زیارت روی موج عشق
رادیو سال‌ها دوست تنهایی میلیون‌ها نفر از مردم دنیا بوده و اگرچه امروز فرمش عوض شده و با فن‌آوری‌های نوین، فرم‌های جدیدتری به خود گرفته است، اما هنوز هم رادیو، رادیوست.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، رادیو سال‌ها دوست تنهایی میلیون‌ها نفر از مردم دنیا بوده و اگرچه امروز فرمش عوض شده و با فن‌آوری‌های نوین، فرم‌های جدیدتری به خود گرفته است، اما هنوز هم رادیو، رادیوست و فن آوری‌های نوین تصویری و پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی نه تنها از ارزش آن کم نکرده، بلکه باعث شده تا قالب‌های جدیدی از برنامه‌های صوتی در عرصه‌های مختلف هنری و اطلاع‌رسانی پدیدار شوند.
سال‌ها پیش وقتی به منزل پدربزرگم می‌رفتم رادیوی لامپی قدیمی با بدنه چوبی و پیچ‌های بزرگ و یک خط‌کش پهن شفاف شیشه‌ای با خط‌های ریز و درشتی که روی‌شان عددهایی نوشته شده بود، نظرم را به خود مشغول می‌کرد.
هر وقت چشم آقاجان را دور می‌دیدم با پیچاندن پیچ‌ها و جا‌به‌جاکردن موج‌ها گوش‌هایم را تیزتر می‌کردم تا صداهای عجیب و غریب و آهنگ‌ها صداهای آدم‌هایی که به زبان دیگری حرف می‌زدند که من نمی‌فهمیدم را بهتر بشنوم.
سال‌ها گذشت، بزرگتر شدم و نسل‌های دیگری از رادیوهای ترانزیستوری که با امواج کوتاه، صداهای بیشتر و بهتری منتقل می‌کردند و من را با دنیاهای بیشتری آشنا می‌کردند را تجربه کردم. صبح؛ وقتی از خواب بیدارمی شدم، رادیوی خانه هم روشن می‌شد، رادیو برایم به منزله ساعت شماطه‌داری بود که با هر برنامه و هر دینگ‌دینگ زنگ ساعت شروع بخش‌های خبری برایم زمان رفتن به مدرسه و انجام تکالیف را یادآوری می‌کرد.
رادیو؛ از سال 1319تا حالا رفیق خانه و خیابان مردم ایران بوده و هست. شاید حتی ماکسول و مارکنی که با فعالیت‌های علمی‌شان باعث اختراع رادیو در دهه‌های پایانی قرن 19 میلادی شدند هم فکر نمی‌کردند صداهایی که با امواج الکترونیکی منتقل می‌شوند اینقدر بتوانند جای خودشان را در همه جای زندگی مردم در این کره خاکی باز کنند. از خانه و مغازه نانوایی و بقالی محله گرفته تا تاکسی و اتوبوس و حتی درکارگاه‌های ساختمان‌های درحال ساخت و....
امروزه اما گوشی‌های تلفن همراه با همه فرصت‌ها و تهدیدهایی که مثل همه فناوری‌های نوین ارتباطی دارند، به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره ما تبدیل شده‌اند. گوشی‌هایی که حتی بعضی مواقع جای این دوست قدیمی- رادیو- را گرفته‌اند. وسیله ارتباطی رادیو اما اینقدر وفادار بوده که شاید نه به شکل گذشته، اما در قالبی جدید جای خودش را در گوشی های همراه هم بازکرده است.
کوچ رادیویی
همه استفاده‌های تلفن همراه به جای خود، اما موضوع گفت‌وگو با سیدعلی موسوی؛ رئیس اداره رسانه‌های نوین و فضای مجازی آستان قدس رضوی و مسعود فرخ‌زاده، مدیر و سردبیر رادیو رضوی در مرکز ارتباطات و رسانه آستان قدس، رادیوهای اینترنتی است که -آنها هم- از فن‌آوری‌های جدید بی‌بهره نبوده‌اند. گسترش این رادیوها علاوه بر اینکه کار تولیدات رادیویی را آسان‌تر کرده، رادیو را از انحصار گروه‌هایی خاص در جامعه درآورده است.
موضوعی که سیدعلی موسوی اهمیت آن را خوب می‌داند و سرعت گسترش رادیوهای اینترنتی در بین کاربران فضای مجازی را تایید می‌کند.
او می‌گوید: با توجه به اینکه دسترسی به رادیوهای سراسری از طریق رادیوهای خودرو و رادیوهای خانگی طبعاً کار ساده‌تری است و هزینه کمتری هم دارد؛ این وسایل در دسترس همه افراد نیست. اما با توجه به گسترش اینترنت و فضای مجازی در بین قشر جوان و نوجوان و حتی میانسال، طبعاً رویکرد رادیوهای کشوری را به سمت رادیوهای اینترنتی برده است و سعی کرده‌اند که جایگاه رادیوهای اینترنتی را در بین مردم گسترش بدهند.
موسوی که مسئولیت حوزه خادمیاران رسانه امام رضا (ع) را نیز دارد از رادیو رضوی می‌گوید: بیشتر از دو سال است با ظرفیت خادمیاران رسانهای محتوای رادیویی رضوی تولید می‌کند و نام خود را از نام زیبای امام رضا (ع) گرفته است. یعنی رادیو رضوی.
وی می‌گوید: الحمدالله خادمیاران رسانهای توانسته‌اند در این دو سال محتواهای خیلی خوبی را تولید و از طریق نرم‌افزار کاربردی رضوان، موضوعاتی اعم از؛ سبک و سیره زندگانی حضرت رضا (ع)، حرم‌شناسی، موضوعاتی مرتبط با سیره اهل‌بیت (ع) و برنامه‌هایی از این قبیل که بیشتر مخاطب فرهنگی و مذهبی را در بر می‌گیرد، تولید و نشر بدهند.
موسوی یادآور می‌شود: کسانی که علاقمندند به رادیو اینترنتی رضوی دسترسی پیدا کنند می‌توانند از طریق اپلیکیشن رضوان به برنامه‌های رادیو دسترسی پیدا کنند.
این گفته رئیس اداره رسانه‌های نوین و فضای مجازی آستان قدس رضوی، اشاره به طراحی و ساخت یک برنامه کاربردی یا سوپراپلیکیشن به نام« رضوان» بود که در نمایشگاه شهر هوشمند در سال 1402 رونمایی شد و درفروشگاه های نرم افزار اندروید قرار گرفت. برنامه‌ای که متخصصین رسانه در آستان قدس رضوی از آن برای بردن صدا و تصویر حرم نورانی حضرت رضا (ع) به حریم خصوصی دلدادگان امام رئوف استفاده می‌کنند.
رادیوهایی که به خلوت خانه‌ها آمده‌اند
با خودم فکر می‌کردم درست است که گوشی‌های همراه زمان‌های زیادی از اوقات روزمره ما را اشغال کرده‌اند و گاهی به بطالت گذراندن لحظات خوب زندگی را باعث شده‌اند اما ایجاد برنامه‌های کاربردی یا همان پلتفرم‌هایی که در گوشی‌های تلفن همراه ذخیره شده‌اند، این روزها توانسته‌اند؛ رادیو، این قدیمی‌ترین دوست ارتباطی را به خصوصی‌ترین وسیله تبدیل کرده و به تمام لحظات شبانه‌روزی یک نفر ببرند. این موضوع را مسعود فرخ‌زاده مدیر و سردبیر رادیو اینترنتی رضوی هم تایید می‌کند.
فرخ زاده با اشاره به این موضوع که رادیو رضوی با هدف ترویج و تبلیغ سیره آقا امام رضا (ع) در حوزه خادمیاری رسانه راه‌اندازی شده است، می‌گوید: رادیو رضوی مسبوق به سابقه است و در دوران گذشته هم در مقاطعی بر حسب ضرورت زمان و مکان، راه‌اندازی شده بود؛ اما با شرایط مختلف آستان و نگاه رسانهای متفاوتی که به ضرورت ایجاد چنین پایگاه رسانهای بود، این رادیو چه به لحاظ شکلی چه به لحاظ ماهیتی و بسترهای پخش دچار تغییراتی شد. رادیو رضوی در شکل و ساختار جدید حدود سه سال است که فعالیت می‌کند و یک سال است که در برنامه کاربردی «رضوان» بارگذاری می‌شود.
فرخ‌زاده اشاره‌ای هم به رویکرد قدیم برنامه‌های رادیو رضوی که توسط خادمیاران رسانهای تولید می‌شد، کرد: برنامه‌های رادیو رضوی در ابتدای کار به صورت بسته‌های رسانهای و پادکست تولید می‌شد و در بسترهای مختلف پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی بازنشر داده می‌شد.
وی می‌گوید: با توجه به اینکه امر زیارت، یک امریست که در طول شبانه‌روز اتفاق می‌افتد و دسترسی به محتوایی که مرتبط با زیارت زائر و سیره آقا امام رضا (ع) باشد، برای آستان ضروررتی را ایجاب می‌کرد که این بستر را در شکل جدید و در یک سوپراپلیکیشن ایجاد کند. بنابراین برنامه کاربردی رضوان طراحی و راه‌اندازی شد و خدا را شکر در حال حاضر برنامه‌های رادیو رضوی به طور 24 ساعته در این برنامه برای زائران آقا امام رضا (ع) قابل شنیدن است.
فرخ‌زاده گریزی هم به ضرورت‌ها و اهداف ایجاد یک رادیوی اینترنتی زده و می‌گوید: از چندسال گذشته، عده‌ای از هنرمندان و متخصصان عرصه رسانه برای احیا و ترویج فرهنگ اهل‌بیت (ع) به خصوص سلطان دل و جان حضرت علی بن موسی‌الرضا (ع)، این آوردگاه را به محلی برای گفتمان رضوی تبدیل کردند و برای رسیدن به این هدف، همه قالب‌های سنتی و نوین رسانه را در مدیوم‌های مختلف به خدمت گرفتند تا هم نسبت به اهل‌بیت ادای دِین کرده باشند و هم در این دنیایی که زیست بوم مجازی استحاله‌ی فرهنگ، باور، اعتقادات و سبک و سیره زندگی کاربران را در همه رده‌های سنی به همراه داشته، مشعلی فروزان بیفروزند و به ویژه نوجوانان و جوانانی که دیگر به منبع اطلاعاتی جز فضای مجازی نمی‌اندیشند را، با جاذبه‌ی عشق به سمت این منابع لایزال جذب کرده و سبک زندگی رضوی را به ایشان معرفی کنند.
همین دلیل باعث شده تا همانطور که مدیر رادیو رضوی گفت این کار از صفر تا صدش در حوزه خادمیاری رسانهای اتفاق بیفتد.
خادمیارانی که پای کار تولید محتوای رادیویی آمده‌اند
خادمیاران رسانهای، دسته‌ای از خادمیاران در کل کشور هستند که کارگروه انتخابی‌شان کارگروه رسانه بوده و از قلم، هنر و تخصص‌شان در تولید برنامه‌های صوتی و تصویری در فضای مجازی استفاده می‌شود.
فرخ‌زاده توضیح می‌دهد: خادمیاران رسانهای بعضی از استانها شامل؛ گوینده، نویسنده رادیویی، نویسنده‌های داستان و متون ادبی، ادیتور، تهیه‌کننده و صدابردار در این مدتی که از شروع کار رادیو رضوی می‌گذرد در تولید محتوا با کارگروه صدای مرکز ارتباطات و رسانه آستان قدس همکاری کرده‌اند.
او در بیان روند تولید برنامه می‌افزاید: تولید بعضی از محتواها با کمک و مدد خادمیاران رسانهای در حرم امام رضا (ع) در مشهد مقدس اتفاق می‌افتد و این محتواها که شامل؛ گزارش از زائران و بخش‌های مختلف حرم مطهر،حرم‌شناسی، معرفی کتب انتشارات به‌نشر(انتشارات آستان قدس رضوی)، شعر، داستان و دلنوشته، آشنایی با مشاهیر مدفون در حرم، خاطرات زائران، مجاوران و خادمان، اخبار حرم و سایر موضوعات مرتبط با این آستان مقدس است، درقالب پادکست‌هایی تولید و در اختیار همکاران برنامه‌ساز در مشهد و سایر استانها قرار داده می‌شود تا آنها هم در بسترهای مختلف بازنشر دهند و البته این تولیدات با نویسندگی، تهیه کنندگی و کارگردانی همین خادمیاران در قالب یک برنامه یک تا دو ساعته رادیویی در لینک رادیو رضویِ برنامه کاربردی رضوان بارگذاری می‌شود تا همه هموطنان در هر کجای ایران و دنیا، از آن بهره مند شوند.
مدیر رادیو رضوی با دعوت از همه کسانی که با قلم، صدا و یا تولید محتوا علاقمند به ارائه خدمت رسانهای به درگاه حضرت شمس‌الشموس علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) هستند درخواست کرد تولیدات خود را برای ادمین کانال پناه هشتم (@admin_panah_hashtom) در پیام رسانهای ایتا، بله و روبیکا ارسال نمایند تا پس از ارزیابی به سمع شنوندگان در اقصی نقاط جهان رسانده شود.
برنامه‌هایی که گوشی هوشمند را رادیو کرده‌اند
وقتی مک لوهان دانشمند کانادایی علم ارتباطات، نظریه سه دوره تمدنی ارتباطی (کهکشان شفاهی،کهکشان چاپی یا گوتنبرگ و کهکشان مارکنی یا الکترو نیک را مطرح کرد، این را هم گفت که ویژگی‌های متفاوت رسانه‌ها موجب می‌شود که هر یک از آنها ظرفیت‌های خاصی را داشته باشند. رسانه‌های نوین به شکل امروزی که با پیدایش نسل‌های جدید وب در حال گذراندن دوره‌های تکاملی است، قدرت تعامل بیشتری با مخاطب دارند و اگرچه تهدیدهایی را برای انسان‌های این نسل به همراه داشته، اما با مدیریت و استفاده صحیح توانسته فرصت‌هایی را هم برای تولیدکنندگان محتواهای فرهنگی ایجاد کند.
امروز، گوشی‌های هوشمند با نصب چند برنامه و نرم‌افزار، همه چیز زندگی ما شده‌اند؛ از ساعت، دفترچه یادداشت و دفترچه‌تلفن گرفته تا تلویزیون، رادیو، روزنامه و بانک. چیزهایی که در گذشته با هر اندازه نامتعارف مجبور به استفاده از آن بودیم، در بخش‌های مخصوصی از اتاق‌های خانه نصب‌شان می‌کردیم یا قرارشان می‌دادیم و یا برای استفاده از خدمات‌شان چاره‌ای جز بیرون رفتن از خانه نبود، حالا به خصوصی‌ترین حریم زندگی یعنی خانه‌های ما آمده و در یک وسیله چهارگوش چند ده گرمی به اسم گوشی تلفن همراه جمع شده‌اند.
مسئولین رسانهای آستان قدس رضوی، سایت app.razavi.ir را برای دریافت برنامه «رضوان» معرفی‌می‌کنند. با مراجعه به این درگاه می‌توان امکانات «رضوان» را در قالب موشن‌گرافی مشاهده و از طریق لینک‌های موجود در همین سایت و برنامه‌های «کافه بازار» و «مایکت»، آن را دریافت و نصب کرد.
" رضوان " یک برنامه کاربردی است، یعنی همه توقعاتی که یک کاربر فضای مجازی از یک برنامه دارد را در دل خود گنجانده است. از تصاویر زنده از حرم گرفته تا اطلاعات و خدماتی که هرکسی دوست دارد از راه دور و نزدیک زائر آفتاب هشتم باشد.
علاوه بر این؛ رادیویی اینترنتی به اسم «رادیو رضوی» که اگرچه هنوز درحال گذراندن دوران تکامل و بهبود برنامه نرم‌افزاری است، اما هر وقت به مشتاقان زیارت امام رئوف به آن مراجعه کرده و آیکون-یا به قول فرهنگستان زبان و ادب فارسی تصویرنگار- "رادیو رضوی" را لمس کنند، می‌توانند برنامه‌هایی که گروه‌های مختلف خادمیاران رسانهای تهیه کرده‌اند را شنیده و دل‌شان را روی امواج صدا، راهی حریم ملکوتی حضرت سلطان کنند.
انتهای پیام/163