت و به زمین کشاورزی تبدیل شد تا روند اجرای این پروژه در همان آغاز با حاشیه‌هایی همراه باشد.
بازتاب بیماستان شخم‌زدۀ بیمارستان رازی در خبرگزاری تسنیم حسن امینی‌زاده، رئیس وقت شبکه درمان بهداشت و درمان کوهدشت، را بر آن داشت تا در یک نشست خبری در 26 اسفند از شروع عملیات اجرایی این پروژه خبر بدهد.
59 درصد پیشزفت فیزیکی در 7 سال
بیمارستان رازی که قرار بود تا پایان سال 1400 به بهره‌برداری برسد هنوز احداث نشده‌است و عملیات فاز دوم احداث این پروژه با اعتبار 350 میلیارد تومان درست در زمان وعدۀ بهره‌برداری آغاز شد.
پیشرفت 25 درصدی بیمارستان رازی در اسفند 1400 واکنش احمد وحیدی، وزیر کشور وقت، را در پی داشت و او در همان زمان پیشرفت این پروژه را کند خواند و گفت که قرار بر این است که بیمارستان رازی تا دو سال آینده تکمیل و تحویل داده شود.
آخرین وعده برای احداث بیمارستان رازی کوهدشت در اوایل سال 1405 تعیین شده‌است تا این پروژۀ بیمارستانی لرستان در کش‌وقوس وعده‌ها هنوز به سرانجام نرسد.
فرماندار کوهدشت با اشاره به آخرین وضعت بیمارستان رازی گفت که این پروژه در صورت احداث به یکی از بزرگ‌ترین بیمارستان‌های غرب کشور تبدیل می‌شود.
مرادی با اعلام تخصیص اعتبار برای تکمیل بیمارستان رازی کوهدشت اعلام کرد که این پروژه هیچ‌گونه بدهکاری‌ای به پیمانکار ندارد و اکنون حدود 59 درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
تکمیل جاده‌های چهارخطه از دیگر مصوبات سفر رئیس‌جمهور سابق به لرستان است که 150 میلیارد تومان اعتبار برای ساخت و تکمیل این جاده‌ها در دولت سیزدهم پیش‌بینی شد.
جادۀ مرگ و 13 سال وعدۀ افتتاح
جادۀ کوهدشت به خرم‌آباد یکی از محورهای پرحادثه‌خیز لرستان است که این جاده به‌دلیل آمار بالای مرگ‌ومیر در پی وقوع تصادفات به جادۀ مرگ شناخته می‌شود.
عملیات اجرایی چهارخطه کوهدشت به خرم‌آباد با تخمین اعتبار 70میلیارد تومان در سال 1383 آغاز و قرار شد این پروژه تا پایان سال 1390 افتتاح شود!
شهرام ملکی، مدیرکل وقت راه‌وشهرسازی لرستان، در وعده‌ای دیگر از افتتاح این پروژه تا پایان سال 1393 خبر داده بود، اما این پروژه به افتتاح نرسید تا صادق مریدی، مدیر وقت ساخت و توسعه راه‌های اداره‌کل راه‌وشهرسازی لرستان به کمبود اعتبار برای جادۀ کوهدشت اعتراف کند.
این مسئول در دی‌ماه 1393 به خبرنگار تسنیم گفته بود که پیش‌بینی شده بود که 78 کیلومتر از محور کوهدشت، خرم‌آباد به بهره‌داری برسد، امّا این پروژه به‌دلیل کمبود اعتبارات به‌کندی پیش رفت.
جادۀ کوهدشت به خرم‌آباد همچنان در محاق بهره‌برداری بود و احمدرضا دالوند، معاون عمرانی استانداری لرستان، در وعده‌ای دیگر زمان تکمیل این پروژه را تا پایان سال 1401 اعلام کرد.
دو سال از آخرین وعده برای بهره‌برداری از پرحادثه‌خیزترین جاده‌های لرستان گذشته‌است، امّا این محور 85 کیلومتری همچنان قربانیان دیگری را روی دست مسافران می‌گذارد.
فرماندار کوهدشت با اشاره به آخرین وضعیت چهارخطۀ کوهدشت به خرم‌آباد گفت که واریانت چنار در این محور 4800 کیلومتر است که در 14 سال گذشته فقط 10 درصد پیشرفت فیزیکی داشت، امّا از سال 1400 تاکنون به 85درصد پیشرفت فیزیکی رسیده‌است.
تکلیف نامعلوم پروژه‌ها در گذر وعده‌ها
مرادی بیان کرد که تکمیل واریانت چنار در برهه‌ای تعلل داشت که تذکرهای لازم را به پیمانکار این پروژه دادیم و تا پایان سال 1403 به بهره‌برداری می‌رسد.
او با تأکید به پیگیری‌های مستمر استاندار لرستان برای افتتاح پروژه‌های مهم کوهدشت گفت که درصد پیشرفت فیزیکی این پروژه‌ها به‌طور مستمر اعلام می‌شود.
حدود 100 هزار میلیارد تومان برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام لرستان در سال 1400 نیاز بود و این مبلغ به‌دلیل تورم، رکود و کمبود نقدینگی سیر صعودی به خود گرفته‌است.
سهم اعتبارات پروژه‌های زیربنایی که در ردیف بودجه عمرانی دولت قرار می‌گیرد در شرایط تورمی و کسری بودجه نه‌تنها ناچیز می‌شود، بلکه هزینه‌های جاری را نیز برای بهره‌برداری از این پروژه‌ها تحمیل می‌کند.
از سوی دیگر صرف هزینه‌های اضافی برای نگهداری از پروژه‌های نیمه‌تمام با اقداماتی مانند ایجاد حصار موقت، به‌کارگیری نگهبان و حفظ سازه کارفرمایان را به ضررهای مالی وامی‌دارد، امّا تکلیف این پروژه‌ها در گذر وعده‌ها نامعلوم است.
گزارش از فاطمه نیازی
انتهای پیام/ 644