معرفی برگزیده بخش علمی جایزه کتاب "روایت پیشرفت"

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست شورای داوری بخش علمی و فناوری سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت برگزار شد. این نشست با حضور سید حمیدرضا میری، دبیر جایزه کتاب روایت پیشرفت و سید حمزه حسنی، محمد بازارگان و سید حبیب الله طباطبائیان، داوران بخش علمی و فناوری این جایزه در حوزه هنری برگزار شد.

در این نشست، آثار راه یافته به مرحله داوری، مورد ارزیابی قرار گرفتند و اثر برگزیده مشخص شد. کتاب‌های «به توان هایتک» اثر بهزاد دانشگر و شبنم غفاری حسینی از انتشارات راه یار، «آرزو، امیر و بابک؛ بازی مهره بزرگ» اثر سعید حسین رفیعی از انتشارات الگونگار پیشرفت، «شهریار سرزمین من» اثر معصومه زینعلی از انتشارات سوره مهر، «تویی که نشناختمت» اثر سعید علامیان از انتشارات شاهد، «آبی نفتی» اثر مرتضی اسدزاده و مهدی نورمحمدزاده از انتشارات راه یار، «از مود تا لاهه» اثر مرضیه نظرلو از انتشارات میرماه و «از شریف تا لس آنجلس» اثر سیدمجتبی عطاردی از انتشارات سوره مهر،«داستان واکسن» اثر فردین آریش و محمدصالح سلطانی از انتشارات کتابستان معرفت و «دانش‌ورزی حاصل‌خیز» اثر پژمان عرب و زهرا جعفری از انتشارات ایران به مرحله‌ داوری سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت در بخش علمی و فناوری راه یافته بودند.

نویسندگان ارزیابی می‌شوند نه شخصیت‌های داستانی!

سید حمیدرضا میری، دبیر سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت، در نشست شورای داوری بخش علمی و فناوری این جایزه، گفت: ما در روایت پیشرفت، باید سعی کنیم شخصیت داستان، برای مخاطب باورپذیر باشد؛ چراکه هدف اصلی روایت پیشرفت این است که مخاطب بتواند از شخصیت اصلی داستان، الگوبرداری کند و در زندگی فردی و اجتماعی خود، پیشرفتی رقم بزند و لازمه‌ این الگوگیری در قدم اول باور کردن داستان و شخصیت‌های آن است.

به گفته او؛ متاسفانه در بعضی آثار پیشرفتی، نویسندگان به این نکته توجه نمی‌کنند و شخصیتی که خلق می‌کنند، کاملأ سفید است و هیچ فکر و رفتار سیاه و حتی خاکستری هم ندارد. این کار باعث می‌شود مخاطب نتواند با شخصیت اصلی داستان هم‌ذات‌پنداری کند.

وی افزود: ما در جایزه کتاب روایت پیشرفت، آثار ادبی را نقد و ارزیابی می‌کنیم. کتاب‌هایی با محوریت شخصیت‌های پیشرفتی کشور وارد بخش داوری می‌شوند. ما این جا روایت نویسنده را مورد ارزیابی قرار می‌دهیم و اثر برگزیده را انتخاب می‌کنیم. مخاطبان روایت پیشرفت باید توجه داشته باشند که اگر اثری برگزیده شد و آثار دیگر انتخاب نشدند، به این معنی نیست که شخصیت اصلی آن کتاب، کار مهم‌تر و موثرتری برای پیشرفت کشور انجام داده است، بلکه نویسنده آن اثر، از نظر داوران، روایت بهتری خلق کرده است. لذا باید تأکید کنیم ما شخصیت‌های روایت پیشرفت را مقایسه نمی‌کنیم، بلکه نویسندگان را مورد ارزیابی قرار می‌دهیم.

پژوهش؛ لازمه روایت پیشرفت علمی

سید حمزه حسنی، داور بخش علمی و فناوری سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت، در این نشست گفت: روایت پیشرفت، نباید زندگی‌نامه صرف باشد، لازم نیست تمام بخش‌های زندگی سوژه پیشرفتی برای مخاطب بیان شود؛ لذا نویسنده روایت پیشرفت، باید توجه داشته باشد که از زیاده‌گویی پرهیز کند و چراغ قوه خود را فقط به بخش‌هایی از زندگی شخصیت اصلی بتاباند که در قصه‌ پیشرفتی اثرگذار هستند. اگر خالق اثر این کار را انجام ندهد، مخاطب، گیج و خسته می‌شود و خواندن اثر را نیمه‌کاره رها خواهد کرد.

این پژوهشگر حوزه سیاستگذاری علم و فناوری ضمن تاکید بر اهمیت پژوهش در روایت پیشرفت افزود: نویسنده اثر روایت پیشرفت، وقتی می‌خواهد درباره‌ یک پیشرفت علم و فناوری بنویسد، باید در آن موضوع یک پژوهش عمیق انجام دهد. یعنی در ابتدا خودش با ابعاد قضیه آشنا شود و بفهمد چه اتفاقی چگونه افتاده و چه تأثیراتی دارد. اگر این فهم به صورت کامل و جامع رخ دهد، اثر روایت پیشرفت هم نمی‌تواند برای مخاطب واضح و اثرگذار باشد.؛ لذا پیشنهاد می‌کنم نویسندگان پیشرفت، حتماً در موضوع روایت خود، مطالعه و تا حد قابل قبولی به کلیات آن علم آشنایی پیدا کنند، برای مثال اگر درباره‌ی یک پیشرفت هسته‌ای روایت می‌نویسید باید کلیاتی از علم فیزیک اتمی را بدانید تا بهتر آن پیشرفت را درک کنید و در نتیجه بهتر آن را انتقال دهید.

روایت پیشرفت باید حس خوب خلق کند

محمد بازارگان، داور بخش علمی و فناوری سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت نیز در ادامه این نشست با بیان اینکه از یک روایت پیشرفت، انتظار می‌رود ابعاد شخصیتی نقش اصلی داستان را برای ما شفاف کند، افزود: یعنی مخاطب بفهمد آن شخصیت اصلی، چه ویژگی‌ها و عادت‌هایی داشته است. همین مسئله باعث می‌شود الگوبرداری برای مخاطب، راحت‌تر صورت بگیرد و در واقع هدف اصلی روایت پیشرفت هم همین است.

عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف افزود: پرداختن به یک شخصیت، در روایت پیشرفت باید به گونه‌ای باشد که یک حس خوب برای مخاطب ایجاد شود تا حدی مخاطب علاقه پیدا کند شبیه آن شخصیت شود. این کار البته نیازمند یک ادبیات قوی و جذاب است که بتواند احساسات مخاطب را به خوبی درگیر کند. استفاده از تعریف‌های مثبت دیگران درباره‌ی آن شخصیت، در رسیدن به این هدف موثر است. باید توجه داشت که باورپذیر کردن شخصیت داستان، به این معنا نیست که ما حقایق مثبت را کمتر بگوییم، بلکه باید همه‌ی واقعیات را بگوییم.

روایت پیشرفت؛ برای مخاطب عام و خاص

سید حبیب الله طباطبائیان، داور بخش علمی و فناوری سومین جایزه کتاب روایت در این نشست بیان کرد: روایت پیشرفت، باید منصفانه باشد، یعنی سعی کند واقعیت را به مخاطب نشان دهد. گاهی نویسنده اثر روایت پیشرفت، تلاش می‌کند قضاوتی را در ذهن مخاطب نسبت به اتفاقات و شخصیت‌ها ایجاد کند. این کار به روایت آسیب می‌زند و اثرگذاری داستان را کاهش می‌کند. نویسنده باید تمام واقعیت را آن طور که هست، نشان دهد و قضاوت را به عهده مخاطب بگذارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی افزود: وقتی از یک پیشرفت علمی و فناوری صحبت می‌کنیم، روایت باید به گونه‌ای باشد که هم مخاطب عام بتواند از ویژگی‌ها و رفتارهای شخصیت اصلی داستان برای خود الگوبرداری کند و هم مخاطب خاص یعنی دانشجویان و نخبگان آن حوزه علمی بتوانند از آن مسیر پیشرفت استفاده کنند. باید بین این دو مسئله در روایت پیشرفت تعادل ایجاد شود. گاهی نویسنده به یک سمت بیشتر متمایل می‌شود که اشتباه است. لذا اثر روایت پیشرفت باید تخصصی و علمی باشد که برای دانشجویان مورد استفاده باشد و همچنین باید اصطلاحات تخصصی را به زبان ساده و مختصر توضیح دهد که برای عموم مردم قابل فهم باشد.

در پایان داوران بخش علمی و فناوری، ضمن تقدیر از نویسندگان و ناشران آثار، اثر برگزیده این بخش را به دبیر جایزه معرفی کردند.

سومین جایزه کتاب روایت پیشرفت، با هدف بررسی و معرفی آثار برتر روایت پیشرفت و تقدیر از پدیدآورندگان آن‌ها برگزار می‌شود. این جایزه کتاب ، فراخوان خود را در مردادماه 1403 منتشر کرد.

فرآیند داوری این جایزه، در پنج بخش علمی و فناوری، حکمرانی و مدیریت، فرهنگی و اجتماعی، خانواده و ادبیات داستانی در حال انجام است و اختتامیه و معرفی آثار برگزیده این جایزه کتاب، به زودی برگزار خواهد شد.

انتهای پیام/