از سینا تا کوثر و هدهد؛ تحقق رویای یک نسل در صنعت فضایی

به گزارش گروه فضا و نجوم خبرگزاری تسنیم، جمعه ششم آبان ماه 1384، یک روز تاریخی در صنعت فضایی کشور بود که ماهواره سینا، به فضا پرتاب شد. این ماموریت اولین همکاری فضایی میان بخش دولتی ایران و روسیه در قالب انتقال فناوری بود.

سینا، گامی مهم برای ایران در دستیابی به دانش طراحی و ساخت ماهواره و ورود به باشگاه فضایی جهان محسوب می‌شود.

19 سال پیش در این روز، نخستین ماهواره ایرانی به مدار زمین ارسال شد و امروز در ششم آبان ماه 1403، در فاصله 9 روزه تا پرتاب ماهواره‌هایی هستیم که نه تنها ساخت ایران بلکه توسط شرکتی خصوصی پدید آمده‌اند.

به همین مناسبت اقدام به بازخوانی خاطرات دکتر شهرابی، مدیر عامل شرکت امیدفضا و یکی از اعضای تیم ایرانی پروژه سینا، می‌کنیم:

سال 1377 ارشد هوافضای دانشگاه علم و صنعت بودم. برای انجام پروژه پایان‌نامه تحصیلی با استادم صحبت کردم و شرط ایشان برای پذیرش پایان‌نامه، حداقل 80 ساعت کار در پژوهشکده مرکز تحقیقات عالی الکترونیک، که به‌اختصار متعال بود، تعیین شد و بدین ترتیب فعالیت بنده آغاز شد.

مرکز تحقیقات یک روالی داشت به این صورت که در پایان هر هفته، گروه‌های فنی تحقیقات خودشان را در برابر سایر محققین ارائه می‌کردند. گروه‌های مختلفی از مخابرات، سازه، پیشرانش در اینجا فعالیت می‌کردند و اعضای گروه از دانشجویان و استادی که سرپرست گروه بود، تشکیل می‌شد.

روال کار به این صورت بود که یک ماهواره خارجی مبنای کار قرار می‌گرفت؛ سپس گروه‌های مختلف شروع می‌کردند به تحقیق در مورد آن و تلاش می‌کردند بخش‌های مختلف ماهواره را مهندسی معکوس کنند.

چند سالی گروه‌ها این روش را ادامه دادند، اما نیاز به ورود به فاز عملی احساس می‌شد و اینجا بود که نیاز به یک مشاور حس شد. تا اینکه در سال 79، متعال توانست با گروهی هندی قرارداد مشاوره ببندد و ما با کمک تیم هندی پروژه (یا زهرا سلام‌الله‌علیها) را شروع کردیم. در فرایندی تقریباً دو سه ماهه، تمام مراحل طراحی مفهومی با کمک و مشاوره تیم هندی انجام شد؛ اما این قرارداد متأسفانه به دلایلی ادامه پیدا نکرد.

بااین‌حال، همین اندازه هم تجربه بسیار خوبی بود برای تیم ایرانی و این اولین تجربه انتقال دانش از هند در حوزه فضایی بود.

بعد از خروج تیم هندی، مدیران متعال تلاش کردند تا کشور دیگری برای قرارداد پیدا کنند. تا اینکه در سال 82 توانستند با طرف روسی قرارداد ببندند. این قرارداد نیز بسیار مفید واقع شد؛ چرا که تیم ایرانی از طراحی مفهومی تا پرتاب ماهواره در کنار روس‌ها آموزش دید. در ادامه این قرارداد بود که ماهواره سینا پرتاب شد.

سال 84، زمان پرتاب ماهواره سینا، من و همکارانم در سایت پرتاب پلستسک روسیه بودیم و ماهواره سینا با پرتابگر کاسموس3ام، که از کلاس پرتابگرهای سبک بود، به همراه شش ماهواره دیگر به فضا رفت.

ما با محل پرتاب فاصله‌ای تقریباً یک‌کیلومتری داشتیم و غرش پرتاب موشک هیبت بسیاری داشت به‌طوری‌ که مرا به گفتن الله‌اکبر واداشت. در زمان صعود موشک، در فکرم این بود که آیا می‌شود زمانی برسد که ما هم در ایران چنین پرتابی را داشته باشیم!؟ در ذهن خودم جواب دادم: شاید بتوانیم روزی ماهواره‌اش را خودمان بسازیم، ولی پرتابگر را بعید می‌دانم که به این زودی‌ها خودمان بسازیم!

سه سال بعد، ماهواره تمام ایرانی امید با ماهواره‌بر تمام ایرانی سفیر پرتاب شد و حتی به مخیله خودم هم نمی‌گنجید که تنها سه سال بین این دو فاصله باشد.

انتهای پیام/