تمام دشت مرودشت در حال فرونشست است
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز گفت: تمام دشت مرودشت به وسعت ۷ هزار و ۲۰۰ کیلومتر مربع در حال فرونشست است و حداکثر نرخ نشست در آن ۳۰ سانتی متر در سال برآورد شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، رویداد شب علم دانشگاه شیراز در قالب120 غرفه همراه با سخنرانی‌ها و نشست‌های علمی برگزار شد.
مریم دهقانی در این نشست اظهار کرد: فارس اقلیم خشکی دارد و به همین دلیل مجبور به استفاده از آب‌های زیرزمینی در آبیاری کشاورزی هستیم و این برداشت سبب ایجاد فرونشست‌هایی در بیشتر دشت‌های استان شده است.
وی افزود: متاسفانه زمین‌های کشاورزی توسعه یافته بدون اینکه به این مساله توجه شود که میلیون‌ها سال طول کشیده تا این آب‌ها در سفره‌های آب زیرزمینی جمع شود و امروز به سادگی هدر داده می‌شود.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز ادامه داد: نتیجه این برداشت بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی، نتیجه آن فرونشست می‌شود و که شکاف حاصل از آن را در فاصله 500 متری تخت جمشید و 10 متری نقش رستم نیز مشاهده می‌کنیم.
دهقانی بیان کرد: در دشت مرودشت به وسعت بسیار زیادی کشاورزی انجام شده و فارس را به رتبه نخست تولید گندم رسانده و این بلایی است که بر سر دشت مرودشت به عنوان بحرانی‌ترین دشت کشور آمده است.
وی اذعان کرد: تمام دشت مرودشت به وسعت 7 هزار و 200 کیلومتر مربع در حال فرونشست است و حداکثر نرخ نشست در آن 30 سانتی متر در سال برآورد شده است.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز ادامه داد: قسمتی از دشت مرودشت که شهر مرودشت در آن قرار دارد، با نرخ‌های متفاوتی در بخش‌های مختلف در حال فرو نشست است.
وی عنوان کرد: پتروشیمی مرودشت با آن زیر ساخت‌های مهم نیز در معرض خطر نشست است و حداکثر نشست آن 14 سانتی متر در سال برآورد شده است.
دهقانی با بیان اینکه منطقه کوشک در شمال شرق شهر بالاترین نرخ فرونشست را در شهر مرودشت دارد، افزود: مجموعه مسکن مهر مرودشت با 18 سانتی متر در سال در حال فرونشست است که بسیار عدد بالایی است.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا اکنون این فرونشست در مسکن مهر مرودشت احساس نمی‌شود، گفت:، چون محدوده بسیار وسیعی در حال نشست کردن است و شاید در سال‌های آینده آن را احساس کنیم و ترک‌هایی بر این ساختان‌ها مشاهده شود. مجموعه مسکن مهر مرودشت با 18 سانتی متر در سال در حال فرونشست است که بسیار عدد بالایی است و، چون محدوده بسیار وسیعی در حال نشست کردن است آن را احساس نمی‌کنیم.
دهقانی اضافه کرد: فروچاله 100 متری در دشت ایج استهبان در عرض چند ثانیه رخ داد و این دشت نیز مانند 70 دشت دیگر استان در حال فرونشست است.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز درباره چگونگی اندازه‌گیری و تخمین فرونشست زمین، توضیح داد: به این منظور از ماهواره‌های راداری اندازه گیری استفاده می‌شود و پس از پردازش داده‌ها، نتایج در قالب یک نقشه رنگی نمایش داده می‌شود که هر رنگ نشان دهنده مقداری از جابجایی سطح زمین است.
دهقانی گفت: ما این شرایط را بار‌ها جار زده‌ایم؛ نخستین وظیفه مسئولان این است که برداشت آب‌های زیرزمینی را کنترل کنند و چاه‌های غیر مجاز را ببندند، این اولین راهکاری است که جلو افت زیرزمینی را می‌گیرد.
وی افزود: باید تسهیلاتی به کشاورزان داده شود تا سمت کشاورزی هوشمند و نوین حرکت کنند که آب کمتری مصرف شود لذا در همین شرایط در برخی دشت‌های فارس محصولات کشاورزی تولید و صادر می‌کنیم؛ این، مانند بیماری که به خونریزی افتاده و از دست دیگر او خون می‌گیریم تا به دیگری اهدا کنیم.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز پیشنهاد کرد: باید به تجارت آب مجازی روی بیاوریم و این فرهنگسازی نیز انجام شود که کشاورزان خودشان بپذیرند که الگوی کشت باید تغییر کند.
دهقانی ادامه داد: در این شرایط، وظیفه مردم این است که به شکل‌های مختلف صرفه‌جویی کنند؛ مدت زمان دوش گرفتن را به سه دقیقه کاهش دهند، از آب آشامیدنی برای آبیاری باغچه و شست وشوی ماشین استفاده نکنند و اگر شیر‌های آب آنها چکه می‌کند فورا تعمیر کنند.
وی گفت: اینها راهکار‌هایی ابتدایی به نظر می‌رسد، اما در ایران اکنون تنها راه صرفه‌جویی است که می‌تواند ما را از بحران در امان بدارد.
دهقانی یادآور شد: نخستین کشوری که فرونشست را به صورت بحرانی تجربه کرد، آمریکا بود و در این کشور، سطح زمین در 1925 تا سال 1977 اندازه 9 متر نشست پیدا کرد که علت آن کشاورزی و برداشت بی رویه آب از مخازن زیرزمینی بود.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه شیراز نیز در حاشیه برگزاری این رویداد در جمع خبرنگاران اظهارداشت: حدود 650 دانشجو و عضو هیات علمی امشب در برگزاری این رویداد ما را یاری دادند.
علی حفیظی ادامه داد: علاوه بر دانشجویان و جامعه علمی، شهروندان نیز با فعالیت‌ها و دستاورد‌های دانشگاه آشنا می‌شوند.
وی در بخش دیگری از سخنانش عنوان کرد: دانشگاه شیراز به عنوان یکی از دانشگاه‌های مادر کشور در عرصه‌های مختلف آموزشی، فرهنگی، فناوری و پژوهشی فعالیت می‌کند و در این راستا اقدام به برگزاری رویداد شب علم کرده است.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه شیراز همچنین خاطرنشان کرد که این دانشگاه با وجود700 گرایش و رشته، به عنوان سومین دانشگاه جامع برتر کشور معرفی شده است.
به گفته حفیظی، امسال 50 عضو هیات علمی دانشگاه شیراز به عنوان دانشمندان 2 درصد برتر جهان معرفی شدند.
وی در خاتمه سخنانش بیان کرد: متاسفانه بسیاری از مردم استان فارس و کشور با دستاورد‌های دانشگاه شیراز آشنا نیستند که باید با برگزاری چنین رویدادهایی، حق این دانشگاه ادا شود.
انتهای پیام/424