نشست سن پترزبورگ و ایده ایران برای بریکس نوین

به گزارش خبرگزاری تسنیم،آقای احمدیان نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی به دعوت همتای روس و به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران (سه شنبه) برای شرکت در نشست مقام‌های عالی امنیتی کشور‌های عضو بریکس عازم روسیه شد. ایران در اولین حضور خود به عنوان عضو رسمی گروه بریکس، با ارائه یک پیشنهاد موثر و راهبردی، حضوری فعال و دست پر در این نشست داشته است. این اقدام نشان‌دهنده جدیت و نقش‌آفرینی ایران در این گروه بین‌المللی است. پیشنهاد تأسیس یک ساختار امنیتی مختص بریکس از سوی ایران، تأکیدی بر تمایل تهران برای افزایش همکاری‌ها و تعاملات استراتژیک با دیگر اعضای این گروه است.

این حرکت همچنین بیانگر این واقعیت است که ایران نه تنها به دنبال بهره‌برداری اقتصادی از عضویت در بریکس است، بلکه به اهمیت همکاری‌های امنیتی و سیاسی نیز آگاهی داشته و با طرح این پیشنهاد، نقش فعالی در شکل‌دهی به آینده این نهاد بین‌المللی ایفا می‌کند. این پیشنهاد نشان می‌دهد که ایران به عنوان یک عضو جدید، با طرح‌های سازنده و رویکردهای خلاقانه، در تلاش است تا به افزایش انسجام و تأثیرگذاری بریکس در مسائل کلان جهانی کمک کند و جایگاه خود را در میان اعضای اصلی گروه مستحکم نماید.

سفر اخیر دبیر عالی شورای امنیت ملی ایران به روسیه حاوی چندین پیام مهم در سطوح مختلف داخلی و بین‌المللی است. برخی از این پیام‌ها عبارتند از

 - تقویت محور مقاومت و همکاری استراتژیک با روسیه: این سفر نشان‌دهنده تداوم و تقویت همکاری‌های استراتژیک میان ایران و روسیه است، به ویژه در مسائلی مانند سوریه، تحریم‌های بین‌المللی، و سیاست‌های منطقه‌ای. این پیام به کشورهای غربی، به ویژه ایالات متحده، ارسال می‌شود که ایران و روسیه همچنان متحد باقی می‌مانند.

- مقابله با فشارهای غرب و تحریم‌ها: در شرایطی که هر دو کشور تحت فشارهای شدید غربی، به خصوص تحریم‌های اقتصادی قرار دارند، این سفر به عنوان پیامی به جامعه بین‌المللی است که ایران و روسیه به دنبال یافتن راه‌هایی برای مقابله با این فشارها از طریق تقویت همکاری‌های اقتصادی و نظامی هستند.

-  همکاری در مسائل منطقه‌ای و جهانی: این سفر همچنین پیام مهمی برای همسایگان و بازیگران منطقه‌ای دارد. ایران و روسیه به دنبال هماهنگی بیشتر در مورد بحران‌های منطقه‌ای مانند سوریه، عراق، افغانستان و قفقاز هستند. این پیام می‌تواند نشان‌دهنده یک تلاش مشترک برای مدیریت تحولات در منطقه باشد.

 - پیام به قدرت‌های غربی: این سفر همچنین ممکن است پیامی به قدرت‌های غربی باشد که ایران و روسیه آماده همکاری نزدیک‌تر در زمینه‌های امنیتی و نظامی هستند و همچنان در مقابل فشارها و تحریم‌ها ایستادگی خواهند کرد.

 - افزایش همکاری‌های اقتصادی و نظامی: این سفر نشان می‌دهد که دو کشور در حال توسعه همکاری‌های اقتصادی و نظامی خود هستند. به ویژه در زمینه‌های انرژی، فناوری‌های پیشرفته، و دفاعی، این سفر پیام آشکاری به قدرت‌های غربی در مورد توانمندی‌های بالقوه این دو کشور در مقابله با تحریم‌ها و فشارهای بین‌المللی است. در مجموع، این سفر به عنوان نشانه‌ای از پایداری و تعمیق روابط راهبردی میان ایران و روسیه و مقاومت در برابر فشارهای خارجی تلقی می‌شود.

پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران برای تأسیس یک ساختار امنیتی مختص گروه بریکس که از سوی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، مطرح شده است،  این پشنهاد گامی مهم در جهت تقویت همگرایی و انسجام بیشتر این گروه تلقی می‌شود. این پیشنهاد با هدف ارتقای امنیت جمعی و هماهنگی بیشتر میان کشورهای عضو بریکس در حوزه‌های امنیتی و دفاعی ارائه شده است. اما این طرح نیازمند بررسی دقیق‌تر دلایل و انگیزه‌های این پیشنهاد، و همچنین چالش‌ها و فرصت‌هایی است که در پی آن برای کشورهای عضو و کل منطقه ایجاد می‌شود.

تبیین منظور پیشنهاد امنیتی ایران با اشاره به نقش رو به رشد گروه بریکس در نظم جهانی جدید، بر این باور است که این گروه، با توجه به ظرفیت‌های اقتصادی و سیاسی اعضایش، به تدریج به یکی از بازیگران اصلی صحنه بین‌المللی تبدیل شده و می‌تواند در ابعاد مختلف از جمله حوزه‌های امنیتی نیز تأثیرگذار باشد. از این رو، پیشنهاد ایران برای ایجاد یک ساختار امنیتی مختص بریکس می‌تواند به عنوان راهبردی برای مقابله با تهدیدات مشترک جهانی و منطقه‌ای در نظر گرفته شود.

این پیشنهاد به دنبال آن است که بریکس به عنوان یک نهاد نه تنها در زمینه‌های اقتصادی، بلکه در حوزه‌های امنیتی و استراتژیک نیز به یک بازیگر موثر تبدیل شود. از دیدگاه ایران، بریکس با ایجاد یک سازوکار امنیتی می‌تواند به عنوان جایگزینی برای ساختارهای سنتی امنیت بین‌المللی که بیشتر تحت نفوذ کشورهای غربی و به‌ویژه ایالات متحده هستند، عمل کند.

اهداف کلیدی پیشنهاد ایران:

 -تقویت همکاری‌های امنیتی میان اعضای بریکس:ایران معتقد است که با توجه به تغییرات پیچیده در نظم جهانی، نیاز به همکاری‌های امنیتی فراتر از همکاری‌های اقتصادی حس می‌شود. ایجاد یک ساختار امنیتی مشترک میان اعضای بریکس می‌تواند به تقویت انسجام و همبستگی بیشتر میان این کشورها در مقابل تهدیدات مشترک منجر شود.

 - ایجاد موازنه در برابر نهادهای امنیتی غربی: پیشنهاد ایران با در نظر گرفتن نهادهای امنیتی چون ناتو و سایر ساختارهای غرب‌محور، به دنبال ایجاد یک موازنه در برابر این نهادها است. از دیدگاه ایران، بریکس می‌تواند با تأسیس ساختارهای امنیتی مستقل، از تکیه‌ بر مدل‌های غربی امنیتی جلوگیری کرده و به تأمین منافع استراتژیک اعضا کمک کند.

- مدیریت بحران‌های منطقه‌ای و جهانی: با توجه به تنش‌ها و بحران‌های امنیتی در مناطق مختلف جهان، ایجاد یک ساختار امنیتی مشترک می‌تواند به اعضای بریکس کمک کند تا با همکاری نزدیک‌تر، به مدیریت و حل‌وفصل بحران‌ها بپردازند. این ساختار می‌تواند در چارچوب مقابله با تروریسم، جنایات سایبری، و دیگر تهدیدات نوین امنیتی نقش‌آفرینی کند.

چالش‌ها و فرصت‌ها

با وجود اهداف مثبت این پیشنهاد، اجرای آن با چالش‌هایی نیز همراه است. از جمله، عدم همگرایی کامل میان اعضای بریکس در برخی مسائل امنیتی و تفاوت در منافع استراتژیک آن‌ها، می‌تواند اجرای چنین ساختاری را دشوار کند. همچنین، واکنش‌های منفی از سوی کشورهای غربی که گروه بریکس را تهدیدی برای نظم جهانی موجود می‌دانند، ممکن است مانعی برای تحقق این پیشنهاد باشد.

با این حال، فرصت‌های زیادی نیز در پیش روی بریکس وجود دارد. همکاری امنیتی میان اعضای بریکس می‌تواند به تقویت جایگاه این گروه در نظام بین‌المللی و افزایش نفوذ آن در موضوعات جهانی منجر شود. همچنین، این ساختار می‌تواند به تقویت ثبات منطقه‌ای و جهانی کمک کرده و زمینه‌ساز گسترش همکاری‌های بیشتر در دیگر حوزه‌ها شود.

پیشنهاد ایران برای تأسیس ساختار امنیتی مختص بریکس، نشانه‌ای از تمایل ایران به تقویت نقش بریکس در حوزه‌های امنیتی و استراتژیک است. این پیشنهاد نه تنها می‌تواند به تقویت همکاری‌های امنیتی میان اعضای بریکس منجر شود، بلکه به عنوان یک تلاش برای ایجاد موازنه در برابر نهادهای امنیتی غرب‌محور و افزایش نفوذ بریکس در صحنه بین‌المللی تلقی می‌شود.

نویسنده: معصومه محمدی کارشناس مسائل اوراسیا

انتهای پیام/