توسعه اقتصاد دیجیتال و نقش محوری اپراتورهای تلفن همراه

به گزارش اداره کل ارتباطات شرکت ارتباطات سیار ایران، نخستین رویداد اقتصاد دیجیتال همراه اول با موضوع «نقش آفرینی صنعت ICT در توسعه اقتصاد دیجیتال» و با شعار «زندگی پایدار، سبز و هوشمند» امروز دوشنبه 9 مهر 1403 در سالن همایش های دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران برگزار شد.

این رویداد در قالب سه بخش «سخنرانی های کلیدی»، «ارائه تخصصی» و «پنل های تخصصی» و با مشارکت بازیگران اصلی اکوسیستم اقتصاد دیجیتال ایران برگزار و در جریان آن سعی شد که با معرفی و ارائه تجربیات بین المللی در این حوزه، بهترین راهکارهای ادغام فناوری های دیجیتال با صنایع مختلف نیز تشریح شود.

*سرمایه‌گذاری چهار هزار میلیارد تومانی همراه اول در حوزه دانش‌بنیان

در ابتدا وحید شاه منصوری به عنوان متولی برگزاری و همچنین رییس مرکز تحقیق و توسعه همراه اول، به کالبدشکافی استراتژی و تاکتیک اپراتور اول تلفن همراه طی مدت زمان اجرای برنامه راهبردی پنج ساله منظومه پرداخت و اظهار کرد: با سرمایه گذاری در راه اندازی مراکز و شرکت های «هاب»، «تحقیق و توسعه»، «همراه کسب و کارهای هوشمند»، «آکادمی همراه» و «همراه فاند» توسط همراه اول، به مرور اکوسیستم اقتصاد دیجیتال نیز شکل گرفت.

وی از تأکید همراه اول بر بخش توسعه اکوسیستم با محوریت اقتصاد دیجیتال نیز گفت و ادامه داد که در این مسیر اقدام به راه اندازی دو مرکز نوآوری در دانشگاه های تهران و شریف با موضوعیت 5G و AI کرده است.

بنا بر اظهارات شاه منصوری، همراه اول تاکنون با همت مرکز تحقیق و توسعه خود، سرمایه گذاری چهار هزار میلیارد تومانی در بخش خدمات دانش بنیان ها و خرید تجهیزات از محل تولیدات بومی داشته است.

*ایران در اول راه اقتصاد دیجیتال

در همین بخش سخنرانی های کلیدی علی اسدی، رییس پارک علم و فناوری دانشگاه تهران نیز طی سخنانی کوتاه «اقتصاد دیجیتال» را پیشران توسعه اقتصاد کشور مطرح و اظهار کرد: تمامی ارکان وابسته به این حوزه در نهایت منجر به برداشتن گام های خوبی در شاخص های مهمی چون افزایش بهره وری، اشتغالزایی و توسعه کسب و کار می شود.

وی سهم ایران از اقتصاد دیجیتال به نسبت کشورهای دیگر همسطح را کم ارزیابی کرد و گفت: سهم اقتصاد دیجیتال از سرانه تولید ناخالص داخلی (GDP) در دنیا حدود 18 و در ایران 8 درصد است و به نوعی ما همچنان اول راه هستیم.

رییس پارک علم و فناوری دانشگاه تهران بهبود و ارتقای دسترسی به اینترنت پرسرعت را که همراه اول می تواند نقش اساسی در این بخش داشته باشد را زمینه تحول در حوزه اقتصاد دیجیتال دانست و گفت که اهرم دیگر هم افزایی بخش های دولتی و خصوصی کشور است.

*پنل اقتصاد دیجیتال در قاب تجربه

در ادامه مراسم پنل تخصصی «اقتصاد دیجیتال در قاب تجربه» با حضور تعدادی از بازیگران شاخص حوزه اقتصاد دیجیتال همچون شهاب جوانمردی، مدیرعامل هلدینگ فناپ، رضا سمیع زاده، مدیرعامل هلدینگ فاخر و مهرداد شاملو، مدیرعامل هلدینگ فراکاو برگزار شد تا مخاطبان با جنس دیگری از چالش ها و فرصت های حوزه صنعت آشنا شوند.

شهاب جوانمردی در ابتدای سخنانش «سکوی خلق آینده» را به عنوان چشم انداز فناپ معرفی کرد و گفت: بنگاه های بزرگ در دنیا با نگاه تبدیل شدن به لوکوموتیو بزرگی که سایر بیزینس ها را نیز با خود همراه کنند، به سمت ایجاد و تقویت زیرساخت ها رفته اند؛ مشابه رفتاری که همراه اول در بخش سرمایه گذاری ها و توسعه زیرساخت ها داشته تا ابعاد اکوسیستم بزرگتر شود.

وی رویکرد فناپ را هم تا اندازه ای مشابه همراه اول دانست و با بیان اینکه طی این چشم انداز اقدام به سرمایه گذاری در زیرساخت های ارتباطی کرده ایم، عنوان کرد: رویکرد ما در 15 سال ابتدایی فعالیت، متمرکز بر محصول و بازار بود اما در پنج سال اخیر با یک پارادایم شیفت داخلی، متمرکز بر حل مسائل جاری کشور شدیم زیرا معتقدیم اقتصاد دیجیتال از این مسیر شکل می گیرد.

رضا سمیع زاده، مدیرعامل هلدینگ فاخر نیز دیگر عضو پنل بود که مفهوم اقتصاد دیجیتال را برگرفته از اقتصاد مشارکتی عنوان کرد و گفت که منظور این است اقتصاد دیجیتال با اشتراک، بهینه سازی و افزایش کارایی منابع در ارتباط است و ما در کسب و کار خود به دنبال نئوبانک در حوزه لجستیک هستیم.

وی که از فعالان حوزه لجستیک است به چالش های حوزه هوشمندسازی پرداخت و تصریح کرد: بدون توسعه 5G نمی توانیم نقش آفرینی ویژه در این بخش داشته باشیم و همراه اول به عنوان بزرگترین اپراتور تلفن همراه کشور می تواند دغدغه فعالان و صنعت گران در این حوزه را رفع کند و پیشران توسعه بماند.

به زعم سمیع زاده در حال حاضر بیشترین چالش های بخش اقتصاد دیجیتال مربوط به قوانین حقوقی و رگولاتوری می شود.

در نهایت مهرداد شاملو، مدیرعامل هلدینگ فراکاو نیز ضمن معرفی سابقه فعالیت خود در اکوسیستم فناوری کشور با سرمایه گذاری در حوزه دانش بنیان، به بیان چالش ها و تنگناهای موجود در این عرصه پرداخت و صراحتا از ثابت ماندن کیک اقتصاد دیجیتال کشور انتقاد کرد.

وی مقوله منابع انسانی را نیز به عنوان چالش دیگر مطرح کرد و اذعان داشت که نیروی انسانی بسیاری بعد از پایان تحصیل مهاجرت می کنند؛ بنابراین تا چالش ها حل نشود، شیب رشد توسعه افزایش نمی یابد.

*پنل اپراتور، هسته اقتصاد دیجیتال

پنل تخصصی دوم نیز با عنوان «اپراتور، هسته اقتصاد دیجیتال» با حضور مصطفی حیدرزاده مدیرکل راهبردهای دیجیتال همراه اول، محمدصادق کریمی عضو هیات مدیره رایتل، داوود ادیب رییس هیات مدیره انجمن شرکت های فناور هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال ایران و محمدجعفر صدیق رییس سابق پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات برگزار و دغدغه های اپراتورها و زمینه های سرمایه گذاری های آنها مطرح شد.

حیدرزاده در این پنل با گذر از پوسته اپراتور اول تلفن همراه کشور، ساختار کسب و کاری آن را به سه لایه Core، Near Core و Beyond Core تقسیم بندی و نقش اصلی همراه اول را از منظر اقتصاد دیجیتال، در بخش هسته بیان کرد و گفت: لایه نزدیک هسته به سرویس های دیجیتال توسعه یافته مربوط می شود و در نهایت لایه سوم هم که فراتر از هسته است و به سهامداری های اپراتور اول ارتباطی در پلتفرم های دیجیتال اشاره می کند.

حیدرزاده و کریمی به نمایندگی از طرف اپراتورهای تلفن همراه حاضر در این رویداد، در پاسخ به چرایی عدم توسعه سریع و فراگیر 5G در کشور به مقوله هزینه های بالای سرمایه گذاری و مقرون به صرفه نبودن این موضوع پرداختند.

حیدرزاده گفت که با وجود منطقی نبودن تعرفه های ارتباطی، همراه اول تاکنون بیش از هزار سایت 5G در کشور راه اندازی کرده است؛ کریمی هم در همین راستا از برنامه توسعه 700 سایت نسل پنجم در سال جاری توسط رایتل گفت که قرار است 100 سایت در اختیار سرویس دهی به عموم باشد و باقی در اختیار صنایع قرار گیرد.

داوود ادیب، رییس هیات مدیره انجمن شرکت های فناور هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال ایران نیز در این پنل اشاره ای به نتایج گزارش شاخص جهانی نوآوری (GII) که اخیرا منتشر شده است، داشت و عنوان کرد که ایران از رتبه 53 جهانی در بین 133 کشور بررسی شده در سال 1401 به رتبه 64 در سال 1403 تنزل یافته است که این نزول 11 پله‌ای نیازمند عارضه‌یابی است.

صدیق، رییس سابق پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات هم در این پنل، از عدم وجود بازارگاه در کشور به عنوان عاملی در جهت کاهش سرعت رشد اقتصاد دیجیتال یاد گفت.

گفتنی است در جریان این رویداد سخنرانی های تخصصی علی اشراقی، عضو هیات علمی دانشگاه کانبرا استرالیا به صورت آنلاین با تحلیلی از «اقتصاد دیجیتال در جهان» و همچنین فرزانه ابوالفضل، رییس هیات مدیره شرکت تعاونی نوآوران لوتوس پیروزی (بانک پارسیان) با تحلیلی از وضعیت «اقتصاد دیجیتال در ایران» نیز ارائه شد.

سهم بیش از 15 درصدی دنیا از اقتصاد دیجیتال و سهم حدود 8 درصدی کشور ما از آن، از جمله مهم ترین نکات مطرح شده در طی این سخنرانی ها بود که راهکارهایی برای پیشرفت هر چه بیشتر در این مسیر نیز ارائه شد.