آقای کیمیایی؛ این سینما بی‌ شما و با شما زنده است

در نخستین سالگرد درگذشت داریوش مهرجویی و همسرش، مسعود کیمیایی در پیامی ویدئویی از سینمای ایران به‌عنوان یک «مظلوم‌مرده» یاد کرد، اما آیا واقعاً سینمایی که در سال‌های اخیر به موفقیت‌های مالی چشمگیری دست یافته است، در شرایط کنونی مرده به‌شمار می‌آید؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، روز گذشته نخستین سالگرد درگذشت داریوش مهرجویی کارگردان شناخته‌شده سینما و همسرش بود که در منزل‌شان به قتل رسیدند؛ رویدادی غم‌انگیز که در زیبادشت کرج به وقوع پیوست. این حادثه تلخ همچنان در مراحل قضایی و حقوقی پیگیری می‌شود و عاملان آن در زندان به‌سر می‌برند، تحقیقات ادامه دارد و تا حصول نتیجه کار پیش می‌رود.

ما در عرصه رسانه، همانند سینماگران، منتظر آنیم که عاملان این فاجعه دردناک به سزای اعمال‌شان برسند، هرچند جای خالی داریوش مهرجویی و آثار درخشانش هیچ‌گاه در سینمای ایران پُر نخواهد شد.

بسیاری از هنرمندان شب گذشته گرد هم آمدند تا یاد این کارگردان بزرگ را گرامی دارند. در اختتامیه جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان، علی نصیریان به نکته‌ای جالب اشاره کرد: «سینمای ایران در زمان اوج فیلم‌فارسی‌ها مردم را به سینما رفتن دعوت کرد و پس از انقلاب اسلامی، بیشتر به‌سمت کیفیت، محتوا و فیلمنامه سوق یافت.»

بسیاری از بزرگان دیگر نیز بارها درباره سینمای ایران صحبت کرده و نقدهایی به آن داشته‌اند، چرا باید ذائقه مخاطب به‌سمت کمدی‌های مبتذل گرایش پیدا کند و کارهای جدّی و اصطلاحاً هنری در حاشیه قرار گیرند؟ اما این امر دلیلی بر مظلوم‌مرده بودن سینما نیست.

همان سینمایی که مسعود کیمیایی در ویدئوی اخیرش آن را مظلوم‌مرده می‌داند، با وجود احترام به جایگاه هنری ایشان و درک نگرانی‌های وی درباره وضعیت سینمای کشور، استفاده از چنین واژگانی و بیان مطلق آنها قابل نقد و بررسی است. در وهله اول باید به این نکته اشاره کرد؛ استفاده از واژه "مرده" برای سینمای ایران، حتی با قصد نشان دادن وضعیت ناگوار آن، بسیار سنگین و غیرمنصفانه است.

سینمای ایران با وجود همه چالش‌ها و محدودیت‌ها، هنوز زنده است و فیلمسازان بااستعداد و خلاق ایرانی در تلاش برای ساخت آثاری ارزشمند هستند. شاید بتوان گفت سینمای ایران دوران سخت و پرفرازونشیبی را پشت‌سر می‌گذارد، اما قطعاً مرده نیست.

اگرچه مسعود کیمیایی جشنواره فیلم فجر را در برخی سال‌ها تحریم کرد و در آن حضور نداشت، فیلم نسبتاً ضعیفش به پرده سینماها آمد و از سوی مسئولان جشنواره هم مورد احترام قرار گرفت، در حقیقت، آثار «خون شد» و «خائن‌کشی» به‌لحاظ استقبال از سوی طرفداران کیمیایی چندان اقبالی نداشت، اما همین سینمای مظلوم‌مرده، این آثار را نیز در ویترین پرافتخارش قرار داد.

مسعود کیمیایی در پیام ویدئویی‌اش به‌مناسبت سالگرد درگذشت داریوش مهرجویی و همسرش، خود و سینمای ایران را مظلوم‌مرده می‌داند، اما در دورانی که مخاطبان عمدتاً به تماشای فیلم و سریال از طریق دانلود و پلتفرم‌های آنلاین می‌پردازند، سینمایی که از مرز 1000 میلیارد تومان فروش گذشته است، می‌تواند مظلوم‌مرده باشد؟

آیا کارگردانی که همواره برای مسئولان سینمای ایران، چه دولتی و چه غیردولتی، مورد احترام بوده است و حتی کارهای ضعیفش نیز مورد ارج و قرب قرار گرفته‌اند، می‌تواند مظلوم‌مرده به‌شمار آید؟

این سینما در شرایطی که حتی تلویزیون‌های دنیا در تلاش برای جذب مخاطب هستند و از کاهش بینندگان صحبت می‌کنند، همچنان جان دارد و با قدرت به مسیر خود ادامه می‌دهد. کیمیایی‌ها، مهرجویی‌ها و تقوایی‌ها با آثار درخشان خود همیشه مورد احترام بوده و هستند، حتی اگر گاهی از روی ناراحتی پیامی بگذارند و درخت تنومند هنر هفتم ایران را مظلوم‌مرده بنامند.

بیان کلی و فاقد مصداق درباره "مرگ" و "مظلومیت" سینما، کمکی به حل مشکلات نمی‌کند، بهتر است به‌جای استفاده از چنین واژگانی، به‌طور مصداقی و مستند به مشکلات و چالش‌های سینمای ایران پرداخته شود، می‌توان مصادیق مشکلات را بیان کرد و برای هر یک از آنها راهکارهای عملی ارائه داد.

نهایتاً بهتر است به‌جای صحبت از "سینمای مرده مظلوم"، با نگاهی امیدوارانه‌تر و سازنده‌تر به آینده سینمای ایران نگاه کنیم. این را می‌توان به‌جرئت مطرح کرد که سینمای ایران امروز بیشتر از هر زمان دیگری به جهانیان شناسانده شده و زنده است، در واقع سینما نه‌تنها نمرده، بلکه با چهره‌های جدید، صداهای نو و داستان‌های تازه، در مسیر جدیدی از حیات و تحول قرار گرفته است.

انتهای پیام/+

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط