تراژدی ترک تحصیل
«امسال۸۰۰هزار نفر از دانشآموزان در دوره متوسطه ثبتنام نکرده‌اند!»این جدیدترین آمار منتشرشده از سوی وزارت آموزشوپرورش است.موضوع نگران‌کننده‌ای که حاکی از بی‌رغبتی دانشآموزان در مقاطع بالاتر و معطوف‌شدن توجه آنان به مسائل دیگر همچون بازار کار است.
به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، البته سال گذشته هم از بین 15 تا 17ساله‌ها که سه میلیون و 552هزار و 889 نفر از جمعیت را تشکیل می‌دادند، 556هزار و 994 نفرشان از تحصیل بازماندند. با این‌حال ممانعت برخی مدارس دولتی عادی از ثبتنام دانشآموزان با نمرات ضعیف یا ادعای نداشتن جا هم از جمله دلایل دیگری بود که در همین تابستان، خانواده‌های بسیاری را سردرگم کرد و دانشآموزان زیادی را بازمانده از تحصیل! با وجود این در همان ابتدای شروع سال تحصیلی بود که علیرضا کاظمی، وزیر آموزشوپرورش قول داد تمامی دانشآموزان در مدارس ثبتنام خواهند شد.
نکته قابل توجه دیگری که در کنار بازماندگان از تحصیل در بین آمار منتشرشده از سوی وزارت آموزشوپرورش خودنمایی می‌کند، سهم 13میلیون و 312هزار و 850 نفری دانشآموزان در مدارس دولتی است. با وجود این‌که تعداد زیادی از دانشآموزان در این مدارس مشغول درس‌خواندن هستند اما هنوز با یک مدرسه دولتی ایده‌آل به لحاظ کیفیت و برابری آموزش فرسنگ‌ها فاصله داریم. این مهم درحالی‌است که سهم این مدارس در کنکور فقط 7درصد ناقابل است. هنوز هم دسترسی برخی دانشآموزان به امکانات و خدمات بهتر به‌عنوان سکوی پرش به دانشگاه‌ها و رشته‌های پرمخاطب، در دست انواع دیگر مدارس است. موضوع بازماندگان تحصیل از یک‌سو و کیفی‌سازی و تقویت مدارس دولتی از سوی دیگر، از جمله ابرچالش‌هایی است که وزارت آموزشوپرورش با آن مواجه است.
اما و اگرهایی برای مدرسه رفتن
طبق اصل 30 قانون اساسی، تحصیل باید رایگان باشد که نیست و از آن‌طرف هم مدارس خوب دولتی باید در همه مناطق کشور مخصوصا در مناطق دورافتاده در دسترس دانشآموزان قرار گیرد، اما این آموزش رایگان و در دسترس همه‌جا وجود ندارد و همین به ترک‌تحصیل یا بازماندن از تحصیل منجر می‌شود. با وجود این‌که امسال 15میلیون و 624 هزار و 849 دانشآموز در سه دوره تحصیلی درسراسرکشور ثبتنام کرده‌اند اما هنوز هم دانش‌آموزانی هستند که در روزها و ساعت‌هایی که بسیاری از کودکان در کلاس درس حضور دارند،آنان یاحسرت مدرسه را می‌کشند یابه هزار دلیل دیگر از مدرسه‌رفتن منصرف شده‌اند. ابراهیم سحرخیز هم دلایل متعددی را برای این مساله عنوان می‌کند و به ما می‌گوید: «دسترسی‌نداشتن به مدرسه یکی از این دلایل است، چراکه بسیاری از روستاهای ما دبیرستان‌های دوره دوم ندارند و تعدادشان هم قابل توجه است. البته تا چندین سال پیش هم صحبت از مدارسی با یک دانشآموز در روستاها بود که در بسیاری از موارد کلاسی در مقاطع بالاتر برای این یک دانشآموز تشکیل نمی‌شود.» اما این همه ماجرا نیست، چراکه سحرخیز دلایل دیگری همچون کودکان کار، خانواده‌های بدسرپرست و بی‌سرپرست، استقبال کم دانشآموزان از مدارس شبانه‌روزی، کودکان کم‌توان ذهنی یا با نیازهای ویژه و عدم دسترسی آنان به مدرسه‌های خاص را هم از موارد بازماندن از تحصیل مطرح می‌کند.
تحصیل‌کردگان بیکار!
در تابستان امسال 41.7درصد جمعیت15ساله و بیشتر، از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند.بی‌رغبتی به تحصیل هم یکی ازموضوعات حائزاهمیت دراین‌بین است.سحرخیزهم ضمن بیان پدیده‌ای به نام تحصیل‌کردگان بیکار معتقد است که این بی‌انگیزگی درحال اپیدمی‌شدن است وافراد رابه سمت یادگیری یک مهارت سوق می‌دهد. به‌هرحال آمار و ارقام منتشرشده از غایبین مدارس چیزی از کیفی‌سازی مدارس دولتی کم نمی‌کند و حالا هم به یکی دیگر از چالش‌های نظام آموزشی کشور تبدیل شده است.
بازماندگان یا قربانیان تحصیلی در روستاها!
به‌تازگی و برای اولین‌بار، بخشنامهای برای کودکان بازمانده از تحصیل ابلاغ شده است. بخشنامهای که تلفیقی از اختیارات دادستان کل کشور و دادستان‌های شهرستان‌هاست. البته به نظر می‌رسد چنین بخشنامه‌هایی در روستاها کارساز نیست و ما شاهد دانشآموزان روستایی‌ای هستیم که با مشکلات بی‌شماری مواجهند.معاون اسبق آموزش متوسطه وزارت آموزشوپرورش با اشاره به بازماندگان دختر روستایی می‌گوید:«این دختران در بعضی نقاط ایران ازجمله سیستان‌وبلوچستان یا استان‌های مرزی‌اند که بعضا شاهد ازدواج‌های زودهنگام آنان هستیم. گاهی‌اوقات هم همین دختران دیر به مدرسه می‌روند و بیشتر از مقطع ابتدایی هم تحصیل نکرده و ازدواج می‌کنند. البته یک عده‌ای از این بازماندگان هم مهاجران کار هستند و اکثرا از روستاها به نقاط شهری مهاجرت کرده و قید تحصیل را می‌زنند.»
وجود آمار و ارقام ضد و نقیض!
درحالی‌که رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزشوپرورش اعلام کرده بود که جذب بازماندگان از تحصیل یکی از مأموریت‌های بسیار مهم وزارت آموزشوپرورش است، اما با مقایسه آمار ثبتنام امسال با سال گذشته، متوجه می‌شویم که 617هزار و53دانش‌‌آموزدردوره متوسطه اول و278هزارو37 دانشآموز در دوره متوسطه دوم درمدارس ثبتنام نکرده‌اند. میزان بازماندگی از تحصیل در سال 96 دوره ابتدایی 17.2درصد، دوره متوسطه اول 81.6درصد و دوره متوسطه دوم 19.18درصد بوده که این میزان درسال1402در دوره ابتدایی به 10.2درصد، دوره متوسطه اول 23.6درصد و دوره متوسطه به 12.16درصد رسیده است. حالا بماند که ابراهیم سحرخیز، معاون اسبق آموزش متوسطه وزارت آموزشوپرورش در گفت‌وگو باجام‌جم بر این باور استکه عدد اعلامی ثبت‌نام‌نشده‌ها بیشتر ازاین‌هاست ومی‌گوید: «ما از وزارت آموزشوپرورش می‌خواهیم که در زمینه آمار شفاف‌سازی انجام دهد، چراکه هریک از مسئولان یک آماری برای تعداد دانشآموزان می‌گویند و این قابل‌قبول نیست و بین آمارهای اعلامی اختلافات معناداری وجود دارد. آمار مبنای برنامه‌ریزی است و یکی از مشکلاتی که این وزارتخانه دارد به سبب همین آمار است.»
وضعیت ثبتنام دانشآموزان در دوره‌های مختلف تحصیلی 1404-1403
دوره ابتدایی
تعداد دانشآموزان: 9 میلیون و 49 هزار و 955 نفر
تعداد ثبت‌‌نامی‌ها در مدارس دولتی: 7 میلیون و 586 هزار و 441 نفر
تعداد ثبت‌‌نامی‌ها در مدارس غیردولتی: 1 میلیون و 463 هزار و 514 نفر
دوره متوسطه اول
تعداد دانشآموزان: 3 میلیون و 806 هزار و 310 نفر
تعداد ثبت‌‌نامی‌ها در مدارس دولتی: 3 میلیون و 293 هزار و 839 نفر
تعداد ثبت‌‌نامی‌ها در مدارس غیردولتی: 512 هزار و 471 نفر
دوره متوسطه دوم
تعداد دانشآموزان: 1 میلیون و 606 هزار و 447 نفر
تعداد ثبت‌‌نامی‌ها در مدارس دولتی: 1میلیون و 346 هزار و 995 نفر
تعداد ثبت‌‌نامی‌ها در مدارس غیردولتی: 259 هزار و 452 نفر
منبع: جام‌جم
انتهای پیام/
